العالم _ ایران / علمی
محمدرضا شانه ساز معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و دارو در گفتگو با العالم درباره تحریم اقلام دارویی گفت: همه مردم دنیا بر این باور هستند که مسئولین آمریکایی صداقت ندارند زمانی که هر امکان نقل وانتقال مالی را در کشورهای خارجی ببندید و اجازه ندهید پول از بانک های ایرانی به بانک های خارج از کشور منتقل شود چطور می تواند جریان یک معامله شکل بگیرد در حالی که هیچ تفکیکی بین حوزه دارو، غذا و سایر تجهیزات پزشکی با سایر اقلام قایل نشدند . نه تنها انتقال مالی بسته شده از سوی دیگر شاهد هستیم شرکت هایی که با ایران کار می کنند را به جرم کار کردن با ایران در لیست سیاه قرار می دهند و اجازه نمی دهند حتی با شرکت های هم پیمان معامله و تعاملی داشته باشند.
وی ادامه داد: بازار ایران بازار کوچکی نیست و بسیاری از کمپانی های بزرگ دنیا علاقه مند به کار کردن با ایران هستند و از منافع اقتصادی بازار کشورمان منتفع شوند اما به هرشکل بازار اروپا و آمریکا بازار بزرگتری است خوب طبیعی است وقتی شرکتی را مخیر می کنند که یا برو با بازار 85 میلیونی ایران کار کن یا بازار چند میلیاردی مارا انتخاب کن و طبیعی است هر فرد یا شرکتی باشد آن بازار را انتخاب می کند و این دو مشکلاتی است که ما داریم و این ها مهم ترین عواملی است که بازار ما را مورد تحریم و تهاجم قرار داده اند .
شانه ساز افزود: در پی همین مسایل بسیاری از بیماران ما با مشکل روبرو شده اند و اگر توانمندی های ما که عمدتا در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در حین جنگ تحمیلی زیر ساخت آن ایجاد شد، نبود یقینا ما با مشکلات شدیدی مواجه می شدیم . در زمینه دارو رقمی حدود 97 تا 98 درصد از داروهای مورد نیاز را داخل تولید می کنیم و چند درصد از داروهایی که از خارج وارد می شود عمدتا از داروهایی است که تعداد مصرف کننده آن در داخل بسیار کم است و به همین لحاظ توجیه اقتصادی پیدا نمی کند اگر نه ما از نظر تکنیکی و دانشی بسیاری از آن دارو ها میتوانستیم تولید کنیم . اتفاقا بیشترین تنگنا و سختگیری را در مورد همین داروهایی می کنند که به هر دلیل در داخل کشور تولید نمی کنیم و اجازه ورود همان اقلام را به ما نمی دهند.
شانه ساز در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شرایط دارو در داخل کشور چگونه است و در چه داروهایی دچار نقص هستیم، گفت: به لحاظ زیر ساخت هایی که در کشور ما ایجاد شده نزدیک 25 دانشکده داروسازی در کشور داریم و تمام رشته های تخصص داروسازی را تربیت می کنیم و از بعد نیاز آموزشی کاملا خودکفا هستیم و امکان اموزش دادن به دانشجویان غیر ایرانی در کشور ما کاملا فراهم شده است. زمانی که دانش فنی کاری را داشته باشید طبیعی است که انجام آن فعالیت کار سختی نخواهد بود آن هم به لحاظ زیر ساختی که هم در بعد آموزش و هم در بعد صنعت ایجاد شده ؛ قبل از انقلاب کمتر 20 درصد داروهای مورد نیاز خودمان را در کشور توزیع می کردیم آن هم عمدتا توسط شرکت های چند ملیتی خارجی که معمولا هیچ جای فعالیت به داروسازهای ایرانی داده نمی شد. در حال حاضر نزدیک به 150 کارخانه داروسازی داریم و داروهایی که نیاز به فناوری خاص دارند در حال تولید آن هستیم اما حدود دو تا سه درصد از داروها را همان طور که اشاره کردم باید وارد کنیم و این داروها به دلیل اینکه جدید هستند و به تازگی وارد بازار دارویی دنیا شده اند یا به لحاظ اینکه از نظر تعداد مصرف کننده برای ما از نظر اقتصادی صرفه ندارد که آن را تولید کنیم. دانش فنی بسیاری از این داروها در داخل داری اما به دلیل اینکه تعداد مصرف کننده کم است توجیه اقتصادی پیدا نمی کند و این اقلام را معمولا باید وارد کنیم ، بیشترین فشار در زمینه این داروها اعمال می شود .
