العالم _ ایران / سیاسی
سردار قاسم رضایی فرمانده مرزبانی کل کشور در گفت وگوی تفصیلی با شبکه العالم پیرامون آخرین وضعیت مرزهای کشور توضیحاتی ارائه داد.
در ذیل مشروح این گفتگو امده است؛
العالم: آخرین وضعیت و شرایط امنیت مرزی کشور به چه نحو است؟
ما کشور بزرگی هستیم کشوری که دارای بیش از 8755 کیلومتر مرز خشکی و دریایی است و با 15 کشور همسایه هستیم و بعد از چین و روسیه سومین کشور جهان با این تعداد همسایه هستیم اولین کشور جهان با این وسعت که این تعداد همسایه داریم . این جزو پتانسیل و امتیازهای جغرافیای سیاسی ایران است. همه این همسایگان برای ما یک فرصت هستند و بر اساس وظایف ذاتی و قانونی با آنها تعامل و نشست های دوره ای در راستای مدیریت مشترک در مرزها داریم.
بیش از 500 کیلومتر مرز با ترکیه داریم با وجود این که چند سالی است دچار مشکلاتی مانند حضورگروه های معاند و تروریست و قاچاقچی شدند اما تعامل ما به ویژه در یک سال گذشته باعث شده مناطق مرزی ما به صورت مشترک مدیریت و بسیاری از مشکلات حل شود .
در حوزه غرب و بخشی از شمال غرب با کشور عراق همسایه هستیم که با آنها روابط دیرینه و علایق مشترک از جمله مذهب و عتباتی که در طرفین مرز وجود دارد داریم و 1609 کیلومتر با عراق مرز داریم بخشی از مرز ما اقلیم کردستان عراق و بخشی دیگر هم در عراق مرکزی است. به ویژه در سه سال گذشته تعامل ما در مدیریت امنیتی بالاتر رفته است تبادل فرهنگ داریم و اقدامات ورزشی مثلا دو مسابقه ورزشی بین مرزبانان عراق و ایران اولی در قصر شیرین بود دومی را در سلیمانیه بعد از اربعین برگزار خواهیم کرد.
در حوزه شمال خلیج فارس و اروند رود هماهنگی خوبی داریم ، رزمایش مشترک برگزار کردیم گشت هایی هم زمان در طرفین خط تالوگ داریم یکی از رودخانه های بین المللی و قابل کشتیرانی است که امن ترین وضعیت را دارا است که با مدیریت مشترک در حال انجام است. برای مراسم اربعین امام حسین (ع) توافق های بسیار خوبی در دو دولت انجام شد.
در کشورهای حوزه خلیج فارس هم تعامل خوبی داریم البته بعضی از این کشورها دچار فتنه شدند و استکبار با تطمیع یا تهدید به بعضی از دولت مردان رخنه کرده است . امیدواریم به واسطه ارتباطی که از قبل مثلا با عربستان و بحرین در مرزها داشتیم با بصیرت آن ارتباط و تعامل ادامه داشته باشد و برگردد.
با قطر و عمان ارتباط خوبی داریم در چند سال گذشته ارتباط با امارات کمی کمرنگ شده بود که دوماه گذشته هیات مرزبانی امارات تعامل را دوباره برقرار کردند .
در حوزه خشکی؛ (شرق کشور) با پاکستان تعامل خوبی را آغاز کردیم هرچند که در حوزه مرزهای شرقی مشکلاتی داریم.
بنا به گزارشی که سازمان ملل اعلام کرد بیشترین تولید مواد مخدر را در افغانستان داریم در سال 2000، دویست(200) تن تولید داشتند و امسال این تولید به بیش از نه هراز(9000) تن رسیده است . ما با افغانستان و پاکستان هم مرز هستیم. بخشی از کشفیات و مقابله با مواد مخدر در مرزهای پاکستان است. در حدود هفت ماه گذشته روابط بسیار خوبی را با پاکستان آغاز کردیم بخشی از نیروهای امنیتی آنها در مرز بر روی انسداد مرز کار می کنند مشابه انسداد مرزی که ما کار کردیم .
