العالم - یمن
وبگاه خبری الخلیج اونلاین در مطلبی با عنوان «آیا امارات از یمن عقب‌نشینی می‌کند یا لباس شبه‌نظامیان دست پرورده خود در آنجا را بر تن می‌کند» عقب نشینی امارات از یمن را منوط به عملی شدن چند شرط دانست.
در این یادداشت آمده است: امارات عربی متحده یک سال پس از شکایت دولت یمن به شورای امنیت سازمان ملل متحد که در آن حضور امارات در جزیره سقطری را اقدام غیر نظامی غیر قابل توجیه برشمرد، نیروهای خود را که در کنار عربستان سعودی در یمن حضور دارند، بتدریج کاهش داده است.
از ماه مه 2018 که دولت یمن شکوائیه خود را تقدیم شورای امنیت کرد چندین استان یمن از جمله سقطری، المهره و شبوه شاهد حضور نظامی گسترده تشکیلات نیروهای موسوم به «النخبة الشبوانیة» و «الحزام الامنی» تحت حمایت امارات بود. علاوه بر اینکه بین ارتش وابسته به دولت مسعفی یمن (عبد ربه منصور هادی) و گردان‌های ابوالعباس در تعز هم که مورد حمایت ابوظبی است، تنش بزرگی به وجود آمد.
قبل از اینکه امارات از کاهش نیروهای خود در یمن خبر بدهد تشکیلات نظامی تحت حمایت آن درصدد تسلط بر بندر «سقطری» برآمدند پس از اینکه مقامات محلی سقطری با تخلیه یک محموله نظامی کشتی اماراتی مخالفت کردند که این امر به درگیری بین نیروهای نخبه با سرویس‌های امنیتی و نظامی در جزیره منجر شد و پس از آن همین تشکیلات نظامی با ارتش منصور هادی در استان نفت‌خیر «شبوه» درگیر شدند. جایی که خطوط لوله نفت شاهد چندین انفجار در مناطق تحت تسلط نیروهای نخبه بوده است.
شبه‌نظامیان تحت امر ابوظبی جای نیروهای امارات
این واقعیت‌ها باعث می‌شود که افکار عمومی یمن به این نتیجه برسد که امارات عربی متحده قبل از اینکه خبر عقب‌نشینی تدریجی نیروهایش از یمن را اعلام کند، تسلط خود را بر استان‌هایی که ثروت‌های طبیعی یمن در آنجا متمرکز شده است، تقویت کرده است. وقتی هم که امارات (دو روز پیش) از تجهیز و آموزش بیش از هشتاد هزار شبه نظامی غیروابسته به دولت منصور هادی خبر داد هرج و مرج در مناطق استقرار آنها از سقطری و سپس شبوه آغاز شد.
روز پنجشنبه یازدهم ژوئیه نیروهای سعودی برخی بنادر و سواحل را تحویل گرفتند در حالی که ریاض به دولت منصور هادی هم دستور داد ادوات نظامی شبه نظامیان طرفدار ابوظبی در سقطری را تحویل بگیرد.
در عین حال عبدالوهاب السامعی، تحلیلگر نظامی معتقد است امارات هنوز در طول نوار ساحلی از ساحل غربی تا شرق حضرموت حضور دارد حالا یا خودش و یا شبه نظامیانش بنابراین سخن گفتن از کاهش حضور امارات متقاعد کننده نیست و به تعبیری، «میخ جحا» در یمن باقی است.
وی با طرح پرسشی درباره میزان نیروهایی که امارات از یمن خارج کرده با شمار شبه نظامیانی که در آنجا مستقر کرده است، گفت: پادگان‌ها و تشکیلات نظامی که امارات در یمن تاسیس کرده چندین برابر شمار نظامیان خودش در این کشور است، بنابراین اصلا نمی‌شود موضوع عقب نشینی یا کاهش نیروهای اماراتی را حساب آورد.
تسلط بر ثروت‌ها و بنادر یمن
السامعی گفت: در وهله نخست باید از حجم چالش‌های نظامی و امنیتی که امارات در سقطری، شبوه، حضرموت، عدن، تعز و دیگر مناطق بر جای گذاشته است کم شود و (اگر واقعا راست می‌گوید) امارات با دولت منصور هادی در پایان دادن به حضور مسلحانه در خارج از نهاد نظامی رسمی همکاری کند.
