میرتاج‌الدینی: کابینه رئیسی تلفیقی از چهره‌های باتجربه با رویکرد جوانگرایی است

العالم-ایران

«سید محمدرضا میرتاج‌الدینی» نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با حضور در برنامه تلویزیونی «من طهران» شبکه خبری العالم به سوالات متعدی از تدابیر مجلس شورای اسلامی برای رای اعتماد به وزرای پیشنهادی گرفته تا نقاط ضعف و قوت کابینه رئیسی و سیاست دولت جدید ایران درباره برجام پاسخ داد.

مشروح این گفت‌وگوی ویژه به شرح زیر است:

تدابیر مجلس شورای اسلامی برای اعطای رای اعتماد به وزرا و تشکیل کابینه رئیس جمهور جدید ایران چیست؟

جناب سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور محترم در موعد مقرر قانونی کابینه دولت خودش را به مجلس معرفی کرد. از نظر قانون اساسی و آیین نامه داخلی مجلس دوهفته فرصت دارند که کابینه را معرفی کنند که در پایان هفته اول و زودتر از موعد مقرر معرفی کردند. یک هفته تا ده روز هم فرصت بررسی کابینه در مجلس هست که این هم شروع شده است. با توجه به اینکه ما به روزهای تعطیلی ایام عاشورا نزدیک می شویم بررسی در داخل کمیسیون های تخصصی و در داخل فراکسیون ها الآن در جریان است فردا هم ادامه پیدا خواهد کرد. انشاءالله شنبه آینده رای اعتماد در صحن علنی را آغاز خواهیم کرد. سیاست و رویکرد مجلس این است که هم دقت نظر در بررسی برنامه ها، عملکرد و رزومه وزرای پیشنهادی و هم از جهت صراحت در اظهار نظرها را داشته باشیم و الان هم در کمیسیون ها و هم در فراکسیون ها سوالات جدی، اشکالات جدی یا موارد جدی را ما نسبت به برنامه ها شاهد هستیم و می بینیم. که در بررسی در صحن و رای اعتماد شاهد خواهیم بود.

ساز و کار حضور وزرای پیشنهادی در کمیته های تخصصی مجلس چیست؟

چون نگاه کلی و رویکرد اصلی ما این است که کابینه و دولت آقای رئیسی هر چه زودتر شکل بگیرد و کابینه و دولت بتواند کارهای اجرایی خودش را انجام بدهد مخصوصا با توجه به مشکلات اصلی که در کشور داریم از جمله مشکل، مقابله با این ویروس آرامش و شکل گیری دولت را می طلبد. مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم و همه این مشکلات، دولت در صورتی می تواند کارش را شروع بکند که مجموع و کل کابینه مستقر بشود این رویکرد کلان ماست که هر چه زودتر کابینه شکل بگیرد. الآن در کمیسیون ها، وزرایی که در کمیسیون های تخصصی حاضر می شوند و وقت بیشتری را در کمیسیون های تخصصی می گذرانند در آنجا هم برنامه های خودشان را مطرح می کنند و هم این برنامه ها مورد سوال نمایندگان قرار می گیرد. احیانا درباره خود وزراء و عملکردشان و شخصیتشان هم سوالاتی مطرح باشد و در کمیسیون های تخصصی انجام می گیرد بخشی از وقت وزراء هم در سایر کمیسیون ها سپری می شود . یعنی جدولی که برای همه وزارتخانه های 19 گانه درست شده است، وزرای پیشنهادیشان در همه کمیسیون های 13 گانه حضور پیدا می کنند لکن در کمیسیون تخصصی خودشان بیشتر و دوبرابر وقت و همچنین در کمیسیون های غیرمرتبط به خودشان برای اینکه نمایندگان با آنها و برنامه هایشان آشنا بشوند در آنجا حضور دارند.

آیا برنامه های ارائه شده از سوی وزرا در کمیسیون های تخصصی مجلس در کسب نظر و رای اعتماد تاثیرگذار است؟

برنامه هایی که وزرای پیشنهادی ارئه می کنند در واقع برشی از برنامه های کلان کشور است که باید منطبق با سندهای عالی و برنامه های پنج ساله و منطبق با رویکردهای دولت جدید آقای رئیسی باشد که در لایه های مختلف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت این برنامه ها رو ارائه می کنند. ضمانت های اجرایی آن، هم تعهد وزراء برای آن برنامه هایشان و هم نظارت مجلس است. وزیری اعلام می کند که من در یکسال یک میلیون فرصت شغلی ایجاد خواهم کرد فردا مجلس از این سوال خواهد کرد که آیا این یک میلیون فرصت شغلی که اعلام کرده مثلا وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی این برنامه را اعلام کرده است و مشخصا معین کرده است یا وزارت نیرو اعلام کرده که من 10 هزار مگاوات برق با استفاده از سوخت فسیلی در نیروگاه تولید خواهم کرد و 10 هزار مگاوات نیروگاه های ترکیبی را خواهم داشت و 10 هزار مگاوات هم نیروگاه های خورشیدی و بادی را خواهم داشت وقت این ها را اعلام می کند نمایندگان هم از آن سوال خواهند کرد . ضمانت برنامه رسمی است که در مجلس داده و نظارت بعدی که نمایندگان خواهند گرفت.

