العالم_ عربستان
چند روز پیش خبرهایی از هدف قرار گرفتن بندر ینبع عربستان منتشر شد که سانسور رسانه ای همراه با تکذیب عربستان این خبر را در هاله ای از ابهام فرو برد. کمی بعد حمله به چهار کشتی تجاری در مقابل بندر فجیره امارات مخابره شد که امارات با چند ساعت سکوت سرانجام به آن اعتراف کرد. روز گذشته نیز حمله ی پهبادی منحصر به فرد نیروهای نظامی یمن در عمق خاک عربستان رقم خورد که مهم ترین خطوط انتقال نفت عربستان از شرق به غرب این کشور را هدف قرار داد. پیام ها و عبرت های مستقیم و غیر مستقیم و هدفمند و غیر هدفمند این رویدادها برای دو کشور عربی متحد آمریکا را می توان اینگونه برشمرد:
داده های کافی برای ارائه ی تحلیل در خصوص حمله به بندر ینبع، به دلیلی که ذکر آن گذشت، در دسترس نیست بنا براین ابتدا از رویداد فجیره سخن خود را آغاز می کنیم.
- نکته حائز اهمیت در این خصوص سردرگمی امارات در برخورد با این رویداد بود، زیرا نهادهای رسمی امارات واکنش روشنی به این رویداد نداشتند. نه وزیر اطلاعات و نه هیچ مسئول امنیتی دیگری برای اطمینان بخشی به اماراتی ها در خصوص یکی از مهم ترین بنادرشان اظهار نظری نکرد. تنها انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجه بود که یک واکنش خنثی در قبال این رویداد داشت و این در حالی است که خود وزیر امور خارجه، عبد الله بن زاید، از عرصه غایب بود.
- پس از اعتراف امارات به هدف قرار گرفتن کشتی ها، نبود هر گونه اطلاعات فنی درباره این رویداد قابل توجه بود. این عملیات صرفا یک اقدام خرابکارانه توصیف شد. واکنش مقامات امارات در قبال این رویداد تردیدهایی را درباره توان امارات در برخورد با این گونه حوادث و مهار و جلوگیری از آن به همراه داشته است. پیام مهم (و شاید غیر هدفمند) رویداد مورد نظر این است که امنیت بویژه امنیت منافع اقتصادی این کشور تضمین شده نیست. شایان ذکر است که یمنی ها یک ماه قبل نیز پهبادی را به فرودگاه ابوظبی اعزام کرده بودند و این پهباد بدون این که ردیابی شود، خود را به فرودگاه مذکور رسانده بود.
- گفته می شود برخی طرف های خارجی که بعضا دولت هم نیستند (شرکت بلاک واتر و اریک برنس رئیس سابق شرکت) ابوظبی را تحت فشار قرار دادند تا با تاخیر هدف قرار گرفتن کشتی ها را اعلام کند تا آن ها نحوه ی سوء استفاده از این رویداد در چارچوب منافعشان را بررسی ومشخص کنند. در همین راستا شاهد اشاره های برخی منابع آمریکایی بودیم که گفتند "ممکن است" ایران یا "نیروهای هوادارش" در این حادثه دست داشته باشند.
حمله به تاسیسات نفتی عربستان
- این رویداد درچارچوب واکنش یمنی ها به حملات عربستان به کشورشان و کشتار مردم و محاصره ی آن ها صورت گرفت. عملیات بی نظیر یمنی ها در راستای هشدار های نیروهای یمنی و رهبری انصار الله صورت گرفت که (قبل از تنش فعلی میان آمریکا و ایران ) تهدید کرده بودند که در صورت تداوم جنایت های عربستان ضد یمنی ها به تاسیاسات اقتصادی حیاتی این کشور حمله خواهد شد.
- این رویداد نشانگر ناآگاهی سعودی ها از پیشرفت بی سابقه و سریع توانمندی های نظامی یمنی ها در حوزه های آبی، خاکی وهوایی است.
این که هفت پهباد صدها کیلومتر را در آسمان عربستان طی کنند و به قلب این کشور و نزدیکی پایتخت - ریاض- برسند و لوله های انتقال نفت، از شرق به غرب کشور، را هدف قرار دهند فی نفسه دستاوردی است که نگرانی های زیاد و درس های مهمی برای متجاوزان به همراه دارد.
آل سعود دریافته اند که نه فقط در یمن و مرزها بلکه در عمق عربستان هم امنیت ندارند. نه توان نظامی آمریکا و نه تجهیزات مدرنی که سعودی ها از واشنگتن دریافت می کنند و نه سلاح های اروپایی نتوانسته است مانع عملیات پهبادی یمنی ها شود. عربستان خود را در مقابل پیشرفت سریع توانمندی ها و تاکتیک های نظامی یمنی ها می بیند. پاسخ های نیروهای نظامی یمن بر سه پایه ی توانمندی در حوزه فناوری نظامی، نیروی رزمی کارآمد در جبهه ها و دقت در هدف گذاری استوار است.
پیام های غیر مستقیم رویدادهای اخیر:
- امریکا و عربستان وامارات که از نفت به عنوان یک ابزار جنگ اقتصادی ضد تهران سوء استفاده می کنند اکنون با نتیجه ای عکس آنچه انتظارش را می کشیدند مواجه شده اند. تنها یک حمله ی پهبادی پمپاژ 3 میلیون بشکه نفت عربستان را متوقف کرده است.
رویداد دیگر انفجارهای فجیره است که در صورت تکرار اعتماد شرکت های جهانی از امارات را سلب خواهد کرد و این در حالی است که اقتصاد عربستان و امارات بطور جدی به نفت وابسته است.
- تلاش های واشنگتن برای جلب اعتماد دنیا به جبران فقدان نفت ایران در بازارهای جهانی، با رویدادهای اخیر به تاریخ خواهد پیوست.
پیام مهم تر اما این است که اگر عربستان توان رویارویی با یمنی ها با توجه به شرایط فعلی این کشور را ندارد و اگر امارات توان حفظ بنادرش را در برابر به گفته ی خودشان یک اقدام خرابکارانه محدود ندارد آیا درک درستی از ماهیت ونحوه ی پاسخ ایران به اقدامات خصمانه آن ها در تحریک ترامپ برای جنگ با ایران دارند.
حسین الموسوی