العالم ـ آمریکا
در این نشست، رزماری دی کارلو معاون دبیر کل سازمان ملل با قرائت سیزدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل افزود: با وجود تلاش های گسترده و فشرده بازگشت به برجام محقق نشده است. احیای برجام به تلاش های بیشتر و صبر نیاز دارد. من و دبیرکل سازمان ملل از ایران و آمریکا می خواهیم که با روحیه ای مشابه و تعهد به همکاری بر اساس برجام بازگردند.
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بین ایران و اعضای دائم شورای امنیت، اتحادیه اروپا وآلمان درتیرماه ۱۳۹۴با قطعنامه اجماعی شورای امنیت سازمان ملل به شماره ۲۲۳۱ به امضا رسید و موجب شد تا تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه مردم ایران رفع یا تعلیق شوند و ۶ قطعنامه پیشین شورای امنیت که از جهات مختلف، ایران را تحریم کرده بود نیز برداشته شوند.
به موجب سازوکار تعریف شده در این قطعنامه، دبیرکل سازمان ملل متحد موظف شد هر ۶ ماه گزارشی از نحوه اجرای این قطعنامه به شورای امنیت ارائه دهد و بر این اساس، امروز قرار است این گزارش به طور رسمی در شورا قرائت شود و سایر اعضا نیز درباره آن تبادل نظر کنند. نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نیویورک نیز در این نشست سخنرانی خواهد کرد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد سیزدهمین گزارش خود از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را هفته گذشته به این شورا ارائه داد و در آن بر ضرورت رفع تحریم های هسته ای یکجانبه آمریکا علیه ایران و بهره مندی ایران از مزایای اقتصادی برجام تاکید کرد.
دبیرکل در این گزارش، همچنان از برجام به عنوان بهترین گزینه برای حل و فصل موضوع هسته ای ایران و دیپلماسی چندجانبه یاد می کند.
دبیرکل در گزارش خود از فعالیت های دیپلماتیک در قالب گفتگوهای انجام شده برای بازگشت همه طرف ها به تعهدات خود وفق برجام استقبال و درخواست همکاری نزدیک و موثر میان طرف های موضوع را ارائه کرده است.
دبیرکل در عین حال بر ضرورت تسریع این فعالیت‌ها و اجتناب از تاخیر در فرآیند مذاکرات اشاره داشته و از ایران و آمریکا خواسته است برای حل و فصل موضوعات باقی مانده در مسیر احیای برجام نرمش بیشتری نشان دهند.
دبیرکل سازمان ملل بر ضرورت رفع تحریم‌های هسته ای یکجانبه آمریکا علیه ایران و بهره مندی ایران از مزایای اقتصادی برجام تاکید می‌کند و به طور خاص درخواست خود از آمریکا برای رفع تحریم های مرتبط با حوزه نفتی ایران را که می تواند فرآیند احیای برجام را تسهیل کند، تکرار کرده است. دبیرکل درعین حال، نسبت به اقدامات متقابل هسته ای ایران نیز ابراز تاسف کرده است.
این گزارش با ارجاع به مکاتبات کشورهای غربی و رژیم اسرائیل در خصوص برنامه موشکی ایران و ادعاهای مرتبط با نقض قطعنامه های ۲۲۳۱، پاسخ های نمایندگی جمهوری اسلامی ایران به این ادعاها و مواضع کشورمان در خصوص ماهیت مشروع و متعارف فعالیت های دفاعی، موشکی و فضایی ایران را مدنظر قرار داده است.
در این گزارش، تلاش کشورهای غربی برای طرح موضوعات منطقه ای و ادعای مربوط به ارسال موشک از ایران به یمن ناکام مانده و دبیرکل از هرگونه نتیجه گیری و تایید این ادعاها اجتناب کرده است.
انتظار می رود فضای نشست شورای امنیت متاثر از توافقات حاصله قبلی، سفر فرستاده عالی اتحادیه اروپا به تهران و گفتگوهای دوحه و همچنین تمرکز نگاه ها بر اولویت روند اقدامات و مذاکرات دیپلماتیک برای احیای کامل مفاد برجام قرار گیرد و در آن مواضع قبلی کشورها تکرار شود.