وی ادامه داد: شاهد هستیم شرکت هایی را از ارسال دارو برای بسیاری از بیماران ما مثل پانسمان "بیماران ای بی " یا پروانه ای منع کرده اند و به همین لحاظ به این نتیجه رسیدیم که این اقلام را هم در داخل تولید کنیم ؛ شرکت های دانش بنیان و دانشمندان جوان ما در این زمینه فعالیت می کنند و قطعا این اقلام را هم ظرف مدت کوتاهی درداخل تولید خواهیم کرد. ما هر دارویی که وارد بازار دارویی دنیا می شود و متخصصین و پزشکان ما احساس نیاز به آن را پیدا می کنند داروسازی ما به نقطه ای رسیده که میتوانیم ظرف کمتر از 2 سال آن دارو را در داخل تولید کنیم و این توانمندی بزرگ و قابل توجهی است که می توانیم ادعای آن را داشته باشیم و اگر این توانمندی ها در کشور ما نبود یقینا دشمنان مردم ما از هیچ جنایتی فروگذار نمی کردند و به ملت ما صدمه وآسیب جدی وارد می کردند.
رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره تولید دارو و واکسن کرونا در کشور گفت: ما زمانی با ویروس کرونا مواجهه شدیم، سالهای زیادی در زمینه تحریم پشت سر گذاشتیم شاید اگر این تواتمندی ملی و امادگی مردم وجود نداشت ما آسیب های زیادی را متحمل می شدیم . ما در زمینه داروهای مقابله با کرونا که مورد استفاده قرار می گیرد علی رغم اینکه هنوز هیچ داروی قطعی مورد تایید و تصویب قرار نگرفته ولی شرکت های دارویی ما هرگزینه ای که مطرح شده که می تواند در درمان بیماران کرونایی موثر واقع باشد قابلیت تولید آن دارو در کشور دارند هم شکل خوراکی و هم شکل تزریقی ما در ابتدای کار قبل از اینکه کشور آلوده به کرونا شودخیلی پیگیری کردیم اما داروی خاصی در دنیا برای درمان کرونا معرفی نشد اما به محض اینکه بیماری آمد داروهای زیادی در دنیا مطرح شد و ما در اندک زمانی توانستیم زیر ساخت تولید آنها داروها در کشور فراهم کنیم علی رغم اینکه ما بتوانبم بطور گسترده آنها را وارد بازار کنیم لازم بود مطالعات کلینیک کال تریال یا همان مطالعات بالینی حتما انجام شود و تمام آن داروها ما آوردیم می دانید ما جدا از بحث دارو واقعا در زمینه انجام مطالعات علمی و پژوهش های که هم در زمینه دارو و هم در زمینه بقیه حوزه ها و مطالعات در خصوص کرونا جایگاه بسیار خوبی داریم.
شانه ساز ادامه داد: ما در زمینه تعداد مقاله و مطالبی که منتشر شده جز چهار و پنج کشور اول دنیا هستیم که بخش مهمی از این مقالات در خصوص مطالعاتی است که در حوزه دارو و داروسازی انجام شده ما در این حوزه واقعا توانمند هستیم هر کدام که از این داروها که بتواند تاییدهای لازم را از حوزه درمان دریافت کند در کشور قابلیت تولید آن را داریم از فاوی‌پیراویر گرفته تا ، اسلتامیویر ، کالترا همه این داروها که مطرح می شد ما یک تعداد از قبل تولید می کردیم در کشور و یک تعدادی دیگر امکان تولید در کشور وجود دارد. ما واقعا در زمینه تولید دارو چیزی کم نداریم میتوانیم مشکلات خودمان حل کنیم کما اینکه این اتفاق تا حالا افتاده است.
