العالم ـ سوریه
می بایست از جبل الزاویه عبور کنیم تا به شهرک کفر رومه که دروازه شهرکهای حاس و کفر نبل بود، برسیم. از آنجا نیز باید به سمت حزارین برویم آنجایی که خطوط درگیری به نظر می رسد آرام باشند. برخی از نیروهای ارتش سوریه از این فرصت برای استراحت استفاده می کردند. تمام مسیر آکنده از درختان زیتون بود. قبل از آنکه به شهرک حاس برسیم، تصویر نیروهایی که مواضع خود را در این شهرکها مستحکم می کردند، از دیدگان ما پنهان نماند.
وارد شهرک شدیم و از یکی از نیروها درباره تونل هایی که در این شهرک وجود دارند، سوال کردیم تا شاید درباره استحکامات جدید گروههای مسلح اطلاعات جدیدی کسب کنیم. او یکی از افسران مسئول در منطقه را برای ما معرفی کرد و او به ما خبر داد که ما به شهرک باستانی شنشراح خواهیم رفت.
به همراه نیروهای ارتش سوریه به سمت شهرک شنشراح به راه افتادیم. یکی از نیروها با دستان خود به پشت تپه های اطراف اشاره کرد و گفت در پشت این بلندی ها شهرک باستانی شنشراح واقع است. مسیر تا آنجا ناهموار بود، ماشین ها باید از چندین خانه و تپه عبور کنند تا به آنجا برسند. تابلویی در آنجا وجود داشت که بر روی آن این عبارت نوشته شده بود: 'ورود غیرنظامیان ممنوع'. از دور ورودی شهر را دیدیم. ورودی شهر کاملا باستانی بود و از دور شاهد ساختمانهای بلند قدیمی شدیم. همه ما شگفت زده شده بودیم و برای اندکی سکوت حاکم شد. این شهرک واقعا یک شهرک کاملا باستانی و قدیمی است. اما آنچه که از همان ابتدا توجه ما را به خود جلب کرد، میدانی برای آموزش و تمرین در مرکز شهر بود تا عناصر فنون جنگ را بیاموزند. شناسایی منطقه را آغاز کردیم؛ پیش از چند روز از ورود ما عناصر جبهه النصره و دیگر گروههای تروریستی در این شهر حضور داشتند. آنها شهر را به مواضع تروریستها و انبار مهمات و ذخایر تبدیل کرده بودند؛ سنگها را از ساختمانهای باستانی جابجا کرده بودند تا با آنها اتاقهای عملیات درست کنند و این علاوه بر میدانی برای حفاری غیرقانونی وکشف آثارباستانی در تمام شهرک است و در فاصله صدها متری از این شهرک مقر فرماندهی در زیرزمین وجود داشت؛ بنابراین می توان گفت که این عناصر تروریستی منطقه را به طورکامل تخریب کرده بودند.
در این نقطه جغرافیایی که به شهرک الباره نزدیک است، به شهرک های حاس و کفر نبل نیز متصل است. این منطقه باستانی مقصد توریست ها و گردشگران و باستان شناسان قبل از ورود عناصر مسلح از ازبک و تاجیک و قفقاز و دیگر تروریستهای وابسته به 'فیلق الشام' و جبهه النصره بود، تروریستها این منطقه را تخریب کردند منطقه ای که تاریخ آن به قرن 4 میلادی بازمی گردد و اوج شکوفایی آن در دو قرن پنجم وششم میلادی می باشد و افول آن به سبب برخی عوامل مانند تغییرات جوی و انتشار بیماری ها از قرن هفتم میلادی آغاز شد. اهمیت این منطقه در این امر نهفته است که ساختمانهای آن همچنان پابرجاست.
باستان شناسان تاکید می کنند که این شهرک باستانی دارای اهمیت ویژه ای بوده است. 'غازی علولو' مدیر آثار باستانی در حماه گفت که این منطقه بخشی از میراث انسانی و میرات تمدنی بشری به شمار می آید. 'مدیریت کل آثار باستانی وموزه ها' این شهر را در فهرست میراث جهانی ثبت کرد. اینک این منطقه در معرض تخریب قرار گرفت. تونل های بسیاری حفر گردید تا از آنها به عنوان مواضع و پناهگاه عناصر مسلح تروریست و خانواده هایشان استفاده گردد. بسیاری از مقبره ها به عنوان پناهگاه تروریستها بکار گرفته شد. در ادلب حدود هزار منطقه در فهرست میراث ملی ثبت گردیده بود و به نظر می رسد که بسیاری از این مناطق اینک در معرض تخریب قرار گرفته اند.
علولو توضیح داد که طرحی برای رسیدگی و نجات فوری این مناطق آسیب دیده وجود دارد، و پس از آن اقدامات مهندسی برای ترمیم این مناطق آغاز می شود.
پنج سال پیش که ارتش سوریه وارد جبل الزاویه شد و متوجه این حجم گسترده از تخریب شد، در تاریخ 12 فوریه 2015 با تصویب قطعنامه شورای امنیت برای حمایت از میراث فرهنگی سوریه و عراق، باستان شناسان سوریه احساس آرامش کردند؛ این قطعنامه خشکاندن تمام منابع مالی تروریست ها را تصویب کرد؛ زیرا تمام آثار باستانی سوریه و عراق به منبع اصلی برای کسب درآمد تروریستها تبدیل شده بود. اما کشورهای همسایه سوریه مرزهای خود را کنترل نمی کردند و به این قطعنامه پایبند نبودند. لبنان در این خصوص همکاری های لازم را به عمل آورد و بسیاری از آثار باستانی سوریه که توسط برخی از تاجران به لبنان قاچاق شده بود، بازگرداند. بدین معنا که این پرونده بسته نخواهد شد و به زمان زیادی نیاز دارد تا تمام آثار مسروقه سوریه بازگردانده شود.