در مرزهای مشترک افغانستان، دو موضوع باعث شد در مرزهایمان مشکل وجود داشته باشد یک مورد تولید بیش از حد مواد مخدر که بخشی از آنها به سمت مرزهای ما می آید در شش ماه گذشته بیش از 40 تن مواد مخدر فقط در مرزبانی، جلوگیری از ورود به کشور داشتیم که توام با درگیری است.
در حوزه شمالی ما با ترکمنستان 1200 کیلومتر مرز مشترک با ترکمنستان داریم و مشکل خاصی نداریم . تعاملات خوب و بازارچه ها و پایانه ها فعال هستند .در حوزه دریای خرز ارتباط خوبی با چهارکشور ترکمنستان،قزاقستان،آذربایجان و روسیه داریم .طبق توافقی که بین مسئولین پنج کشور حوزه دریای خزر شده است دارند روند خوبی را دنبال می کنند. درحوزه خشکی ارتباط خوبی با آذربایجان و ارمنستان داریم مخصوصا با آذربایجان که تعریف از حد تعاملات مرزی خارج شده و ارتباط برادرانه و فرهنگی است مثلا امسال لحظه تحویل سال را که درساعت یک نیمه شب بود را در منطقه صفر مرزی و بصورت مشترک برگزار کردیم. خلاصه اینکه مناطق مرزی ما از امنیت بسیار بالایی برخوداراست و همچین تعاملات دو جانبه و چند جانبه خوبی با کشورهای همسایه برقرار می باشد.
العالم: مهمترین مشکلات مرزهای ما با کشورهای شرقی چیست ؟
درست است که منشاء درگیری ها موادمخدر توام با شرارت است موضوع دیگری که درمرز افغانستان و پاکستان وجود دارد بحث گروه های ترویستی است. بنا به گزارش سیستم های اطلاعاتی، گروه های داعش و تروریستی دست نشانده و مزدوران استکباری که در عراق بودند، بخشی از آنها به افغانستان آمدند که مشکلات جدی در مناطق شرقی ما هستند.
ما در شرق با دو کشور مسلمان که دولتشان جمهوری و جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری اسلامی افغانستان نامیده می شوند همسایه هستیم و با هردو کشور مسلمان تعاملات و ارتباطات بسیار خوبی داریم .لاکن عرض کردم که بر دولت و مردم این کشورها فتنه ها تحمیل شده است .یکی از این فتنه ها بحث مواد مخدر است و دومی بحث حضور گروه های تروریستی است و بعضا بحث حضور گروه های تروریستی و مواد مخدر توام و با هم است که ما در مرزها با ان مواجه هستیم که باعث شده است تردد غیر مجاز مرزی صورت بگیرد و یا تجاوز مرزی انجام شود .
جمهوری اسلامی ایران در یک دهه گذشته اقدامات بسیار خوبی در مرزهای شرقی انجام داده است و چون ایران دید که مرزهای مشترک باید بصورت مشترک مدیریت شود وجود ندارد و بصورت یک طرفه مدیریت آن بر خودش تحمیل شده است لذا انسداد مرزها را دستور کار قرارداد .ایجاد ایمنی های مرزی ،جاده های مرزی ،موانع فیزیکی و جاهایی که جمعیتی بود خندق ،کانال ،فنس و.. جواب نمی داد دیوار ایجاد کرد.
مثلا در مرز زابل و میر جاوه بیش از 130 کیلومتر دیوار بتنی داریم چون جمعیتی بود و باید تردد را کنترل می کردیم.بعضی از جاها بیابانی بود خندق حفر کردیم که باعث جلوگیری از تردد خوردهای حمل مواد مخدر که بعضا ده تا بیست تایی بودند به داخل کشور شود و در بعضی از نقاط فنس و کانال کشی شد مجوع این اقدامات باعث شد که حمل مواد مخدر به داخل کشور بسیار محدود شود و حتی بعضی از نقاط مثل تنگه ها ، ارتفاعات و دره ها انسداد صورت گرفته که این عمدتا منشا مواد مخدر است و همچنین در بعضی از مناطق تروریست ها سوء استفاده می کردند .به هرحال انسداد در مرزها انجام شده است اما کامل نیست .البته طرح هایی داده شده است و به مبادی های مختلفی منتقل شده است و خوشبختانه دولت محترم بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با همکاری خود ما تهیه و به مبادی ذیربط ارائه کرده بود دستورات خوبی را رئیس جمهور به مجموعه وزرا و بخش های مختلف ذیربط دادند که امیداوریم شاهد اقدامات قابل توجه در این زمینه باشیم.