وی اظهارداشت: در زمینه واکسن کرونا چند شرکت دانش بنیان کشورمان فعالیت می کنند و کارها را خوب پیش می برند منتها واکسن کرونا به لحاظ ماهیت پیچیده ای که خود ویروس دارد تولید آن پیچیدگیهای خاص خودش دارد به هرحال تغییرات سریع که این ویروس از خودش نشان می دهد رفتارهای متفاوتی که انجام می دهد ژنوم آن واقعا ترکیبی از چند ویروس هست پیچیدگی دارد به عنوان یک کارشناس که سه دهه در این حوزه دارم فعالیت می کنم اعتقاد دارم که ما گام به گام برای تولید واکسن با کشورهای پیشرفته در این حوزه فعالیت می کنیم بعضی از وقتها ما چند قدمی جلوتر از بقیه کشورها هستیم چون رصد می کنیم بعضی وقتها ممکن است یک یا دو قدم عقب تر از سایر کشورها باشیم سعی می کنیم خودمان در این زمینه برسانیم اعتقاد من این است که ما میتوانیم در زمینه تولید واکسن کرونا از کشورهای پیشرو باشیم و یقینا اگر ما این واکسن را تولید کردیم بدون هیچ کوتاهی و قصوری در اختیار همه مردم دنیا قرار می دهیم و از خداوند میخواهم ما تولید کننده این واکسن باشیم تا مردم دنیا را تقویت و تغذیه بکنیم.
معاون غذا و دارو وزارت بهداشت با بیان اینکه ایران در زمینه تولید ماسک در شرایط معمول بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار در روز است افزود: در ماجرای کرونا نیاز کشور به 5 میلیون عدد ماسک در روز رسید که در بازه زمانی کوتاه واقعاً اینکه ما بتوانیم از ۱۲۰ هزارعدد به ۴ تا ۵ میلیون عدد ماسک برسیم حرکت بزرگی بود .
شانه ساز در ادامه افزود : همان هفته اول حداکثر ظرفیتی که در صنایع قابل به کار گیری بود استفاده شد و ما از اصناف از بسیج مردمی ، بسیج اصناف از موکب‌ها و هر آنچه که در قالب قرارگاه جهادی جای داشت کمک گرفتیم .
وی هچنین با بیان اینکه به کلیه کارگاه های خیاطی در کشور آموزش تولید ماسک استاندارد داده ایم افزود : امروز که من در خدمت شما هستم حدود بیش از دو و نیم میلیون ماسک صنعتی در روز تولید می‌کنیم .
شانه ساز معاون وزیر و رییس سازمان غذا و دارو با بیان وارداتی بودن لباس ایزوله کادر درمان در ابتدای ماجرای کرونا گفت : در تولید لباس های ایزوله موفق شدیم به جای استفاده پرسنل از لباس های وارداتی کاملا پلاستیکی با کیفیت نا مطلوب که حالت بادگیر داشت و استفاده آن بسیار سخت و طاقت فرسا بود توانستیم تنها در عرض ۴۵ روز۷ ورژن جدید تولید کنیم و هم اکنون لباس های تولید شده ما کاملا استاندارد است و دیگر مشکلی برای کادر درمان ایجاد نمی کند.
معاون غذا و دارو وزارت بهداشت در ادامه افزود : قیمت لباس تولید شده در کشور علی رغم کیفیت بسیار مطلوب تر نسبت به نمونه خارجی بسیار ارزان تر است.
شانه ساز در خصوص ادعای ترامپ مبنی بر ارسال کمک های بشردوستانه از جمله ماسک و دستکش گفت : فکر می‌کنم که رئیس‌جمهور آمریکا بیشتر حرفش باعث خنده مردم بشود تا آن را جدی بگیرند چرا که طبق ادعایش هیچ وقت این درخواست را به صورت رسمی ما داده نداد و از طرفی ما می دانستیم به محض بروز کرونا در امریکا خودشان با مشکلات عدیده ای مواجه بشوند که همان هم شد .