اهمیت تجربه و خبره در روند اعطای رای اعتماد به وزرا چیست؟

درباره وزاری پیشنهادی دو چیز مدنظر نمایندگان است یکی دانش و تخصص وزرا در آن حوزه وزارتی که دارند و تناسب این معلومات و تحصیلاتشان با آن وزارتی که به آن پیشنهاد شده اند و دیگری سابقه اجرایی و عملکرد گذشته آنهاست که آیا در این راستا تجربه و عملکرد و سابقه مدیریتی دارند یا نه ؟ اگر سابقه مدیریتی و عملکرد مطلوب داشته باشند در رای اعتماد نمایندگان به آن وزیر پیشنهادی خیلی کمک می کند و همینطور تحصیلات مکتسب وزرا در آن حوزه. احیانا" از نظر دانش و تحصیلات خیلی متناسب با آن وزارت پیشنهادی نباشد یا سوابق اجرایی مطلوب و قابل قبولی در آن حوزه نداشته باشد رای آوردن چنین وزیری با سختی خواهد بود و در قانع کردن مجلس با مشکلاتی روبرو خواهد شد.

آیا مطرح شدن نام برخی نمایندگان مجلس برای پست های وزارتی یا سایر مناصب، باعث تضعیف کار مجلس در زمینه اعطای رای اعتماد خواهد شد؟

از این جهت که مجلس شورای اسلامی چهره های تاثیرگذار قابل توجهی دارد و بیشتر نمایندگان در حوزه های مختلف تخصصی خودشان حضور دارند و فعال هستند از اینکه دو سه نفر از این مجلس برود به دولت، تاثیر زیادی در جایگاه و وزن مجلس شورای اسلامی ندارد . اولا این مرسوم است که در خیلی از پارلمان های دنیا، تعدادی از نواب به دولت می روند و در سمت وزارت مشغول می شوند و مثل ایران حتی تفکیک قوا در برخی از کشورها وجود ندارد یعنی در عین حال که نماینده مجلس است وزیر هم هست. وقتی یک نماینده خواست وزیر بشود از مجلس جدا می شود یا یک سمت اجرایی پیدا می کند مثل شهردار تهران باید استعفایش را به مجلس بدهد و بپذیرد و بعد برود. حتی در معاونت های دولت هم می خواهد معاونت پارلمانی را قبول کند باید از نمایندگی استعفا بدهد که به خاطر تفکیک قوا در قانون اساسی ماست و این تضعیف یا کاستن از قدرت مجلس نیست مجلس در راس اموراست. شاکله کلی مجلس است هم در رای اعتماد، هم در تقنین و هم در نظارت. به نظر من در تضعیف مجلس اثری ندارد.

نقاط ضعف و قوت کابینه رئیسی چیست؟

نقاط قوتش این است که ترکیبی از چهره های باتجربه، پیشکسوت که سوابق وزارتی دارند سابقه مدیریت های ارشد را دارند که تعدادی از وزاری پیشنهادی این ویژگی را دارند با چهره های جدید، جوان و نخبه که وارد عرصه مدیریتی کشور می شوند. نگاهمان هم پیشکسوت ها و هم چهره های جدید و جوان است. اگر همه را با این نگاه که بعضی ها ناشناخته اند و بگوییم چهره های شناخته شده را بیاورند این مانع از چرخه مدیریتی در کشور میشود هر رئیس جمهور و هر دولتی که می آید افراد جدیدتری را هم باید در کابینه بیاورد. که آقای رئیسی این کار را کرده است. بنابراین ما کابینه ایشان را تلفیقی از چهره های باتجربه و چهره های جوان با رویکرد جوانگرایی که دولت رعایت کرده است می دانیم. و از این جهت که بعضی ها چهره های جدید و جوان هستند به جهت جدید بودنشان در بدست آوردن رای اعتماد اگر دفاع خوبی نداشته باشد و برنامه خوبی نداشته باشد و آن توانمندی خودش را نتواند اظهار کند و اثبات کند از این جهت ممکن است مشکل پیدا کند. من این عبارت را به این شکل تصحیح می کنم که جوان بودن برای ما مطلوب است فلذا بعضی از وزاری پیشنهادی مانند وزیر پیشنهادی برای وزارت اقتصاد یا وزیر پیشنهادی برای ارتباطات و فناوری جوان هستند ولی با اقبال مجلس روبرو شده اند در عین حال برای برخی وزارتخانه های دیگر در کمیسیون ها و میان نمایندگان احساس میکنم که نیاز به تلاش بیشتری دارد مثل وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم و تا اندازه ای وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که نیاز به دفاع بیشتری دارند تا بتوانند از سد مجلس عبور کنند.

