العالم - گوناگون
سردبیر ماهنامه نجوم در مورد این پدیده ها اظهار داشت: پدیده ماه گرفتگی که جمعه پیش رو (5 مرداد/28 ژوئیه) روی می دهد در بخش های زیادی از زمین از جمله آسیا، آفریقا، اروپا، جنوب آمریکا و ایران قابل رویت است و همزمانی آن با مقابله مریخ با زمین پدیده نجومی نادری در آسمان به شمار می آید.
کاظم کوکرم در مورد خسوف یاد شده توضیح داد: این خسوف طولانی ترین ماه گرفتگی کلی در قرن بیست و یکم، به مدت 103 دقیقه است و تا 87 سال دیگر و به عبارتی پایان قرن حاضر میلادی چنین ماه گرفتگی را در ایران مشاهده نخواهیم کرد.
وی افزود: ماه گرفتگی کلی بعدی در ایران 7 سال دیگر روی می دهد، اما مدت گرفت کلی آن به اندازه ماه گرفتگی 5 مرداد نیست.
دبیر گروه دانش روزنامه جام جم با اشاره به مراحل مختلف ماه گرفتگی اظهار داشت: مراحل مختلف ماه گرفتگی حوالی ساعت 10 شب شروع می شود، حوالی نیمه شب به اوج می رسد و کمی پیش از ساعت 4 صبح تمام می شود، گرفتگی کلی 103 دقیقه به طول می انجامد، ولی کل فرایند خسوف نزدیک به 5 ساعت خواهد بود.
وی در مورد ماه گرفتگی ها به طور کلی توضیح داد: ماه گرفتگی ها معمولا حدود 60 تا 80 دقیقه به طول می انجامند، اما حداکثر مدت ماه گرفتگی کلی یعنی زمانی که ماه دقیقا از وسط سایه زمین رد می شود می تواند حدود 107 دقیقه باشد.
کوکرم گفت: بعد از ماه گرفتگی 25 خرداد 1390 که مدت آن 101 دقیقه بود، این ماه گرفتگی به لحاظ مدت زمان پدیده ای نادر در دنیای نجوم به شمار می آید.
وی به علاقمندان به رویدادهای آسمان توصیه کرد برای مشاهده این پدیده به رصدخانه ها و مراکزی مراجعه کنند که تلسکوپ در اختیار دارند، هر چند این پدیده با چشم غیرمسلح و در شهرهای بزرگی چون تهران نیز قابل مشاهده است، افرادی که مایل هستند با تاریک شدن ماه ستاره های راه شیری را بهتر ببینند باید خارج از شهرها و به مناطقی بروند که آلودگی نوری وجود ندارد یا کمتر است.
***مریخ در نزدیک ترین حالت نسبت به زمین
کوکرم همچنین در مورد پدیده نجومی دیگری که پیش رو است، اظهار داشت: مریخ هر دو سال و دو ماه یکبار در نزدیک ترین فاصله از زمین قرار می گیرد که می گوییم در وضعیت مقابله قرار دارد؛ یعنی از دید ساکنان زمین در مقابل خورشید در آسمان واقع شده و از این جهت هم در آسمان پرنورتر دیده می شود و هم نسبت به سایر مواقع به زمین نزدیک تر است.
این منجم آماتور افزود: گاهی اوقات در مقابله ها به دلیل وضعیت مداری زمین و مریخ شرایطی به وجود می آید که مریخ به زمین قدری نزدیک تر باشد، یعنی از حالت عادی مقابله ها نزدیک تر؛ از جمله وضعیتی که امسال 5 مرداد روی می دهد و در نتیجه آن مریخ در نزدیک ترین فاصله یعنی 57.6 میلیون کیلومتری زمین قرار می گیرد.
وی گفت: به همین دلیل وضعیتی پیش آمده که تا 17 سال دیگر مریخ را تا این حد نزدیک به زمین نمی بینیم و فرصت خوبی است که به یک رصدخانه در شهر مراجعه کنیم و با کمک تلسکوپ مریخ را در اوج درخشندگی ببینیم.
کوکرم در پاسخ به این سوال که آیا مریخ در این حالت با چشم غیرمسلح نیز قابل دیدن است افزود: بله، مریخ حدودا یک ساعت پس از غروب خورشید به شکل یک ستاره خیلی درخشان با نور متمایل به رنگ نارنجی که سوسو هم نمی زند در افق جنوب شرقی طلوع می کند.
وی افزود: نور مریخ به اندازه ای زیاد و به قدری روشن است که گاهی گزارش هایی داریم مبنی بر اینکه مردم خبر از وجود بشقاب پرنده در آسمان جنوب شرقی می دهند.
سردبیر مجله نجوم توضیح داد: این شب ها همچنین در افق مغرب، سیاره زهره و در افق جنوبی هم نزدیک به وسط آسمان، سیاره مشتری را خیلی درخشان می بینیم. نور این دو سیاره به سفیدی میل می کند و با نور مریخ تفاوت دارد.