العالم - آمریکا
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز گذشته (چهارشنبه) در کنفرانس خبری خود در «وین» تصریح کرد که مذاکرات و گفتوگوهای وی با مقامهای ایرانی در جریان سفر به ایران علیرغم آنکه «سازنده» بود اما «بینتیجه» بود و توافقی حاصل نشد.
وی در این خصوص گفت: «علیرغم نهایت تلاش من، در خصوص مفاهیم نتوانستیم به پیشرفت برسیم».
بنا بر گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه نیز همچون تروئیکای اروپا (فرانسه، انگلیس، آلمان) درباره برآیند سفر گروسی به تهران ابراز نگرانی و تلاش کرد تا ایران را مقصر هرگونه نتیجه احتمالی منفی در مذاکرات آتی ۲۹ نوامبر (هشتم آذرماه) «وین» برای احیای برجام جلوه دهد.
این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد که از نتیجه سفر گروسی به تهران «ناامید» شده است و علیرغم آنکه واشنگتن برای مذاکره در وین آماده شده است، «اما قطعاً عدم همکاری ایران (با آژانس)، نشانه بدی از میزان جدیت آنها در رسیدن به نتیجه موافقیتآمیز مذاکرات ما است».
سه عضو اروپایی برجام (انگلیس، فرانسه و آلمان) نیز شب گذشته (چهارشنبه) با صدور بیانیهای مشترک از پیشرفت برنامه هستهای ایران ابراز نگرانی کردند و مدعی شدهاند اقدام ایران در ارتقای توانمندیهای هستهای جامعه بینالمللی را در معرض خطرات جدی قرار میدهد.
تروئیکای اروپایی ادعا کردهاند: «اکنون ۹ ماه است که ایران تمامی اقدامات شفافسازی و راستیآزمایی مورد توافق ذیل برجام و پروتکل الحاقی را به حالت تعلیق درآورده است.»
در بخشی از بیانیه آمده است: «این واقعیت که ایران این توافق را به صورت کامل اجرا نکرده به شدت نگرانکننده است و آمادگی ایران برای رفتار بر اساس حسن نیت را زیر سوال میبرد.»
آنها تصریح کردهاند: «ما از ایران میخواهیم فوراً دسترسیهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به کرج را بازگرداند.» (جزئیات بیشتر)
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در حالی در خصوص برآیند سفر گروسی به ایران ابراز ناامیدی کرده است که جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده میدادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران میکنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعدههایشان عمل نکردهاند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هستهای برجام صورت میگرفت.
جمهوری اسلامی ایران، بعد از برداشتن ۵ گام برای کاهش تعهدات، سرانجام ۱۵ دیماه ۱۳۹۸ اعلام کرد دیگر با هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده، و تحقیق و توسعه) مواجه نیست.
دولت جو بایدن مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات وین زمینههای بازگشت آمریکا به برجام را فراهم کند، اما کاخ سفید در دوران ریاستجمهوری او از انجام اقدامات لازم برای بازگشت آمریکا از مسیر فشار حداکثری خودداری کرده است.
نخستین دور مذاکرات وین در دولت ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور جدید ایران قرار است از روز ۸ آذرماه در وین برگزار شود. ایران اعلام کرده تلاش برای رفع تمامی تحریمها مهمترین دستور کار هیأت ایرانی در این گفتوگوها را تشکیل خواهد داد.
در دولت «حسن روحانی»، رئیسجمهور سابق ایران نیز ۶ دور مذاکره در شهر وین برگزار شد اما آن مذاکرات به دلیل پافشاری آمریکا بر برخی مواضع غیرعقلانی به شکست منجر شد.
یکی از زمینههای اختلاف در آن مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریمهایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرد.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریمها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستیآزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجلهای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.
فارس