محمد رضا شانه ساز رئیس سازمان غذا و دارو درباره دستاوردهای دوران کرونا و همکاری با کشورهای منطقه گفت : ما اعلام کرده ایم که آمادگی داریم بسیاری از اقلام را برای صادرات از محلول ها ، اقلام ضد عفونی کننده ، ماسک و ماسک های ان 95 و لباس و هر قلمی که کشورهای منطقه و کشورهای برادرمان بخواهند در اختیارشان قرار بدهیم. در زمینه تجاربی هم که در دوران کرونا در کشورمان کسب می کنیم هم یافته های علمی، هم در زمینه تولید این اقلام ما آمادگی داریم. الآن ما امکان ساخت دستگاه تولید ماسک داریم که قبل از کرونا ما نمی توانستیم در کشورمان تولید بکنیم برای همین در این زمینه هر کشوری که نیاز داشته باشد بر طبق مذاکراتی که وزیر بهداشت ما با وزرای بهداشت کشورهایی که در تماس هستند این اعلام آمادگی خدمت آن عزیزان تقدیم شده است. شرکت های ما در این زمینه در حال انعقاد قرارداد هستند و ما به عنوان مرکزی که باید سیاست گذاری بکند با جلسه مشترک با وزارت صنعت و معدن و تجارت مجوزها را داده ایم تا این اقلام صادر بشود. بخش خصوصی در این زمینه عمدتا از ما مجوزهایی را گرفته اند که با شرکت های کشورهای منطقه در حال انعقاد قرارداد هستند. به کشورهای عراق ، افغانستان و سوریه و کشورهایی که در این زمینه اعلام نیاز کرده اند اعلام آمادگی کرده ایم تا اقلام را در اختیارشان قرار بدهیم که بزودی اجرایی خواهد شد .
رئیس سازمان غذا و دارو درباره تولید داروهای بیوتکنولوژی ، نانو ، سل تراپی و رادیو داروها گفت با توجه به اینکه می دانستیم که دشمنان ما این داروها را در اختیار بیماران ما قرار نخواهند داد ، قریب دو دهه است که ما برنامه ریزی های خودمان را شروع کرده ایم. امروز در حوزه بیوتکنولوژی در جایگاهی هستیم که در حدود 22-23 قلم از داروهای بیوتکنولوژی را تولید کرده ایم . تعدادی از اقلام تولید شده منتظر هستند مجوزهای لازمه را از سازمان غذا و دارو دریافت بکنند. امروز ما می توانیم برای این اقلام هم در زمینه صادرات خود محصولات و هم در زمینه انتقال دانش فنی برای سرمایه گذاری های مشترک با کشورهای منطقه وارد مذاکره بشویم ، کما اینکه طی چند سال گذشته ما به کشورهای بزرگ صادرات داشته ایم و این اقلام به آن کشورها رفته است . ولی به هر حال ما می دانیم رقابت کردن با کمپانی های بزرگی که درآمد و بودجه های فوق العاده بالایی دارند کار آسانی نیست، خودمان را تجهیز و آماده می کنیم . هدف ما این است که بیمارانی که نیاز به این داروها دارند بتوانند داروهای با کیفیت و با قیمت های بسیار مناسب و قابل تامین در اختیارشان قرار گیرد . رویکرد اصلی ما این است شرکت های دانش بنیانی که در این زمینه کار می کنند ترغیب شان کنیم تا در این راستا اقدامات را انجام بدهند.
شانه ساز در پایان درباره استاندارهای تولید دارو چنین توضیح داد که اصولا در زمینه دارو استانداردها بین المللی است، استاندارد ملی نداریم که یک کشور بتواند دارو را مطابق ضوابط و مقررات خودش تولید بکند .حتما باید مطابق با رفرنس های بین المللی ،همان آزمایشات، همان تست ها و همان نظارتی که بر داروهای وارداتی صورت می گیرد عین همان برای داروهای تولید داخل صورت گیرد. هر کشوری که بخواهد ما همه مستندات و مدارک را در اختیارش قرار می دهیم . یک نکته خیلی مهم این است که همیشه به شرکت های خارجی که طرف مذاکره هستند ما همان دارویی را که به هموطنان خودمان تقدیم می کنیم و به طور گسترده مصرف می کنند همان داروها { را با همان کیفیت به شرکت های خارجی می فروشیم }، شما مستحضرید که امید به زندگی در کشورمان در سال های پس از پیروزی انقلاب حدود 25-26 سال بالا رفته است و این افزایش امید به زندگی برای بیمارانی مثل بیماران قلبی و دیابتی ، همه داروهای ایرانی مصرف می کنند . 97 -98 درصد مصرف دارویی کشورمان تولیدات داخلی است. به هر شکل این داروها به شکل گسترده مصرف شده همه نتایج بالینی آنها ، نتایجی که از عوارض احتمالی که یک دارو می تواند طبق استانداردهای بین المللی در بازار داشته باشد ، همه آنها موجود است و می توانیم در اختیار بگذاریم و در زمینه صادرات ما حرف های زیادی برای گفتن داریم .