العالم: در مورد اربعین چه برنامه ریزی هایی صورت گرفته است؟
ما برای برگزاری مراسم اربعین امام حسین(ع) تجارب خیلی خوبی را در سالهای گذشته کسب کردیم. ما در مرزهای شرقی میزبان و استقبال کننده زائرین از کشورهایی همچون افغانستان و پاکستان هستیم. همچنین میزبان زائرینی از ترکیه و جمهوری آذربایجان هم بودیم. زائران کشورهای دیگر از طریق شش گذرگاه و پایانه مرزی کشورمان برای حضور در مراسم اربعین امام حسین(ع) وارد عراق می شوند. امسال با توجه به پیش بینی افزایش تعداد زائران، تمهیدات لازم برای استقبال از آنها را فراهم کرده ایم. در مرزهای بازرگان، جلفا، بیله سوار، آستارا، دوغارون و میرجاوه پیش بینی های لازم را اتخاذ کرده ایم و مقدمات کار برای استقبال از زائران و بدرقه آنها به مرزهای غربی کشور انجام شده است. در مرز عراق هم در سالهای گذشته سه مرز رسمی وجود داشت: شلمچه، چذابه و مهران. امسال با پیگریهای مختلفی که صورت گرفت، خوشبختانه از اول محرم مرز خسروی هم باز و فعال شد و در حال حاضر نیز شاهد تردد روزانه زوار هستیم. خدمات رفاهی در دو سوی مرز خسروی پیش بینی شده است و حدس می زنیم که مرز خسروی در ایام اربعین یکی از مرزهای پرتردد و شلوغ ما خواهد بود. در سفر دو هفته گذشته به عراق هم یکی از توافقات ما انجام اقدامات لازم برای زائران اربعین در قالب عملیات مشترک بود. ما علاوه بر فراهم کردن امکانات و امنیت برای این مراسم بزرگ، یک اقدام و کار شاخص و خاصی را برای امسال در نظر گرفته ایم و آن اینکه فرماندهی مرزبانان دو کشور در حرکتی نمادین پرچم و بیرق مزین به نام امام رضا (ع) از سمت کشور ما و پرچمهایی متبرک به عتبات از سمت عراق را در مرز مهران تبادل خواهند کرد و پرچمها در خاک دو کشور برافراشته خواهد شد. این اقدام برگرفته از روابط تاریخی و دیرینه دو ملت ایران و عراق است.
العالم: برنامه شما برای همکاری عراق با ایران برای مرزها در اربعین چیست ؟
جواب: ما با کشور عراق در حوزه اقلیم مرز مشترک داریم. البته تمام مرزهای عراق تحت حاکمیت دولت مرکزی این کشور است اما ما برای تسریع در امور و تسهیل مدیریت کارها، روابط و فرایندهایی را تعریف کرده ایم. مرزبانان اقلیم هم در جلسات مشترک حضور داشتند و توافق شد که آنها هم بخشی از مرز را پوشش دهند. در ملاقاتی که با وزیر کشور عراق داشتیم، در این باره صحبت شد و ایشان هم تایید کردند. قرار شد در مناطقی که خلا مرزی وجود دارد، پاسگاههایی ایجاد شود. همچنین مقرر شد نشست هایی در شهرهای مرزی در استانهای کردستان و آذربایجان غربی کشور ایران و اقلیم کردستان عراق برگزار شود تا امور به صورت میدانی مدیریت شود چرا که ما در مرزهای مشترک در این نواحی مشکلاتی از قبیل قاچاق کالا،سلاح و لوازم ضد فرهنگی داریم. همچنین ترددهای غیر مجاز و تجاوزهای مرزی در این مناطق رخ می دهد. ان شاء ا... در ماههای آینده از حیث رفع مشکلات در مناطق مرزی اقلیم با کشورمان اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد.