نظر مجلس درباره دو پست وزارت امور خارجه و وزارت دفاع به عنوان دو وزارت حساس چیست؟

نگاه ما در این دو وزارتخانه این است که وزرای منتخب در وزارتخانه های امور خارجه و دفاع، سیاستهای کلان نظام را ادامه می دهند. تغییر محسوسی در سیاستهای خارجی و دفاعی ما رخ نخواهد داد.درخصوص وزارت امور خارجه، توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با کشورهای همسایه را خواهیم داشت به عنوان مثال مذاکراتی که با عربستان آغاز شده، تقویت خواهد شد. درخصوص مذاکرات هسته ای هم این موضوع تداوم خواهد داشت و دولت هم برنامه اش ادامه مذاکرات با هدف رسیدن یه ثمرات برجام خواهد بود. پیش بینی ما این است که بعد از شکل گیری دولت جدید، در ماه اول شروع فعالیت کابینه جدید، شاهد از سر گیری مذاکرات باشیم.

سیاست دولت رئیسی درباره برجام را چگونه ارزیابی می کنید؟

تفاوتی که مذاکرات هسته ای در دولت جدید با دولت قبلی خواهد داشت در دو موضوع خلاصه می شود یکی اینکه برنامه های اقتصادی داخلی را با مذاکرات پیوند نخواهیم زد. اجرای برنامه های اقتصادی داخلی یک موضوع است و مذاکرات هسته ای موضوعی دیگر. هر کدام مسیر خاص خودش را دارد و قرار نیست ما اقتصاد کشور و ظرفیتهای اقتصادی و اقتصاد مقاومتی را به مذاکرات وابسته کنیم. اگر اقتصاد کشور را به مذاکرات پیوند بزنیم، فعالان اقتصادی همیشه منتظر نتیجه مذاکرات باید بمانند و از فعالیت دست بکشند تا نتیجه مذاکرات مشخص شود که این به ضرر اقتصاد کشور است. دوم اینکه ما در برجام تعهدات خود را انجام داده ایم اما از منافع ان برخوردار نشده ایم یعنی طرف مقابل به تعهدات خودش که رفع تحریم است عمل نکرده است. البته ما از موضع اقتدار با این مسئله برخورد می کنیم. طرف مقابل اگر میخواهد همه موضوعات در چارچوب برجام پیش برود باید به تعهداتش عمل کند.

چگونه می گویید که غرب به ایران نیازمند است و ایران به غرب نیازمند نیست؟

ایران تمام تحریم ها رو تجربه کرده و آبدیده شده و ظرفیت های داخلی خودش را احیا کرده و در چارچوب برجام فعالیت هسته ای خود را ادامه داده و غربی ها هم قانع شدند که فعالیت هسته ای ایران صلح آمیز بوده است . مسیر روشنی در پیش داریم و به تعهدات خود در برجام عمل کردیم و حالا نوبت غربی هاست که به دنیا ثابت کنند که به تعهداتشون عمل می کنند و تحریم های بانکی ، نفتی و ... بردارند و پیش بینی من این هست که تلاش های دولت روحانی در احیای برجام و لغو تحریم ها در دولت رئیسی به نتیجه خواهد رسید و تحریم ها برداشته خواهد شد

برنامه مجلس در مورد تفکیک وزارتخانه راه و شهرسازی وتبدیل آن به دو وزارتخانه مسکن و شهر سازی و راه و ترابری چیست؟

یک بار در دولت قبلی یعنی دولت دوازدهم پیشنهاد تفکیک این دو وزارتخانه مطرح شد ولی مجلس آن را نپذیرفت اما اخیرا خود نمایندگان این طرح را آوردند که اولویت آن هم تصویب شد اما نامه ای از طرف دولت رئیسی به مجلس رسید تا این طرح تا استقرار دولت مسکوت شود و دولت جدید نیز نظر کارشناسی خود را در این زمینه اعلام کند بهرحال کلیات این طرح هم در مجلس رای نیاورد و عملا خواسته دولت عملی شد. از طرفی این تفکیک کارها رو تا مدتی مختل میکنه که در شرایط حساس کنونی باید با دقت و وسواس لازم انجام گیرد و با بررسی همه جوانب و با زمانبندی دقیق صورت پذیرد .

آیا مجلس به کابینه رئیسی رای اعتماد خواهد داد یا خیر؟

پیش بینی من این است که اکثریت قاطع وزرای معرفی شده توسط رئیس جمهور رای اعتماد کسب خواهند کرد و در نگاهی بدبینانه ممکنه یک یا دو نفر نتوانند رای لازم را بدست آورند.

آیا امکان دارد که شما در کابینه رئیسی مقامی داشته باشید؟

ما نگاهمان این است که در مجلس بمانیم و روابط دولت و جلس را تقویت کنیم و فرمایش رهبر انقلاب هم این بود که مجلسیان به فکر این نباشند که برای کسب سمت بالاتر به دو لت بروند و برنامه من این هست که در مجلس بمانم پیشنهاداتی مطرح شد اما ترجیح من این است که فعالیت نمایندگی خود را ادامه دهم.