چین: آمریکا همه تحریم‌ها علیه ایران را رفع کند
نماینده چین در جلسه شورای امنیت گفت: برجام محصول ۱۰ سال گفت‌وگو و دیپلماسی چندجانبه است که به تأیید شورای امنیت رسیده است، ما از آغاز مجدد گفت‌وگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در دوحه استقبال می‌کنیم.
وی افزود: هیچ جایگزین بهتری برجام وجود ندارد و گفت‌وگو، بهترین روش برای حل و فصل مسائل پیرامون برنامه هسته‌ای ایران است، دولت آمریکا بدون توجه به هشدارهای جامعه بین‌المللی از برجام خارج شد و این عامل اصلی بحران کنونی است، آمریکا باید به مسئولیت خود اذعان کرده، اشتباهاتش را اصلاح کند و اقداماتی ملموس برای دادن پاسخ مثبت به خواسته‌های منطقی ایران انجام دهد.
نماینده چین خاطرنشان کرد که آمریکا با آنکه بارها تصریح کرده که آماده بازگشت به برجام است تحریم‌ها علیه ایران و طرف‌های ثالث را حتی در حین مذاکرات تشدید کرده است، چنین اقدامی برای پیشرفت‌های مثبت در گفت‌وگوها مضر است. آمریکا باید به وعده‌هایش پایبند بماند و همه تحریم‌های یکجانبه را رفع کند.
ادعای آمریکا علیه برنامه موشکی ایران در شورای امنیت/ ایران خواسته های فرابرجامی را کنار بگذارد
معاون نمایندگی آمریکا در سازمان ملل در این نشست مدعی شد آمریکا همچنان متعهد به بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام است. ما چندین ماه است برای بازگشت به برجام بر اساس آنچه در وین مذاکره شده است، آمادگی داریم. چنین توافقی از ماه مارس در دسترس است. تنها زمانی که ایران خواسته های خارج برجام خود را کنار بگذارد ما می توانیم این توافق را نهایی کنیم.
نماینده آمریکا در این نشست شورای امنیت ادعا کرد: در دور اخیر مذاکرات در دوحه قطر ایران همچنان خواسته هایی را مطرح کرد که فراتر از برجام است. ایران هنوز هیچ فوریتی برای نهایی کردن توافق از خود نشان نداده است.
این مقام آمریکایی بدون اشاره به اقدامات مخرب کشورش مدعی شد ما از گام های اخیر ایران که توانایی فعالیت های نظارتی آژانس و احتمال احیای برجام را تضعیف می کنند، نگران هستیم. چنین گام هایی بازگشت به اجرای کامل برجام را دشوارتر می سازد. آمریکا از فعالیت های نظارتی آژانس در ایران کاملا حمایت می کند.
معاون نمایندگی آمریکا در سازمن ملل اضافه کرد، ایران باید بدون اتلاف وقت همکاری لازم با آژانس برای حل مسایل باقی مانده را انجام دهد.
وی به بخشی از گزارش دبیرکل سازمان ملل در مورد موشک های استفاده شده علیه امارات و عربستان اشاره کرد و در راستای سیاست هراس از نفوذ منطقه ای ایران مدعی شد که این موضوع هویت بی ثبات کننده تکنولوژی موشکی ایران را نشان می دهد. آمریکا به شدت این حملات علیه امارات و عربستان را محکوم می کند. ارسال سلاح از سوی ایران به نیروهای وابسته و همکاران خود در منطقه باید متوقف شود.
این مقام آمریکایی مدعی شد شورای امنیت باید در محکوم کردن فعالیت های موشکی ایران متحد باشد. زمانی که ایران همچنان به این شورا و قطعنامه آن بی توجهی می کند، اعتبار آن را زیر سوال می برد. توپ در زمین ایران است و تصمیم برای بازگشت به اجرای کامل برجام بر عهده ایران است.
نماینده اتحادیه اروپا: متعهد به احیای برجام هستیم
نماینده اتحادیه اروپا نیز در این نشست اظهار داشت: اتحادیه اروپا همچنان متعهد به احیای برجام است.
