بالاگرفتن تنش ها در سودان؛ شکستن تحصن و سناریوهای احتمالی شورای نظامی

العالم - آفریقا

ائتلاف "اعلام آزادی و تغییر" موفق شد اعتصاب گسترده ای را با حضور همه دستگاه‌های عمومی و خصوصی در روزهای سه شنبه و چهارشنبه 28 و 29 ماه می رهبری کند.

مخالفان هدف از این اعتصاب را رسیدن به تمام خواسته های خود و تشکیل دولت غیر نظامی اعلام کردند.

شورای نظامی با اینکه تاکنون هیچ نظر رسمی درباره این اعتصاب و نتایج احتمالی آن اعلام نکرده است اما همچنان بر موضع اعلام شده خود یعنی حضور اکثریتی نظامیان در شورای حاکمیت پافشاری می کند و همین موضوع، تنها مورد اختلاف بین این شورا و مخالفان است که مانع پیشرفت فرآیند سیاسی در سودان شده است.

در سایه اصرار نظامیان بر مواضع خود و اصرار مخالفان بر تشدید تنش، سناریوهایی بین دو طرف در روزهای آینده مطرح می شود:

یکی از این سناریوها، دست اندازی نظامیان بر حکومت و انحصار قدرت و تشکیل کابینه به منظور فراهم کردن مقدمات انتخابات زودهنگام است. خبرهایی که در رسانه های محلی سودان منتشر می شوند این احتمال را تقویت می کنند. این رسانه ها بر تعداد احزاب سیاسی که بیانیه ائتلاف آزادی و تغییر را امضا نکرده و از شورای نظامی می خواهند مقدمات انتخابات زودهنگام را فراهم کند، تأکید دارند.

در این بین مخالفان در پیام های خود پیوسته عنوان می کنند که شورای نظامی دست به برخی اقدامات سیاسی می زنند که ارتباطی به دوره انتقالی و فراهم کردن مقدمات انتقال قدرت به غیر نظامیان ندارد.

وجدی صالح، از رهبران ائتلاف آزادی و تغییر گفته است که شورای نظامی اکنون به جای اینکه انتقالی باشد، تبدیل به رهبری سیاسی شده است.

این اقدام ممکن است با موانع متعددی رو به رو شود که مهمترین آن جامعه بین الملل است. جامعه بین الملل، شورای نظامی سودان را به رسمیت نشناخته است؛ شورای امنیت وصلح آفریقا نیز مهلت 60 روزه ای را از اوایل سال جاری برای انتقال قدرت به غیر نظامیان تعیین کرده است. اتحادیه آفریقا نیز با محکوم کردن کودتای شورای نظامی در سودان، بر مخالفت با هر گونه تغییرات خلاف قانون اساسی این کشور تأکید کرد همچنین از طرف های خارجی خواست از هر گونه مداخله مه باعث پیچیده تر شدن اوضاع این کشور شود خودداری کنند.

مانع دیگری که پیش پای شورای نظامی است این است که در صورت تشکیل دولت، با مخالفت و اقدامات گسترده مخالفان از جمله اعتصاب فراگیر رو به رو می شوند. این اعتصاب می تواند بی هیچ قید و شرطی غیر نظامیان را به قدرت برگرداند.

مدنی عباس، از رهبران ائتلاف آزادی و تغییر گفت: ما هنوز وارد فاز دعوت به براندازی شورای نظامی و فراخوان شورش مدنی گسترده نشده ایم.

سناریو احتمالی دوم بروز اختلاف و چند دستگی در میان خود مخالفان است زیرا ائتلاف آزادی و تغییر در اصل برای براندازی حکومت سابق شکل گرفته است؛ لذا در ساختار همین ائتلاف مشکلات و ابهام هایی وجود دارد؛ این ائتلاف در واقع ائتلاف بین احزاب سیاسی مستقل نیست بلکه متشکل از ائتلاف های سیاسی است و در درون خود سه ائتلاف سیاسی بزرگ دارد که عبارت اند از: ائتلاف نداء سودان، تجمع اتحادیه مخالف و ائتلاف نیروهای اجماع ملی.

تا امروز اختلاف و چنددستگی رسمی و علنی در میان مخالفان بروز نکرده است. اکنون ائتلاف مخالفان خواستار تشکیل شورای حاکمیتی با اکثریت غیر نظامی شده است. این ائتلاف به عنوان حداقل امتیازی که به شورای نظامی داده است قبول کرده است که ریاست این شورا به طور دوره ای بین نظامیان و غیر نظامیان در گردش باشد. همچنین به منظور تحت فشار قرار دادن شورای نظامی و پذیرش گزینه های خود به آن، دست به اعتصاب گسترده خواهد زد و احتمال می رود که اقدامات جدی تر و دشوارتری را در پیش بگیرد.

سناریوی سوم، بازگشت هر دو طرف به پای میز مذاکره در روزهای آینده است. به خصوص که مخالفان با اعلام اعتصاب فراگیر و از کار انداختن کامل بخش های حیاتی کشور از جمله بانک ها، موفقیت های چشمگیری به دست آورده و امتیازاتی گرفته اند.

البته شورای نظامی هم دیگر نیت خود را برای انحصار قدرت و زیر پا گذاشتن تمام توافق های خود با نیروهای انقلابی پنهان نمی کند. اما خطرناک تر از همه اینها این است که خود را آماده حمله به محل تحصن و پایان دادن به تجمع مخالفان در مقابل مقر فرماندهی ارتش می کند؛ این شورا در کنفرانس خبری مشترک با نیروهای واکنش سریع و نیروهای مسلح به وضوح این نیت را مطرح کرده است و پایگاه های خبری سودان نیز به نقل از منابع نزدیک به شورای نظامی اعلام کردند که طرح شکست تحصن، آماده شده است. این منبع آگاه تأکید کرده که ساعت صفر برای آغاز این عملیات، اواسط روز عید فطر از ساعت 11 صبح تا 1 ظهر است.

در مقابل؛ ائتلاف مشاغل سودان از همه انقلابیون خواست از خانه ها بیرون آمده و به یاری تحصن کنندگان در خارطوم {پایتخت سودان} بشتابند و نشان دهند که به انقلاب و مسالمت آمیز بودن آن و تحقق اهدافشان پایبند هستند.

این ائتلاف در پیام فوری خطاب به عموم مردم گفت که این انقلاب مرحله حساسی را پشت سر می گذارد و تلاش برای دور زدن آن همچنان ادامه دارد.

اسامه الشیخ - العالم