العالم - آفریقا
«عمار بلانی» فرستاده ویژه الجزائر در صحرای غربی و کشورهای مغرب عربی، در رابطه با عملیات اخیر مغرب علیه الجزائر گفت:« هرگونه گسترش احتمالی اقدامات خصمانه مغرب علیه قلمرو ملی الجزائر میتواند بهانهای برای جنگ باشد».
الجزائر چندی پیش اعلام کرد که همسایه غربیاش با هدف قرار دادن مرز میان موریتانی و صحرای غربی موجب کشته شدن شماری از غیرنظامیان که برخی از آنها از شهروندان الجزائر بودند، شده است.
بلانی در گفتوگو با وبگاه الجزائری، «الشروق» توضیح داد: چنین حملاتی در واقع «ترورهای سازماندهی شده سرد توسط دولت مغرب است و بدون مجازات نخواهد ماند. هر گونه گسترش احتمالی این خصومتها به قلمرو ملی الجزایر میتواند به بهانه ای برای جنگ، منجر شود. اگرچه الجزایر بارها تاکید کرده که جنگی را آغاز نخواهد کرد مگر برای دفاع از خود».
وی در رابطه با پیشینه این حملات مکرر گفت که رژیم مغرب «به هر طریقی به دنبال ایجاد یک مانع در تجارت بین الجزائر و موریتانی به ویژه پس از سفر رئیس جمهور موریتانی به الجزائر است. در این سفر یک توافقنامه بین دو دولت برای ساخت جادهای که جنوب الجزائر را به شهر زویرات موریتانی متصل میکند، منعقد شد.
این مقام الجزائری افزود که مغرب به دنبال مانعتراشی و ناکام گذاشتن نزدیکی میان الجزایر و موریتانی به ویژه در زمینه تجارت است. زیرا متوجه شده است که تقویت تجارت بین الجزایر و موریتانی به الجزایر و موریتانی فضای بیشتری را با توجه به موضوع استراتژیک تنوع بخشیدن به جریان های تجاری خود، همانطور که مغرب نیز به دنبال آن است و میخواهد که انحصار این بازار به ویژه در زمینه مرکبات را در دست بگیرد.
وی تصریح کرد: مغرب میترسد؛ جادهای که تندوف (منطقه جنوب غربی الجزائر) و زویرات (شمال موریتانی) را به هم پیوند میدهد، این برگ برندهاش را از بین ببرد. زیرا این پروژه به موریتانی اجازه میدهد از رژیم توسعهطلبانهای که هنوز رویای مغربی بزرگ با مرزهای خیالی تا رودسنگال را در سر دارد، فاصله بگیرد. اینها انگیزه های پنهانی ترورهای فجیعی است که فقط با اقدامات تروریستی دولتی قابل مقایسه است و مغرب کاملا بزدلانه علیه بازرگانان صلح طلب و غیرنظامیان بی گناهی که هیچ تهدیدی برای نیروهای اشغالگر مغربی نیستند، انجام میدهد.
تنش لحن الجزائر علیه مغرب
به نوشته «القدس العربی» این اظهارات بلانی بیانگر تشدید تنش آشکار در ادبیات و لحن الجزائر در قبال مغرب است زیرا مقامات الجزایری همواره از اصطلاح جنگ در صحبت در مورد پیامدهای بحران بین دو کشور اجتناب میکردند. پیش از این، وزارت خارجه الجزائر، آنچه را که «عملیات ترور با استفاده از سلاحهای پیشرفته نظامی توسط پادشاهی مغرب در خارج از مرزهای شناخته شده بینالمللی، علیه غیرنظامیان بیگناه، اتباع سه کشور در منطقه» را محکوم و چنین اقداماتی را دارای ویژگیهای اعدامهای فراقانونی توصیف کرد که باید نزد نهادهای ذیصلاح سازمان ملل مورد بازخواست قرار گیرد.
به اعلام رسانههای الجزائری، یکشنبه پیش بود که نیروی هوایی مغرب، حدود ساعت پنج بامداد، طی هشت حمله هوایی، کامیونها و تجار حاضر در منطقهای در نزدیکی «عین بن تیلی» در شمال موریتانی را هدف قرار داد و به اعلام منابع محلی یک کامیون الجزائری در جریان این حمله خسارت دید.
بنا بر این گزارش، محل حادثه، در کمتر از یک کیلومتری قلعهای نظامی که نام همین روستا را به خود اختصاص داده و محل عبور و مرور و تدارکات رانندگان کامیون در این منطقه است، قرار دارد. مسافران در زمان بمباران، برای نماز صبح و خوردن سحری جمع شده بودند. به احتمال زیاد محل بمباران در سرزمین های تحت کنترل پولیساریو در مرز با موریتانی بوده است زیرا این کشور انجام عملیات متجاوزانه در اراضی خود را رد کرده است.
