العالم - ترکیه
«ابراهیم کالین» سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه روز گذشته (یکشنبه)، اظهارات اخیر «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا در به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه را «بسیار شرم‌آور» توصیف کرد و هشدار داد که ترکیه طی ماههای آینده به آمریکا پاسخ خواهد داد.
رئیس جمهور آمریکا شامگاه شنبه (چهارم اردیبهشت ماه) نسل کشی ارامنه در دوران حکومت عثمانی را برسمیت شناخت و گفت: «هر سال در این روز، ما کسانی که در نسل کشی ارامنه در دوران عثمانی کشته شدند را یادآوری می‌کنیم تا بار دیگر بر تعهد خود برای جلوگیری از چنین رویدادی تاکید کنیم».
رئیس جمهور آمریکا در ادامه بیانیه خود اعلام کرد که در ۲۴ آوریل ۱۹۱۵، یک میلیون و پانصد هزار ارمنی توسط امپراطوری عثمانی قتل عام شدند.
کالین در مصاحبه با خبرگزاری رویترز در واکنشی تند گفت: «طی روزها و ماههای آینده، اشکال و انواع و درجه‌های متفاوتی از واکنش خواهیم داشت».
با این حال سخنگوی «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه هیچ اشاره‌ای به این مطلب نکرد که آیا آنکارا قصد دارد در واکنش به این اظهارات بایدن، دسترسی آمریکا به پایگاه هوایی «اینجرلیک» در جنوب ترکیه را محدود کند یا خیر.
کالین ادامه داد که اردوغان قصد دارد بعد از جلسه امروز (دوشنبه) کابینه، درباره این موضوع سخنرانی کند.
این دیپلمات ترکیه گفت: «در زمان و مکان مناسب، به این اظهارنظر بسیار ناخوشایند و غیرمنصفانه پاسخ خواهیم داد».
طبق گفته کالین، پارلمان ترکیه قصد دارد هفته جاری، بیانیه‌ای را در خصوص این اظهارنظرات بایدن صادر کند.
سخنگوی ریاست‌جمهوری ترکیه ادامه داد: «تمامی عملکرد میان ترکیه و آمریکا تحت تأثیر این اظهارنظر بسیار ناخوشایند قرار خواهد گرفت»
طبق گفته کالین، اردوغان طی تماس تلفنی روز جمعه هفته گذشته خود به بایدن هشدار داده است که به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه، اشتباه بزرگی برای آمریکا خواهد بود.
وی توضیح داد: «گفته می‌شود که ترک‌ها، اجداد عثمانی ما، در نسل‌کشی دست داشته‌اند که این شرم آور است. حقایق تاریخ از چنین چیزی پشتیبانی نمی‌کند».
خشم ترکیه از اظهارنظر بایدن درباره نسل کشی ارامنه موجب شد که وزارت خارجه ترکیه، «دیوید ساترفیلد» سفیر آمریکا در آنکارا را احضار کند.
وزارت خارجه ترکیه با صدور بیانیه‌ای در این خصوص گفت: «مشخص است که این اظهارات، هیچ مبنای حقوقی یا علمی ندارد و همچنین از حمایت مستند نیز برخوردار نیست. درخصوص وقایع سال ۱۹۱۵، هیچکدام از شرایط لازم برای استفاده از عبارت "نسل‌کشی"، آنطور که در قوانین بین‌المللی آمده، وجود ندارد».
بایدن در حالی نسل کشی ارامنه را به رسمیت شناخت که یک هفته قبل از آن، بیش از ۱۰۰ عضو کنگره آمریکا، در نامه‌ای به رئیس جمهور این کشور از وی خواستند که به طور رسمی وقایع سال ۱۹۱۵ را «نسل کشی» توصیف کند .
بیانیه روز شنبه بایدن، هیچ مفاد قانونی علیه ترکیه به همراه نخواهد داشت و حتی اگر وزارت امور خارجه آمریکا اقدام به صدور بیانیه رسمی در این باره کند اما هیچگونه تحریم یا پیامدی را علیه آنکارا به همراه نخواهد داشت.
«مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه نیز دقایقی پس از صدور بیانیه بایدن در به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه در پیامی در توییتر نوشت: «ما در مورد گذشته خود چیزی برای یادیگری از کسی نداریم. فرصت طلبی سیاسی، بزرگترین خیانت به صلح و عدالت هستند. ما این بیانیه را که صرفا مبتنی بر پوپولیسم بوده، کاملا رد می‌کنیم».
فارس