السامعی نظریه ارتباط میان خبر عقب نشینی بخشی از نیروهای امارات از یمن با توقف عملیات نظامی در ساحل غربی را تایید کرد و گفت: امارات به دنبال تسلط نظامی بر بنادر الحدیده و تصرف آنجا در راستای منافعش بود همان کاری که با دیگر بنادر و فرودگاه‌ها و مواضع دیگر در یمن کرده است.
به نوشته الخلیج اونلاین، نقشه حضور امارات و تشکیلاتی را که در یمن تاسیس کرده کاملا مشخص است. امارات از الحدیده در غرب تا حضرموت در شرق حضور دارد یعنی مناطق ساحلی، بنادر و فرودگاه‌ها که همگی مناطق حیاتی محسوب می‌شوند که حضور امارات در آنجا در دور ماندن نهادهای منصور هادی از واقعیت نیاز شهروندان و ادامه حضور حکومت منصور هادی در خارج از یمن تاثیر زیادی داشته است.
امارات باخت
کاهش حضور امارات در یمن از منظر دیگر با تحولات منطقه‌ای و حوادثی در ارتباط است که برای کشتی‌ها در خلیج عمان و امارات رخ داد علاوه بر چهره منفی که از ابوظبی در داخل یمن و خارج آن ایجاد شده و از همین رو نیاز به تغییر سیاست آن داشت.
عادل المسنی، یک پژوهشگر روابط بین الملل با تاکید بر اینکه امارات در سطوح مختلف جنگ یمن شکست خورده است، گفت: سیاست‌های تحریک آمیز امارات با مخالفت گسترده مردمی روبه‌رو شده و همین امر حسی از ناامیدی در امارات ایجاد کرده است.
به گفته این کارشناس، شورش مردم سقطری کشمکش پنهان در این منطقه را علنی کرد و همین خشم و اعتراض مردمی برنامه‌های امارات در آنجا را به هم ریخت. المسنی افزود: شکست‌های پیاپی امارات در مدیریت مناطقی که در دست حوثی‌ها نیست، به دلیل اینکه عربستان پرونده آنجا را کاملا تحویل امارات داده بود اوضاع را پیچیده و برای عربستان هزینه بردار کرد بخصوص از زمانی که عملیات‌های منحصر به فرد الحوثی گسترش یافت و حامل پیام‌هایی منطقه‌ای برای عربستان و امارات بود که با کشمکش با ایران مرتبط هستند.
وی با اشاره به نقش نامطلوب امارات در یمن گفت: امارات در شبوه هم تنش نظامی ایجاد کرده و نیروهای کمربند امنیتی را اجیر کرده بود اوضاع را به هم ریخته و درصدد تسلط بر مراکز نفت و گاز آنجا برآیند.
المسنی درباره نظریه ارتباط میان کاهش حضور امارات در یمن با ترس منطقه‌ای ابوظبی گفت: امارات به دنبال ورود به رویارویی با ایران نیست بلکه می‌خواهد نقشی منطقه‌ای را ایفا کند و معتقد است عربستان مانع این امر می‌شود از همین روست که می‌بینیم امارات جنوب یمن را به روی عربستان و دولت منصور هادی بسته و گزینه‌های آنها را درآنجا محدود کرده است.
وی افزود: عادی نشدن روابط امارات با دولت منصور هادی همراه با افزایش نارضایتی مردمی در یمن و بالا گرفتن موج چالش‌های عربستان در شمال یمن موجب اختلاف ابوظبی با ریاض شد بخصوص که عربستان حالا دیگر خطر تحولات و اثر مستقیم آن بر امنیت ملی خود را احساس می‌کند.
المسنی گفت: با بالا گرفتن موج تنش با ایران و افزایش توجه به تشکیل ائتلاف‌ها، امارات عقب نشینی خود را از یمن اعلام کرد تا هم از یک سو باج گیری کرده و هم از پیامدهای تنش و رویارویی با ایران در امان بماند و عربستان را مانند کودک یتیم بر سر سفره فرومایگان تنها گذاشته است.
وی تاکید کرد: خبر کاهش حضور نظامی امارات در یمن برای بسیاری از یمنی‌ها که به دنبال حل معضلات ایجاد شده توسط ابوظبی هستند به تنهایی کافی نیست.
فارس