العالم ـ کشکول العالم
ضربه شدید کرونا که اثر آن همچنان در جهان نمایان است، با ضربه سهمگین دیگری که همان کاهش قیمت نفت جهانی است، همزمان شد. فروشندگان باید برای جذب مشتری پول بپردازند و به نظر می رسد که جهان اینک با دو ضربه سنگین و بسیار دردناک روبرو شده است.
در این میان به نظر می رسد از میان تمام کشورهایی که از ضربات هولناک کرونا به خود می پیچند، ایران همچنان قدرتمند با تمام این چالشها و تحولات جهانی مقابله می کند. در حالی که این کشور جنگهای اقتصادی و نظامی و حتی فرهنگی بسیاری پشت سرگذاشته است و توانست با انعطاف پذیری خود با کمترین خسارت ها از این جنگها سربلند خارج شود.
با توجه به نتایج تدابیری که ایران در مقابله با کرونا اتخاذ کرد، توانمندی بالای ایران در مقابله با این چالشها و انعطاف پذیری آن به وضوح دیده می شود.
تهران توانست تا حد زیادی شیوع کرونا را کنترل کند و خطر آن را از کشورش دفع کند و این علاوه بر توسعه توانمندی های خود در تولید ابزارهای پیشگیری و کشف ویروس کرونا است. این در حالی است که ایران با بزرگترین محاصره اقتصادی و مالی در جهان روبروست.
این محاصره از سوی کشورهایی است که خود را صاحب بزرگترین اقتصاد در جهان می دانند با این حال در مقابله با ویروس کرونا عاجز ماندند و ناتوانی آنها در مبارزه با این ویروس نمایان شد؛ کرونا جوامع این کشورها را با خطر فروپاشی اجتماعی روبرو کرد.
آمریکا در برابر ضربات ویروس کرونا در حال فروپاشی است. تاکنون بیش از 800 هزار نفر به کرونا مبتلا شدند و بیش از 42 هزار نفر جان خود را از دست دادند. این آمار برای کشوری که خود را متمدن و توسعه یافته می داند، بسیار تکان دهنده است.
اتحادیه اروپا و غرب نیز شرایطی بهتر از آمریکا ندارند؛ آنها نیز به سبب این ویروس کشنده و سوء مدیریت اداره بهداشت در آستانه فروپاشی هستند.
کشورهای منطقه نیز تلاش کردند تا از طریق پترودلار خودنمایی کنند؛ اما به نظر می رسد آنها نظام اقتصادی جهان را با خطر مواجه کردند و اینک نفت کمترین قیمت را در تاریخ خود به ثبت رساند و قیمت یک بشکه نفت خام امریکا به منفی 37 دلار رسید. برای این کشورهای منطقه که به صورت گسترده به درآمدهای نفتی تکیه می کنند، طبیعی است که اقتصاد و واردات آنها تحت تاثیر این کاهش نفت قرار گیرند.
عربستان که به تازگی از جنگ قیمت نفت با روسیه خارج شده است، اینک یک شرکت سرمایه گذاری از کسری بودجه و بدهی عمومی عربستان در سال جاری خبر داد. طبق پیش بینی های این شرکت، کسری بودجه عربستان بالغ بر 422 میلیارد ریال سعودی خواهد بود. همچنین میزان بدهی عمومی کشور به 854 میلیارد ریال افزایش خواهد یافت..
به نظر می رسد که ریاض در جنگ نفتی اخیر خود با مسکو در محاسبات خود اشتباه کرد به گونه ای که به خود و متحد آمریکایی اش ضربه زد. چنانکه امریکا به عدم خرید نفت عربستان اشاره کرد و اینکه می خواهد ریاض را تحت فشار قرار دهد تا تولید نفت را به میزان زیادی بیش از آنچه که در توافق اخیر اوپک پلاس مطرح شد، کاهش دهد. این در حالی است که تهران اعلام کرد که فقط به میزان 10 درصد بر درآمدهای نفتی تکیه می کند.
در اینجا می بایست سخنان سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان در آغاز سال 2019 را به یاد آوریم که تاکید کرد ایران همچنان قوی و ثابت قدم باقی خواهد ماند در حالی که بسیاری از کشورهای نفتی در جهان و منطقه از هم خواهد پاشید.
بنابراین آیا فروپاشی برخی کشورها و اقتصادها در جهان نزدیک شده است و آیا کاهش بی سابقه قیمت طلای سیاه نشانه ای بر این فروپاشی است؟
* ابراهیم شربو - العالم