العالم-تحلیل روز
مکانیسم موسوم به حل اختلافات در حالی علیه تهران فعال شده است که می‌تواند در نهایت باعث اعمال دوباره تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بشود و در واقع ابزاری است برای اعمال فشار علیه ایران و اجبار به بازگرداندن تهران به برجام.
اروپا که درقبال خروج توجیه ناپذیر آمریکا از توافق هسته ای سکوت کرد، هم اکنون، جمهوری اسلامی ایران را که پایبندی اش در برجام در 15 گزارشی که از آژانس انرژی اتمی صادر شده، به اثبات رسیده است، مسئول تعهدات آمریکا و اروپا در برجام می داند.
اگر اروپا در ادعاهای خود صادق بوده و حقیقتا چنان که تظاهر می کند خواستار حفظ برجام بود باید در مقابل آمریکا می ایستاد که علت اصلی حوادث پیش آمده برای توافق هسته ای است، نه اینکه به ایران که نخواست به صورت یکجانبه به تعهدات خود در برجام عمل کند و شاهد کارشکنی و قلدرمنشی آمریکا و همپیمانان اروپایی اش شود، خرده بگیرد و چنین بی رحمانه اعمال فشار کند.
اروپا در واقع پس از خروج یک جانبه آمریکا از برجام هیچ تلاشی برای نجات آن و یا اتخاذ جایگزینی برای خروج آمریکا از برجام، نکرد، از روز نخست مشهود بوده است که میان طرفهای اروپایی و آمریکا درمورد تعامل با توافق هسته ای یک تقسیم کار وجود داشت، دو طرف معتقد بودند که می توانند برنامه هسته ای ایران را با بازرسی کامل از همه تاسیسات هسته ای ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی هسته ای محدود کنند بدون آنکه در مقابل هیچ امتیازی به ایران بدهند، این تقسیم کار با خروج آمریکا از توافق هسته ای و اعمال مجدد تحریم های پیشین علیه ایران و حتی با شدت بیشتر و ابقای حضور اروپا برای نظارت بر برنامه هسته ای ایران همانگونه که در برجام قید شده است و بدون پایبندی به بند 11 این توافق، با وضوح بیشتری آشکار شد.
ایران حتی پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام به منظور مماشات با اروپا به تعهدات خود در توافق هسته ای پایبند ماند.این پایبندی بیش از یک سال طول کشید با این امید که اروپا به تعهدات خود در این توافق عمل کند اما در عمل آنچه که اتفاق افتاد وعده های بی پایه و اساس و از بیخ و بن دروغ اروپا در خصوص عملی شدن مکانیسم مالی اینستکس بود که در واقع سرابی بیش نبود، تمام این امور روندی بود که ایران را ناچار کرد به صورت تدریجی از تعهدات خود در برجام بکاهد تا بدین وسیله با اروپا را وادر به پایبندی به این توافق کند.
در زمانی که اروپا متعهد شده بود که سازو کار جایگزینی را برای خروج آمریکا از برجام ارائه کند، شرکت های اروپایی درحال خروج از ایران بودند و بانک ها و موسسه های مالی اروپایی نیز از هراس تحریم های آمریکا به هیچ وجه زیر بار همکاری با ایران نمی رفتند، اما در نهایت اروپا به هیچ یک از وعده ها و تعهداتش و کارشکنی موسسه ها و نهادهای اروپایی درقبال ایران عمل نکرد.
با وجود اینکه زمان کمی از زمان پایان استعمار اروپایی بر کشورهای اسلامی و عربی نگذشته است اما همچنان روح استعمارگری در کردار اروپایی ها سایه افکنده که ریشه در تفکر آپارتاید اروپایی ها و این تصور که نژاد برتر هستند دارد، اتخاذ مکانیسم حل و فصل اختلافات علیه ایران که بیشترین پایبندی را به تعهدات داشته است از سوی تروئیکای اروپا نیز از همین منظر قابل تفسیر است، با این بهانه که با اعمال فشار علیه ایران، تهران را وادار کنند که کاری را که آنها می خواهند انجام دهد گویی که ایران کشوری است که منتظر مانده تا اوامر اروپایی ها را به محض فرمان عملی کند.
اروپا به دلیل تابعیت محض از آمریکا که به اتخاذ عملی کردن مکانیسم حل و فصل اختلافات علیه ایران، بازنده خواهد بود و بهای این تابعیت بی چون و چرا را نیز خواهد پرداخت، ایران چیزی را از دست نخواهد داد حتی اگر تحریم های اروپا از سر گرفته شود، تحریم های اروپا و حتی سازمان ملل علیه ایران در مقابل تحریم های آمریکا به حساب نمی آید، تحریم هایی که حتی شامل دارو می شود! چنانکه یک نویسنده آمریکایی به تمسخر گفته که ترامپ فقط مانده که لبخند را بر محمد جواد ظریف تحریم کند! اما در مقابل ایران از همه قیود و محدودیت ها درخصوص پرونده هسته ای رها خواهد شد و حتی می تواند نظارت های آژانس بین المللی انرژی هسته ای را نیز محدود کند و درنهایت پشیمانی و حسرت برای اروپایی ها خواهد ماند.
منيب السائح / العالم