العالم ـ عراق
به گزارش نشریه الاخبار، واشنگتن از طریق تصویب پیشنویس لایحه ای در کنگره با عنوان «ممنوعیت استفاده از انرژی ایران» مبنی بر ممنوعیت واردات گاز و برق جمهوری اسلامی ایران از سوی عراق، به سمت گشودن جبهه فشار جدیدی علیه بغداد و محروم کردن عراق از 40 درصد از ظرفیت تولید برق پیش می رود تا این کشور با یک بحران شدیدی مواجه شود که ثبات اقتصادی و اجتماعی آن را تهدید خواهد کرد.
این قانون که در چارچوب فشارهای شدید علیه ایران تدوین میشود، ابعاد سیاسی و راهبردی آن بر کسی پوشیده نیست. ناظران، این قانون را به تلاشهای واشنگتن برای تحت فشار قرار دادن متحدان تهران و خلق واقعیتهای جدید در نقشه نفوذ در منطقه مرتبط می دانند. بویژه که این امر همزمان با اختلافات مستمر درباره حشد الشعبی و انحصار سلاح است که بعد جدیدی به اوضاع پیچیده عراق اضافه کرده است.
«اثیر الشرع» مدیر مرکز "قراءات" در گفتگو با روزنامه «الاخبار» گفت: آمریکا میکوشد با تصویب اینگونه قوانین، عراق را در زمینه انرژی تحت فشار قرار دهد تا از ایران دور گردد حتی اگر به قیمت ایجاد بحرانی شدید در زمینه برق در عراق باشد.
وی افزود: اشاره آمریکا به اعمال تحریمهای اقتصادی، بخشی از فشار سیاسی واشنگتن علیه دولت عراق به منظور کنترل عرصه های انرژی و سلاح است تا با چشمانداز آمریکا همخوانی داشته باشند.
«مفید السعیدی» کارشناس اقتصادی در این خصوص گفت: صرفنظر کردن از گاز و برق ایران مسئله سادهای نیست؛ با توجه به آنکه جایگزینهای کافی در حال حاضر وجود ندارد. فشارهای آمریکا ممکن است سبب شود عراق به دنبال منابع جدیدی مانند قطر یا ترکمنستان و یا عمان باشد؛ با این حال ایجاد زیرساختهای جدید برای این جایگزینها، به زمان و سرمایهگذاریهای کلان نیاز دارد.
«نبیل المرسومی» کارشناس نفت، پیش از این در گفتگو با برخی رسانههای داخلی عراق هشدار داده بود که اجرای این قانون سبب خواهد شد تا سیستم برق عراق، امکان استفاده از ۸هزار مگاوات از نیروگاههای گاز ایرانی و بیش از ۳هزار مگاوات برق وارداتی مستقیم از ایران را از دست بدهد.
وی افزود: مسئله فقط به قطعی برق محدود نخواهد شد؛ بلکه بخشهای حیاتی مانند آب و صنعت و خدمات پزشکی نیز آسیب خواهند دید و این علاوه بر احتمال افزایش خشم مردمی است.
علاوه بر بحران احتمالی نفت، عراق با اتهامات روزافزون آمریکا مبنی بر قاچاق نفت و مخلوط کردن آن با نفت ایران به منظور دور زدن تحریمهای یکجانه آمریکا در میدان نفتی "القیاره" روبروست. در این میدان نفتی روزانه ۳۰ هزار بشکه نفت تولید میشود که کمتر از ۳ هزار بشکه در سطح داخلی مصرف میشود و سرنوشت بیش از ۲۷ هزار بشکه همراه با شبهه است.
بر اساس برخی گزارشها، اسکله «رصیف 41» در بندر «خور الزبیر» یکی از نقاط عبور نفت خام و نفت سیاه است که شرکت بازاریابی نفت عراق«سومو»، اخیراً وجود نشتهایی در صادرات آنها از طریق بندرهای «ام قصر» و «خور الزبیر» را مطرح کرده است.
در این راستا، «فرحان الفرطوسی» مدیر کل شرکت بنادر، در گفتوگو با «الاخبار» اعلام کرد که شرکت، با هماهنگی با نهادهای امنیتی، یک گشتزنی امنیتی جامع در آبهای سرزمینی انجام داده است تا قانونی بودن کشتیهای وارد شده را بررسی کرده و کشتیهای مشکوک را مورد پیگرد قرار دهد، که این اظهارات به تلاشها برای محدود کردن قاچاق اشاره دارد.
به گفته ناظران، این صحنه نشان میدهد که دو پرونده انرژی و سلاح در عراق با محاسبات درگیریهای منطقهای تداخل دارند. از سوی دیگر، واشنگتن برای تغییر ساختار نفوذ در خاورمیانه از دو روند موازی استفاده میکند: نخست اعمال فشار بر منابع انرژی و دیگری محدودکردن نفوذ گروههای مسلح مرتبط با محور مقاومت.
پیشبینیها حاکی از آن است که اشاره آمریکا به اعمال تحریمها علیه بغداد و محروم کردن آن از گاز و برق ایران، در راستای اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای تدوین مجدد موازنههای نفوذ در عراق انجام میشود تا این کشور تکیه بر ایران به عنوان منبع اصلی انرژی را کاهش دهد.
اما این اقدام پیامدهای دوگانه دارد؛ از یک طرف سیستم برق عراق که در اصل شکننده است را بیثباتتر و زمینه را برای تشدید نظارت بینالمللی بر صادرات نفت عراق فراهم میکند. بویژه در سایه اخبار منتشره درخصوص عملیات قاچاق از جنوب است که ممکن است کسری بودجه را بیشتر کند و دولت را بین فشارهای خارجی و بحرانهای شدید داخلی قرار دهد.
«جاسم العلوانی» کارشناس نفت در این خصوص گفت: عراق روزانه بین 40 تا 45 میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد میکند و هرگونه قطع برق ناگهانی ممکن است به فقدان حدود یک سوم از تولید برق ملی منجر شود. تحریمهای امریکا در صورت اجرا فقط محدود به جنبه مالی نخواهد بود بلکه احتمالا مشتمل بر محدودیتهایی علیه صادرات نفت گردد که این موضوع به طور مستقیم بر درآمدهای عمومی و توانایی دولت برای تأمین بودجههای عملیاتی و سرمایهگذاری تأثیر خواهد گذاشت.