کشته شدن سه راننده کامیون الجزائری در صحرای غربی
این دومین بار است که الجزائر، مغرب را به هدف قراردادن شهروندانش در خارج از مرزهایش متهم میکند. اول نوامبر ۲۰۲۱ نیز سه راننده کامیون الجزائری در اراضی تحت کنترل پولیساریو طی حمله یک پهپاد مغربی کشته شدند. در همان زمان «رمطان لعمامره» وزیر امور خارجه الجزائر، مکاتباتی در این خصوص با سازمان ملل و نهادهای آفریقایی داشت.
ریاستجمهوری الجزائر نیز اعلام کرد که قربانیان این حمله از رانندگان کامیون خط ورقله-نواکشوت بودند که یکم نوامبر گذشته در حالی که مردم الجزائر سالروز انقلاب را جشن گرفته بودند، هدف حمله نیروهای اشغالگر مغرب در صحرای غربی قرار گرفتند.
در این بیانیه با اشاره به اینکه این رانندگان قصد انتقال محموله تجاری به نواکشوت را داشتند، اعلام شد که «مقامات الجزائر سریعا اقدامات لازم برای اجرای تحقیقات درباره این اقدام حقیرانه و ترور بزدلانه را اتخاذ کردند».
ریاست جمهوری الجزائر همچنین در بیانیه خود آورده است که این اقدام مغرب «بیانگر تجاوز وحشیانه و تروریسم دولتی است و ترور این شهروندان نیز هرگز بیپاسخ نخواهد ماند».
پیشینه تنش در روابط مغرب و الجزائر
از اوایل شهریور گذشته با بالاگرفتن تنشها میان الجزائر و مغرب، روابط دیپلماتیک دو کشور قطع شد و الجزائر اعلام کرد که این تصمیم را در پاسخ به سیاستهای یکجانبه مغرب اتخاذ کرده است.
روابط میان الجزائر و مغرب چندین دهه است که به دلیل پروندههای مرزهای زمینی و منطقه مورد منازعه صحرای غربی با تنشهای و اختلافات زیادی همراه است. از سوی دیگر الجزائر، مغرب را به حمایت و پشتیبانی از گروه جدایی طلب «الماک» در منطقه «القبائل» که از نظر الجزائر، یک گروه تروریستی است، متهم میکند.
رسوایی استفاده مقامات مغربی از نرمافزار جاسوسی پگاسوس علیه الجزائر دیگر اقدامی بود که روابط پرتنش دو طرف طی چندین دهه اخیر را بحرانی کرد.
بنا بر تحقیقات بین المللی، الجزایر بزرگترین هدف این برنامه بود. در فهرست ۵۰،۰۰۰ نفری که تحت جاسوسی قرار گرفتند؛ ۶۰۰۰ الجزایری از جمله شخصیتهای سیاسی و نظامی ،روزنامهنگاران و تجار این کشور نیز وجود داشتند.به نوشته روزنامه فرانسوی لوموند که یکی از طرفهای این تحقیقات بود، مقامات مغربی که برنامه جاسوسی اسرائیل را به دست آورده بودند، الجزائر را تحت نظارت دقیق قرار داده بودند.
این در حالی بود که هنوز الجزائر، مغرب را به دلیل اقدام سفیر این کشور در سازمان ملل متحد که با ارائه یادداشتی به کشورهای غیرمتعهد، خواستار به رسمیت شناختن حق تعیین سرنوشت مردم القبائل در شمال الجزائر شده بود، نبخشیده بود. این اقدام در واقع اتخاذ گامی رسمی از سوی مغرب در حمایت از جداییطلبان در این منطقه بود. به همین دلیل، مقامات الجزایر خواستار توضیح رسمی در این خصوص شدند، اما مغرب به سکوت بسنده کرد.
الجزائر همچنین اقدام مغرب در میزبانی وزیر خارجه رژیم صهیونیستی و دادن اجازه به او برای اظهارنظر خصمانه علیه الجزائر را به شدت محکوم و در خصوص آنچه که در خفا در این زمینه در جریان است، ابراز نگرانی کرد.
تمامی این رویدادها بر روابطی که پیش از این نیز از تنشی مزمن رنج می برد، تأثیر گذاشت. ارتباط زمینی بین دو کشور از سال ۱۹۹۴ قطع شده است و مبادلات تجاری و دیگر روابط بین این دو کشور بزرگ همچنان در حاشیه قرار داشت.
فارس