العالم - سوریه
گرم شدن روابط اردن و سوریه در چند ماه اخیر روندی پُرشتاب و سریع گرفته است. ژانویه سال جاری میلادی (2019) اردن سطح روابط دیپلماتیک با دمشق را ارتقا داد و یک دیپلمات را به عنوان کاردار سفارت اردن در دمشق تعیین کرد.
شبکه الجزیره با اعلام این مطلب افزود، دعوت «عاطف الطراونه» رئیس پارلمان اردن از همتای سوری خود برای شرکت در کنفرانس اخیر اتحادیه پارلمان‌های عربی در امان، گام دیگر اردن برای نزدیکی روابط با دمشق بود و حال آنکه سوریه به دنبال تعلیق عضویتش در اتحادیه عرب، سال‌ها بود که در نشست‌های این اتحادیه شرکت نداشت.
طبق این گزارش، اردن به تنهایی پارلمان سوریه را برای این کنفرانس دعوت نکرده بود بلکه این موضوع را با رؤسای پارلمان‌های عربی بررسی کرده بود.
علاوه بر این دعوت، رئیس پارلمان اردن بخشی از سخنان خود در افتتاحیه کنفرانس مذکور را به سوریه اختصاص داده و گفت: «تحرکات موثر برای دستیابی به راه‌حل سیاسی در سوریه که یکپارچگی سرزمین و ملت این کشور را تضمین کرده و باعث احیای جمهوری سوریه و نقش آن به عنوان رکن اصلی ثبات در منطقه شود، ضروری است».
سوریه نیز سریعا به این تحرکات اردن واکنش مثبت نشان داده و اعضای کمیته پارلمانی دوستی اردن و سوریه را به همراه همتایان سوری آنها به ضیافت شام در منزل «أیمن علوش» کاردار سفارت سوریه در امان دعوت کرد.
گام‌های اقتصادی
همسو با اقدامات دیپلماتیک، گذرگاه جابر-نصیب در مرز اردن و سوریه پس از گذشت هفت سال تعطیلی، بازگشایی شد. این گذرگاه در سه سال گذشته بنا به دلایل امنیتی تعطیل شده بود که خسارت زیادی به تجارت اردن وارد آمد.
افتتاح این گذرگاه، ایده اتکای متقابل اردن و سوریه و نیاز دو کشور به وجود شاهراه مبادلات تجاری پس از گذشت چند سال وقفه در واردات و صادرات از طریق این گذرگاه را تقویت کرد.
«حسام عایش» کارشناس اقتصادی در این باره می‌گوید که گذرگاه نصیب یکی از گذرگاه‌های مهم دو کشور است و تعطیلی آن اثرات قابل توجهی بر این دو کشور داشت و حال آنکه معاملات اقتصادی دو طرف همچنان ضعیف است.
عایش افزود که ایده‌های اقتصادی مشترکی وجود دارد که مهم‌ترین آن احیای فعالیت در منطقه آزاد است که بر روابط تجاری دو طرف در مرز تأثیرگذار خواهد بود و علاوه بر آن سفرهای مردمی دوجانبه است که تا حدی بر بازارهای سوریه اثر خواهد گذاشت.
اردن تمایل به مشارکت در مرحله بازسازی سوریه را دارد و در این باره اتاق بازرگانی امان خواستار شراکت بین بخش خصوصی اردن با سوریه جهت ارائه سازوکاری برای تبدیل شدن اردن به یکی از مراکز لجستیک به منظور انتقال مواد لازم برای بازسازی شده است.
تحرکات پارلمانی
نزدیکی روابط اردن و سوریه را تحرکات گسترده پارلمانی اردن برجسته‌تر کرده است و حال آنکه «طارق خوری» نماینده پارلمان اردن برخی پرونده‌هایی که از سال‌ها پیش در پارلمان لاینحل مانده است، بار دیگر مطرح کرد که آخرین مورد آن نیز ازسرگیری پروازها از طریق آسمان سوریه است.
خوری در مصاحبه با شبکه الجزیره می‌گوید که «گام‌های مربوط به نزدیکی (روابط اردن و سوریه) ممکن است در سایه وجود فشارهای خارجی یا تمایل اردن به حفظ روابط با آمریکا و عربستان کُند صورت گیرد اما ازسرگیری روابط اجتناب‌ناپذیر است».
وی افزود که سیاست اردن در گذشته بر این بود که انتظار بقای نظام سوریه را نداشت اما اخیرا موضع اردن تغییر کرده است و این را در اظهارات «أیمن الصفدی» وزیر خارجه اردن می‌توان دید.
پرونده آوارگان سوری
در خصوص پرونده آوارگان سوری در اردن نیز، رؤسای کمیته‌های هماهنگی روسیه و سوریه در بیانیه‌ای مشترک از آمادگی اردن برای کمک به آوارگان سوری جهت بازگشت به وطنشان خبر دادند.
طبق آمار کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، شمار آوارگان سوری که از زمان بازگشایی گذرگاه دو کشور در اکتبر گذشته تا ۱۰ فوریه به کشورشان بازگشته‌اند، به حدود ۱۱ هزار و ۱۹۸ نفر رسیده است.
یکی از پرونده‌های حل نشده بین دو طرف نیز پرونده زندانیان اردنی در سوریه است که به گفته یک منبع دولتی اردن، أیمن علوش کاردار سوریه در ادن تا کنون سه بار به وزارت خارجه اردن احضار شده و موضوع زندانیان اردنی به وی ابلاغ شده است.
فارس