العالم: همکاری با کشورهای همسایه برای امنیت مرزها چگونه است و چه اقداماتی صورت گرفته است؟
ما با اغلب کشورهای واقع در جنوب منطقه خلیج فارس روابط خوبی داریم. با قطر در سطوح مختلف نشست های سالانه برگزار می کنیم. با عربستان قبلاً چنین نشست هایی داشتیم و بنا به دلایل مختلف که عرض کردم، این ارتباط کمتر شده که امیدواریم با خروج فتنه ها از منطقه، شاهد وحدت کشورهای منطقه خلیج فارس باشیم. با امارات در مقطعی قطع ارتباط سیاسی اتفاق افتاد لکن این موضوع نباید به حوزه ارتباطات مرزی تسری کند چرا که کشورهای هم مرز به علت مرز مشترک با یکدیگر ارتباطاتی دارند. اخیراً تعامل مرزبانی خوبی با امارات برقرار شد و توافقات مناسبی حاصل گردید. توافق شد که علاوه بر پایتخت های دو کشور، در شهرهای مرزی هم حداکثر هر شش ماه یک بار نشست های دوره ای داشته باشیم بین مرزبانان منطقه ارتباط داشته باشند حتی ما ملاقات دریایی داشته باشیم تا موضوعات دیگر مورد گفتگو قرار گیرد اکنون هم ارتباط خوبی داریم ارتباط پیامکی داریم بعضا اگر دستگیری باشد اطلاع رسانی می کنیم تا پیگیری صورت بگیرد از همین رو اکنون رابطه خوبی اکنون با امارات داریم و امیدواریم که با بقیه کشورها هم به همین نحو باشد البته حوزه کشورهای خلیج فارس باید به صورت واحد و با وحدت با یکدیگر مدیریت شود با توجه به اقداماتی که ما در حوزه شرق برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر صورت داده ایم قاچاق به سمت دریا رفته از همین رو اگر بخواهیم این موضوع را مدیریت کنیم باید نشست هایی بین کشورهای منطقه صورت گیرد منطقه خلیج فارس و دریای عمان باید با وحدت کشورهای منطقه اداره شود. حضور کشور های ثالث و بیگانه در منطقه جز ناامنی دستاوردی نداشته لذا تاریخ نشان داده که منطقه به واسطه کشوهای منطقه امنیت پیدا می کند. باید این اتفاق بیفتد که قدم های شوم کشورهای بیگانه از منطقه دور شود.
العالم: آیا اکنون تلاش برای همکاری با عربستان و بحرین صورت گرفته است؟
در موضوع تعاملات، با این کشورها دشمنی نداریم آن ها در اشتباه هستند و باید برگردند زیرا باید متوجه شوند که نمی توانند به استکبار تکیه کنند زیرا هر حکومتی به استکبار تکیه کرده و به نوعی نوکری آن ها را کرده است از مستکبرین سیلی خورده و رها شده است. این که کشوری هنوز نوکری را برای استکبار ادامه می دهد و از تاریخ درس عبرتی نمی گیرد منتظر سقوط باشد زیرا ملت های منطقه این اقدامات و نوکری ها برای مستکبران را نمی پذیرند. ما در حوزه مرزی مشکلی برای ارتباط با کسی نداریم زیرا مرز ثابت است اما عربستان و بحرین به دلیل اینکه درگیر فتنه شدند این ارتباط را کم رنگ کرده اند.
العالم: جمهوری اسلامی ایران ایا برای حفاظت از مرزها از تجهیزات ماهواره ای و الکترونیکی استفاده می کند؟
مرزها با توجه به شرایط توپوگرافی و جغرافیایی که دارند باید مناسب با هر بخش مدیریت شود که یکی از مواردی که ما از آن استفاده می کنیم وسایل الکترونیکی و اپتیک است حتی الان سیستم پایش هوایی را در اختیار گرفتیم و اشرافیت کامل بر عموم مرزها داریم استفاده از وسایل راداری، دوربین های حرارتی، پهپاد ها، مدیریت راه دور، جمع آوری اخبار و تبادل با کشورهای همسایه از جمله اقدامات ما برای کنترل مرزها است و وجود تجهیزات الکترونیکی و اپتیکی تسهیل کننده برای مدیریت مرزها است.