تحلیل:
- چند ماهی است از ناحیه ترکیه اخباری مبنی بر تلاش این کشور برای ازسرگیری روابط میان ترکیه و سوریه شنیده می شو. در همین راستا چند هفته پیش دیداری رسمی میان وزرای دفاع و رؤسای دستگاه های اطلاعات دو کشور منتشر شد و وعده داده شد این دیدارها در اواسط ماه جاری یا اوایل ماه آینده میلادی ازسرگرفته شود. اما پیش از برگزاری دومین جلسه دیدار، امروز اردوغان رسما از پوتین درخواست کرد برای تجدید روابط دو طرف وارد میدان عمل شود. این یعنی آنکه ترکیه نیز پس از 12 سال به این جمع بندی رسید که پروژه اشغال سوریه امری است موهوم که جز تحمیل هزینه بر آنکارا حاصلی دیگر ندارد.
- واقعیت آن است که اردوغان با این اقدام درصدد به صفررساندن مشکلات سیاست خارجی خود است و می کوشد تا با صفرکردن مشکلاتش با سوریه از این مساله در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو استفاده کند و از برگ سوریه برای پیروزی در انتخابات بهره برداری کند.
- اردوغان پیش ازاین نهایت سعی خود را در حل مشکلات خود با دیگر کشورها بکار بست و بر این اساس ابتدا از سعودی و مصر آغاز کرد و سپس روابط خود با "اسرائیل" را بزعم خود سرووسامان داد. دو هفته پیش سفیر جدید "اسرائیل" در ترکیه حاضر شد و روابط فی مابین -که حوالی 12 سال پیش و در ماجرای حمله اسرائیل به کشتی مرمره تیره شده بود - مجددا با ابراز تمایل جدی اردوغان ازسرگرفته شد.
- گفته می شود درصورت نهایی شدن دیدارهای ترکی-سوری و به نتیجه رسیدن این دیدارها اولا ترکیه از مناطق اشغال شده توسط ترکها در شمال سوریه عقب نشینی می کند؛ ثانیا جاده حلب –لاذقیه باز خواهد شد. ثالثا گروه های مسلح مورد پشتیبانی ترکیه در شمال غرب سوریه سلاح های خود را زمین خواهند گذاشت و بلاخره مبنای عمل در روابط فی مابین دو کشور همچون گذشته "قرارداد آدانا" خواهد بود. اردوغان در اوایل اشغال سوریه چندین بار از حق حاکمیت ترکها بر حلب، کرکوک، موصل و... سخن گفته بود. اما در شرایط کنونی ظاهرا متاثر از واقعیت های میدانی با همه این خیال پردازیها خداحافظی کرده است.
- گفته می شود اردوغان با این اقدام به گونه ای پیشدستانه در مقابل رقبای خود در انتخابات ترکیه وارد عمل شده است. چه آنکه رقبای انتخاباتی اردوغان نیز بنای حرکت انتخاباتی خود را بر مذاکره و تعامل با دولت سوریه گذاشته بودند و می کوشیدند در سایه وعده ازسرگیری روابط با سوریه نتایج انتخابات ریاست جمهوری درترکیه را به نفع خود رقم بزنند.
- اردوغان همچنین با این اقدام می کوشد تا ترکیه را از 4ونیم میلیون آواره سوری ساکن در کشورش خلاصی دهد.
- درطول هفته های گذشته مکرر اخباری از اعتراض مخالفین سوریه که در شهرهای اشغالی در شمال این کشور حضور دارند، به نزدیکی ترکیه –سوریه شنیده شد. به نظر می رسد این اخبار و در عین حال اعلام مخالفتها با مدیریت پنهانی ترکها صورت پذیرفته باشد. طبعا اعتراضات هدفمند در مخالفت با تجدید روابط دو کشور، دستان اردوغان در مذاکرات را بازخواهد گذاشت و به ترکها کمک می کند تا از موضعی برتر پشت میز مذاکرات بنشینند.
- این روزها اخباری مبنی بر اعزام برخی ازجنگجویان تکفیری از مناطق اشغالی سوریه به جبهه های نبرد در اوکراین به گوش میرسد. این یعنی آنکه شدت تمایل ترکها برای برقراری رابطه با سوریه بیش ازحدتصور است و این پروژه در واقع از سوی ترکها تمام شده پنداشته می شود و کلید اجرا خورده است.
- پیش ازاین اردوغان بسیار کوشید تا با اسد به شکل مستقیم وارد گفتگو شود و درسایه حفظ وضع موجود شرایط را به نفع خود در انتخابات ترکیه رقم بزند؛ اما دولت سوریه با هوشیاری در مقابل همه این درخواست ها یک جواب منطقی ارائه می کرد و آن اینکه با اشغالگر تا زمانی که بر اشغالگری اصرار دارد، وارد مذاکره نخواهد شد.
- می توان انتظار داشت پس از تجدید مناسبات مابین ترکیه وسوریه اوضاع برای حضور کردها و امریکاییها در شمال شرق سوریه بیش از هر زمانی سخت و البته شکننده باشد. درطول تاریخ 12 ساله بحران در سوریه همواره همه آشنایان به مسائل سوریه، بازنده اساسی دربحران سوریه را کردهای این کشور معرفی می کردند. این واقعیت در سایه تجدید روابط ترکها و سوریها به نظر رفته رفته از حالت تحلیل خارج خواهد شد و به واقعیت خواهد پیوست.