وی تصریح کرد، مذاکرات وین برای بازگشت به برجام بیش از یک سال پیش آغاز شده است. این مذاکرات چالش برانگیز بوده اند نه تنها برای گام های مورد نیاز برای احیای برجام، بلکه غلبه بر بی اعتمادی پس از تصمیم دولت پیشین آمریکا برای خروج از برجام، وضع دوباره تحریم ها و گام های متعاقب ایران که مغایر با تعهدات برجامی آن است.
نماینده اتحادیه اروپا در جلسه شورای امنیت ادعا کرد که در ماه مارس توانستیم که متن تهیه کنیم که حاوی توافقات بسیار سخت است و تعداد بسیار کمی از مسایل باقی مانده اند. این متن در مورد تمام گام های مورد نیاز آمریکا برای بازگشت به برجام و اجرای کامل آن از سوی ایران و آمریکا توضیح می دهد.
وی در راستای هراس از پیشرفت برنامه هسته ای ایران مدعی شد با توجه به مسیر نگران کننده برنامه هسته ای ایران و ادامه تحریم های آمریکا علیه این کشور، نهایی کردن این توافق در اسرع وقت و اجرای برجام بسیار اهمیت دارد.
نماینده اتحادیه اروپا ادعا کرد که پس از بیش از یک سال مذاکره ما معتقدیم یک توافق خوب برای احیای برجام روی میز است. این توافق دوجانبه میان آمریکا و ایران نیست. همه اعضای برجام برای رسیدن به تعادل حساس کنونی در متن مذاکره، تصمیمات سیاسی بسیار سختی گرفته اند. توافق اکنون تقریبا نهایی شده است.
وی اضافه کرد که اتحادیه اروپا نگران است که ما ممکن است نتوانیم این توافق را نهایی کنیم. پیام ما این است: از این فرصت برای نهایی کردن توافق استفاده کنید. زمان غلبه به مسایل باقی مانده اکنون است.
اتهامات انگلیس علیه ایران در نشست دوره‌ای شورای امنیت
باربارا وود وارد سفیر و نماینده انگلیس در سازمان ملل نیز در سخنانی نیز مدعی شد که تشدید فعالیت های هسته ای ایران تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است.
وی در تداوم هراس از پیشرفت های برنامه هسته ای ایران با اشاره به استفاده و نصب سانتریفیوژهای پیشرفته و همچنین غنی سازی اورانیوم در سطح ۲۰ و ۶۰ درصد و خاموش کردن ۲۷ دوربین آژانس در پاسخ به اقدامات تخریبی کشورش و آمریکا و اروپا مدعی شد تا پایان سال جاری ایران احتمالا دارای اورانیوم غنی سازی شده کافی برای تولید سریع اورانیوم غنی سازی شده در سطح ۹۰ درصد برای چندین سلاح هسته ای خواهد بود.
سفیر انگلیس ادعا کرد ایران همچنین به گونه ای به برنامه موشکی خود ادامه می دهد که مغایر با پیوست ب قطعنامه ۲۲۳۱ است. تشدید برنامه هسته ای ایران نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ است.
وی مدعی شد از ماه مارس تاکنون یک توافق قابل اجرا بر روی میز بوده است که می توانست ایران و آمریکا را به برجام بازگرداند و تحریم های آمریکا را که مغایر با برجام هستند، نیز لغو کند. اما ایران حاضر به استفاده از این فرصت نیز و خواسته های فراتر از برجام مطرح می کند. ایران باید به سرعت از این فرصت استفاده کند زیرا فرصت بهتری نخواهد بود.
ایرلند: برجام نمونه ای از گفتگو و دیپلماسی برای حل مسایل مشکل است
سفیر و نماینده دائم ایرلند در سازمان ملل نیز که کشورش تسهیلگر قطعنامه ۲۲۳۱ است، در سخنانی گفت، بر اهمیت نقش نظارتی آژانس اتمی بر برنامه هسته ای ایران تاکید می کنم. کار آژانس برای اعتماد سازی در جامعه جهانی حیاتی در خصوص صلح آمیز بوده برنامه هسته ای ایران است.
وی افزود: برجام یک موفقیت عمده در زمینه عدم اشاعه است و نمونه ای از چگونگی استفاده از گفتگو و دیپلماسی برای حل مسایل مشکل است.
همه طرف ها باید از انجام اقداماتی که اجرای کامل برجام را تضعیف می کنند خودداری کنند.