العالم-سوریه
«جیمز جفری» نماینده رئیس‌جمهور آمریکا در امور سوریه عصر دوشنبه (به وقت واشنگتن) با طرح ادعای عدم موفقیت مذاکرات ایران، روسیه و ترکیه در مورد سوریه (روند آستانه)، گفت آمریکا منتظر است تا گزارش «استفان دی‌میستورا» نماینده سازمان ملل در مورد سوریه را بشنود، اما معتقد است که روند آستانه باید متوقف شود.
جفری که در نشست خبری هفتگی وزارت خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، با اشاره به نشست ترکیه، روسیه، فرانسه و آلمان در استانبول با موضوع سوریه، گفت: «پس از کنفرانس استانبول امیدوار بودیم که روس‌ها، ایرانی‌ها و ترک‌ها بتوانند فهرست سوم کمیته قانون اساسی را نهایی کنند. این هدف اصلی نشست پنج‌شنبه گذشته در آستانه بود، اما آن‌ها موفق به این کار نشدند.»
تأکید بر ادامه آتش‌بس در ادلب تنها نکته بیانیه پایانی نشست آستانه بود که جفری از آن استقبال کرد و آن را «خبری بسیار خوب» و «بسیار مهم» خواند. وی سپس با اشاره به بیانیه «استفان دی‌میستورا» نماینده سازمان ملل متحد در امور سوریه که نشست آستانه را «یک فرصت از دست‌رفته» توصیف کرده و گفته بود «پیشرفت ملموسی» در جهت تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه به دست نیامده، گفت: «فکر می‌کنیم که این روند آستانه به پایان خود رسیده است.»
با این حال، نماینده آمریکا در امور سوریه گفت واشنگتن منتظر است تا روز ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) گزارش دی‌میستورا به شورای امنیت در مورد وضعیت مذاکرات سوریه را بشنود. او گفت این گزارش مشخص خواهد کرد که آیا روند آستانه می‌تواند راه‌حل سیاسی را پیش ببرد، یا اینکه بن‌بستی ایجاد شده و باید در وضعیت کنونی بازنگری کرد.
جفری در بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی در مورد روند آستانه، گفت: «پیشنهاد ما، و به عقیده من دیدگاه بسیاری از اعضای بزرگ سازمان ملل متحد در بحث سوریه، این است که این ابتکار عجیب "سوچی-آستانه" را ادامه ندهیم. در این روند قرار بود آن‌ها قانون اساسی را تدوین کرده و آن را به دی‌میستورا ارائه کنند. آن‌ها تلاش کردند، اما شکست خوردند و تا الان هم موفق به این کار نشده‌اند. دیدگاه ایالات متحده این است... که اگر تا ۱۴ [دسامبر، موعد ارائه گزارش دی‌میستورا] هم موفق نشود، باید روند آستانه را متوقف کنیم.»
وی در پاسخ به این سوال که در صورت توقف روند آستانه باید چه کاری انجام داد، گفت باید بار دیگر سراغ سازمان ملل رفت. او در مورد اینکه چطور می‌خواهد روند سیاسی را با مشارکت نظام سوریه پیش ببرد، بی‌آنکه توضیحی دهد یا اینکه بگوید جایگزین عملی برای روند آستانه چیست، صرفا گفت: «رژیم سوریه انعطاف‌هایی نشان داده است.»
او از ترکیه به دلیل آنچه او خودداری آنکارا از کوتاه آمدن در برابر ایران و روسیه در تنظیم فهرست اعضای کمیته قانون اساسی خواند، استقبال کرد و گفت ترکیه اجازه نداد فهرستی تهیه شود که به سوی نظام سوریه تمایل دارد.
جفری در مقایسه‌ای میان وضعیت سال‌های پیش و اکنون، گفت در حال حاضر معارضین در وضعیت قابل کنترل‌تری قرار دارند و همانطور که آتش‌بس ادلب نشان داد، می‌توان آن‌ها را از درگیری بازداشت. وی در مورد نظام سوریه نیز گفت اکنون ایران، روسیه و دولت سوریه خواهان بازگشت آوارگان، کمک‌های بین‌المللی برای بازسازی سوریه و احیای مشروعیت بین‌المللی نظام سوریه هستند. وی گفت هیچ‌یک از این اهداف در نبود یک راهکار سیاسی، محقق نمی‌شود.
ایران، روسیه و ترکیه پارسال برای کمک به حل و فصل سیاسی بحران سوریه، سلسله نشست‌هایی را در شهر «آستانه» قزاقستان برگزار کردند. پیرو همین نشست‌ها، کنفرانسی هم با حضور نمایندگان جناح‌ها و اقوام مختلف سوریه در شهر «سوچی» روسیه برگزار شد تا طرفین بتوانند با تدوین یک قانون اساسی جدید، راه را برای حل بحران هموار کنند. دور تازه نشست آستانه روز پنج‌شنبه با حضور معاونین وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه برگزار شد و طرفین پس از آن بار دیگر بر لزوم ادامه تلاش‌ها برای حل سیاسی بحران، تأکید کردند.
تلاش برای پایان حضور ایران در سوریه
در بخش دیگری از این نشست در مورد حضور ایران در سوریه و تلاش آمریکا برای پایان دادن به این حضور سوال شد. جفری گفت: «این بخشی از راهبرد کلی ما است. به نظرم ما در تفهیم این موضوع به همه پیشرفت داشته‌ایم و فکر می‌کنم کسانی که باید بشنوند، می‌شنوند. چیزی برای اعلام و نکته‌ای برای اشاره ندارم، اما این مسئله در جریان است و همانطور که گفتم این هم در قالب راهکار سیاسی کلی برای این درگیری و خروج تمام نیروهای خارجی است که از سال ۲۰۱۲ وارد شده‌اند.»
او در پاسخ به سوالی دیگر در مورد حضور ایران در سوریه و اینکه آیا این حضور کمرنگ شده، گفت: «باید بگویم که ما وضعیت ایران [در سوریه] را به دقت زیر نظر داریم و فقط هم ما نیستیم که آن‌ها را به دقت تحت نظر داریم.»
جفری، هدف آمریکا از حضور نظامی در سوریه را «شکست پایدار داعش» توصیف کرد، اما گفت نظامیان آمریکایی تا زمان «شکست پایدار داعش، خروج کامل نیروهای تحت فرماندهی ایران از تمام مناطق سوریه و راه‌حل بازگشت‌ناپذیر سیاسی در سوریه» به حضور در این کشور ادامه می‌دهند.
او گفت واشنگتن برای تحقق این اهداف از ابزارهای مختلف از جمله توان نظامی، دیپلماسی، تحریم اقتصادی و روش‌های دیگر استفاده می‌کند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری که گفت هدف آمریکا حذف «نفوذ ایران از سوریه» است، گفت سیاست واشنگتن خارج کردن «نیروهای تحت فرماندهی» ایران است.
جفری خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران را نیز تصمیمی «بسیار درست» خواند و گفت این اقدام از بُعد اقتصادی ایران را تحت فشار قرار داده و تأثیراتی هم در مسئله سوریه داشته است.
فارس