العالم - اروپا
«جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آمادگی این اتحادیه را برای همکاری با دولت آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی»، رئیس‌جمهور منتخب ایران اعلام کرد.
جوزپ بورل در مصاحبه با خبرگزاری آلمان گفت: «ما روند انتخابات در ایران را به دقت دنبال کردیم و از پیروزی ابراهیم رئیسی مطلع هستیم.»
وی در ادامه گفت: «اتحادیه اروپا آماده همکاری با دولت جدید ایران است. همزمان، ادامه تلاش‌های فشرده دیپلماتیک برای بازگرداندن برجام به مسیر مهم است.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ادامه پیش‌بینی کرد دولت جدید ایران، مسیر مشابهی با دولت قبلی در حوزه مذاکرات برجام دنبال خواهد کرد.
او گفت: «دلیلی ندارم که تصور کنم دولت جدید ایران موضع متفاوتی در خصوص مذاکراتی که به نفع مردم و کشورشان است اتخاذ کند. دلیلی ندارم که به این معتقد باشم، با وجود این باید منتظر باشیم و ببینیم.»
کشورهای اروپایی در کنار آمریکا، چین و روسیه از سال ۲۰۱۵ به توافقی با ایران بر سر برنامه هسته‌ای این کشور دست پیدا کردند. این توافق قرار بود در ازای ایجاد محدودیت در بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای، تحریم‌های اعمال‌شده به بهانه هسته‌ای علیه ایران را رفع کند.
دولت آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شده و ضمن اعمال تحریم‌های متوقف شده ذیل این توافق، تحریم‌های دیگری علیه ایران وضع کرد.
تروئیکای اروپا علی‌رغم مخالفت‌های لفظی با خروج آمریکا از برجام به وعده‌های خود برای جبران آثار این خروج عمل نکردند.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.
مقام‌های دولت جو بایدن بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده‌اند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سرباز زده‌اند.
واشنگتن می‌گوید تنها در صورتی که دو طرف به برجام بازگرداند حاضر است تحریم‌ها علیه ایران را رفع کند. این ادعای واشنگتن در حالی مطرح می‌شود که تعهدات ایران به صورت کمی قابل راستی‌آزمایی هستند، اما راستی‌آزمایی رفع تحریم‌ها به دست‌کم ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز دارد.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.
دولت آمریکا از زمان اجرایی شدن برجام در دوران ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» کارشکنی‌ها را برای به حداقل رساندن منافع ایران از این توافق آغاز کرد.
دولت اوباما علی‌رغم ادعای رفع تحریم‌ها سیاست‌های مختلفی از جمله هراس‌افکنی در بانک‌ها و موسسات مالی بین‌المللی را برای از بین بردن آثار عملی رفع تحریم‌ها در دستور کار قرار داد.جمهوری اسلامی ایران با توجه به این تجربه خواستار راستی‌آزمایی برای رفع تحریم‌ها است.
فارس