العالم ـ یمن
« صالح النود» سخنگوی «شورای انتقالی جنوب» وابسته به امارات روز یکشنبه در گفت وگو با برنامه «ما وراء الخبر» (آن سوی خبر) شبکه تلویزیونی «الجزیره» دولت «عبدربه منصور هادی» رئیس جمهوری مستعفی و فراری یمن را عامل تنش در روابط میان این شورا و دو طرف تشکیل دهنده ائتلاف امارات و عربستان معرفی کرد.
النود، اتهامات نسبت داده شده به شورای انتقالی در خصوص پایبند نبودن به توافقنامه ریاض را مردود دانست و مدعی شد که این شورا در صدد بازگرداندن منصور هادی به عدن به عنوان پایتخت موقت یمن بود، اما وی و وابستگانش در روند اجرای توافقنامه ریاض کارشکنی کردند، به گونه ای که هم اکنون برخی از بندهای این توافقنامه اعتبار زمانی خود را از دست داده است.
وی تاکید کرد که یمنی ها در جنوب تسلیم هیچ گونه اقدام خوارکننده ای نخواهند شد و منتظرند تا ریاض در خصوص اینکه چرا مانع از بازگشت سه مقام شورای انتقالی جنوب به عدن شده، توضیح دهد.
از سوی دیگر بر پایه همین گزارش «یوسف دیاب» نویسنده و تحلیل گر سیاسی جهان عرب گفت: چرا وقتی عربستان خواست توافقنامه ریاض را به اجرا درآورد و با سپردن مسئولیت نگهبانی فرودگاه عدن به نیروهای یمنی آموزش دیده در ریاض بازگشت دولت منصور هادی را تضمین کند، شورای انتقالی علیه عربستان به ستیزه جویی برخاست.
در همین رابطه « عادل الحسنی » نویسنده و تحلیل گر سیاسی یمنی در این برنامه الجزیره گفت: اختلاف اخیر فقط میان شورای انتقالی جنوب و عربستان جریان دارد و این موضوع ارتباطی با ابوظبی که میزان رهبران شورای انتقالی است، ندارد.
الحسنی از تحولات جاری در عدن به عنوان یک نمایش نام برد و افزود: ابوظبی از عدن عقب نشینی کرد و رفت تا بر شهر « حضرموت» تسلط یابد و در واقع با این کار خود می خواست به عربستان پیام بدهد که نمی تواند نفوذش را بر عدن گسترش دهد، زیرا شاخه های نظامی امارات در این شهر حضور دارند.
الحسنی گفت: شورای انتقالی از اینکه چرا ریاض حقوق بسیاری از اعضا و فعالانش را قطع کرده، بسیار ناراضی است . در واقع اگر عربستان حقوق شان را پرداخت می کرد ، این شورا نیز از شدت بخشیدن به تنش علیه عربستان در جنوب یمن دست برمی داشت.
این تحلیل گر سیاسی یمنی از عناصر وابسته به شورای انتقالی جنوب به عنوان افراد مزدور و جیره خواری نام برد که بر اساس منافع مادی خودشان و نه ارزشهای ملی گام برمی دارند.
زمانی که ائتلاف ضد یمن به رهبری عربستان در فروردین ماه ۱۳۹۴ شکل گرفت، امارات یکی از پایه های مهم و اساسی این ائتلاف بود و در تجاوز و جنگ نظامی علیه یمنی ها (موسوم به عملیات طوفان قاطعیت) نقش ویژه ای داشت.
اما به مرور، اختلافاتی میان سعودی ها و اماراتی ها پدید آمد که نهایتا منجر به اعلام عقب نشینی امارات از صحنه یمن شد. هر چند امارات اعلام کرده که عقب نشینی نظامی از یمن، با هماهنگی ریاض انجام گرفته است، اما عدم موضع گیری شفاف عربستان در این باره، بر ابهامات این موضوع افزوده است.
از طرف دیگر، گفته شده برخی از مقامات بلندپایه سعودی شخصا وارد این موضوع شده و تلاش کردند اماراتی ها را از خروج از یمن منصرف کنند. این نشان می دهد اقدام ابوظبی با رضایت و هماهنگی ریاض نبوده و در نتیجه اختلافات دو طرف در یمن جدی و عمیق است.
ریشه های اختلاف عربستان و امارات در یمن
به گزارش ایرنا، شبکه الجزیره نیز در گزارش خود موارد اختلاف ابوظبی و ریاض درباره یمن را به این شرح برشمرده است.
۱ - رقابت سیاسی: ریشه های اختلاف عربستان و امارات فراتر از جنگ یمن است. رقابت و درگیری اصلی میان این دو کشور بر سر رهبری جهان عرب است.
۲- رقابت بر سر قلمرو نفوذ: توافقی نانوشته بین دو کشور در مورد حوزه نفوذ در یمن وجود داشت مبنی بر آن که عربستان در شمال یمن نقش آفرینی کند و امارات نیز به حمایت از گروه های جنوب بپردازد. اهداف سیاسی و اقتصادی ابوظبی گاهی با ریاض متفاوت و گاه در برخورد با آن بود.
۳ - عدم تحقق اهداف جنگ یمن: ناکامی ائتلاف سعودی در جنگ یمن و پیروزی مقاومت این کشور با محوریت «جنبش انصارالله»، به طور طبیعی به اختلافات دو طرف دامن زده و هر کدام دیگری را به قصور در جنگ متهم می کند.
۴ - مطامع اقتصادی: سعودی ها و اماراتی ها از ابتدای جنگ به منابع سرشار نفت و گاز در جنوب یمن چشم دوخته بودند. لذا یکی از علل تشدید درگیری ها میان نیروهای وابسته به سعودی و اماراتی در یمن، رقابت بر سر تصاحب این منابع است.
۵ - مساله گروه «اخوان المسلمینم: عربستان و امارات از دیرباز با جریان اخوان در منطقه مشکل داشته و علیه آن با یکدیگر همکاری می کردند. برای نمونه در سرنگونی «محمد مرسی» رئیس جمهوری منتخب مردم مصر مشارکت داشتند و از کودتا علیه «رجب طیب اردوغان» در ترکیه حمایت کرده و از ژنرال «خلیفه حفتر» در لیبی نیز حمایت می کنند.
اما عربستان به دلیل نیاز شدید به هزاران نیرو در جنگ یمن ناچار است که به «حزب الاصلاح» (اخوان المسلمین یمن) متوسل شود. این در حالی است که امارات، گرایش به اخوان را برنمی تابد و معتقد است تقویت حزب اصلاح در یمن در نهایت به نفع قطر و ترکیه خواهد بود.