العالم- تحلیل روز
مصر با چالش‌های زیاد و جدی چه از جانب مرزهای غربی و چه از جانب مرزهای جنوبی‌اش مواجه است؛ در غرب با بحران لیبی و از جنوب با اتیوپی درباره سد النهضه؛ که به نظر می‌رسد قاهره از مدت‌ها پیش می‌بایست گام‌های جدی در این‌باره برمی‌داشت و تاخیر در این امر، پیامدهایی جدی برای مرحله آتی خواهد داشت.
با وجودی که بعید به نظر می رسد روند امور به مرحله رویارویی نظامی مصر و ترکیه در لیبی برسد، ولی درگیری‌ها در لیبی طرف‌های منطقه‌ای، از جمله مصر، را مانند طرف‌های داخلی درگیر خسته کرده است. در این پرونده، قاهره خودش را مقابل دشمن یا رقیبی می‌بیند که تحرکات نظامی و سیاسی بسیاری سریع‌تری از تحرکات طرف مصری صورت می‌دهد.
"رجب طیب اردوغان" رئیس‌جمهوری ترکیه از طریق امضای توافق دوجانبه با دولت وفاق ملی به ریاست "فایز السراج" و اعزام نیروهای ترکیه به لیبی و مشارکت در بر هم زدن توازن علیه نیروهای "خلیفه حفتر"، و انتقال به مرحله تهاجمی توانسته است پیش‌زمینه‌ای سیاسی برای تحرکات خود در این کشور ایجاد کند.
مصر و امارات و دیگر کشورهای متقاعد شده بودند که حمله حفتر به طرابلس، پایتخت آسان خواهد بود و بنابراین نیازی به نگرانی و بسیج نظامی و یا سیاسی نیست ولی بر هم خوردن توازن همزمان با آماده شدن نیروهای وفاق (تحت حمایت ترکیه) برای حمله به شهر استراتژیک "سرت"، چنین دیدگاه مصری را باطل کرد و لذا، مصر گامی دیرهنگام و ناقص برداشته است و "عبدالفتاح السیسی" رئیس‌جمهوری آن تهدید کرده است که برای مواجهه با ترکیه و وفاق نیروهایی را به لیبی اعزام می‌کند.
اگر مصر این موضع نظامی‌اش را چند ماه یا یک سال پیش اتخاذ می‌کرد، قابل قبول و کارآمد بود ولی این امر در سایه شرایط و عوامل متغیر منطقه‌ای و بین‌المللی حاصل نشد. قاهره از دشواری‌های اعزام نیرو و رفتن به جنگ در لیبی آگاه است؛ بنابراین السیسی از هیئتی از شیوخ و قبایل لیبیایی دیدار کرد تا از این کانال، تحرکات مصر در لیبی مشروعیت پیدا کند. پس از این تحولات، پارلمان مصر مجوز دخالت نظامی این کشور در همسایه غربی‌اش را صادر کرد.
اهداف چنین تحرکاتی، در سایه مواضع جدید بیشتر بازیگران بین‌المللی در جنگ لیبی و تأکید آنها بر ضرورت دستیابی به راه‌حلی سیاسی برای بحران این کشور، عملی نخواهد شد.
شک‌گرایی مصر در پرونده لیبی همچنین درباره پرونده سد النهضه و بحران با اتیوپی نیز صدق می‌کند. سال‌ها از اعلامیه اتیوپی درباره آغاز ساخت سد می‌گذرد. صرف‌نظر از بهانه انقلاب و تحولات بعد از آن، قاهره موضعی متناسب با خطرناک بودن این بحران اتخاذ نکرده است.
در حالی‌که اتیوپی وقت‌کُشی می‌کرد و مصر را دور می‌زد، تمامی دیدارها به صورت تشریفاتی برگزار می‌شد و همزمان اتیوپی به عملیات احداث سد ادامه می‌داد، در حالی‌که نمی‌خواست به موضع قاهره پاسخی دهد و یا این‌که دولت مصر خودش را متقاعد می‌کرد که روند امور نگران‌کننده نیست و همین وضعیت باعث شد وضع به این مرحله برسد.
در حالی‌که مصر به دلیل اختلافات با بسیاری از کشورها، در روابط خارجی‌اش دچار سردرگمی شده است و در حالی که قاهره نمی خواهد پکن را که ده‌ها میلیارد دلار در مصر سرمایه‌گذاری کرده ناامید کند، اتیوپی بر روی روابط بین‌المللی خود در این پرونده حساب باز کرده است.
قاهره در رویارویی با این دو اهرم فشار در غرب و جنوب، بایستی مبانی و چارچوب‌های سیاست خارجی حود را مورد بازبینی قرار دهد و تحولات شتابنده در جبهه‌های لیبی و اتیوپی را درک کند تا بتواند خودش را به عنوان قدرت منطقه‌ای تحمیل و منافع ملی خود را که در این مرحله مبتنی بر جلوگیری از وخیم شدن اوضاع لیبی الست، حفظ کند؛ چرا که وجود موضع قوی مصری، عربی، آفریقایی و بین‌المللی می‌تواند به حل و فصل منطقی و عادلانه بحران سد النهضه بینجامد.
حسین الموسوی