العالم - عراق
محمد شیاع السودانی، این بار از طریق انتخابات به مرد شماره یک عراق تبدیل شد؛ وی پیش از این نیز به مدت سه سال در مقام نخست وزیر، در صدر نظام سیاسی عراق قرار داشت.
نشریه لبنانی الاخبار با انتشار مطلبی تحلیلی در این باره خاطرنشان کرد: السودانی در مدت یادشده، نه تنها در داخل نوعی نقطه تلاقی ائتلاف شیعی و دیگر گروه های سیاسی ایجاد کرد، در سطوح خارجی نیز توانست همین نقطه تلاقی را بین طرف های خارجی و به طور مشخص تر، آمریکا و ایران به وجود بیاورد کما اینکه روابطی را بین کشورهای حاشیه خلیج فارس و سوریه با دولت موقت جدید ایجاد کرد. پیشینیه چنین نقشی هم برخاسته از قاعده ای که شخص سودانی پایه گذار آن است با این مضمون که عراق باید محور و محرک همه توافق های داخلی و خارجی باشد طوری که در صورت بروز هر گونه درگیری و جنگ در منطقه – سیمای خاورمیانه را به کلی دگرگون خواهد کرد- ، این کشور بتواند با حداقل هزینه، خود را از ورطه بیرون بکشد.
هر چند موفقیت چنین ایده ای آنهم در کشوری با بافت اجتماعی منحصر به فرد و بسیار پیچیده و متزلزل بعید به نظر می رسد، اما ثبات نسبی عراق در این برهه حساس و دشوار، به نام السودانی رقم خورده است. وی برای ایجاد چنین توافقی با رقبا و حتی دوستان و متحدان خود، درگیر بود و شاید علت برتری انتخاباتی نسبتا محدود وی در مقایسه با پیروزی مقتدا صدر، رهبر جنبش ملی شیعی در انتخابات سال 2021، همین بود.
البته ممکن است این برتری نسبی، به نفع السودانی باشد و به وی امکان دهد که با انعطاف پذیری بیشتری برای تشکیل کابینه آینده، وارد مذاکره شود و حتی بتواند دور دوم نخست وزیری را هم به دست آورد اما هرگز او را از محدودیت های ناشی از حضور در "چار چوب هماهنگی"، رها نخواهد کرد. در واقع سابقه او در "چارچوب هماهنگی" (جریان سیاسی که اکثریت جامعه عراق را تشکیل میدهد) حتی می تواند بر پایه قانون توافق شیعی و ملی، امکان تشکیل کابینه را برای او اسان تر کند.
در واقع چنین به نظر می رسد که از جمله علل پیروزی السودانی، و موفقیت او در جلب رضایت همه طرف ها به هنگام تشکیل کابینه، واقع نگری او در پرداختن به مسائل دولت خود و تلاش در مبارزه با فساد – صرف نظر از میزان موفقیت- است.
السودانی حتی اگر نتواند در زمینه مبارزه با فساد و حساسیت تبعات این مبارزه در سطوح داخلی، توفیقی به دست بیاورد، اما حداقل در پایان دوره اول نخست وزیری، شخصا از هر گونه برچسب فساد مبراست.
مهمترین سئوالی که اکنون مطرح است این است که آیا السودانی می تواند به همین منوال ادامه دهد یا اینکه سرمستی ناشی از پیروزی در این انتخابات او را به سمت گزینه هایی غیر قابل اجرا در عراق از جمله خلع سلاح گروه های مقاومت سوق خواهد داد؟ یا اینکه باید منتظر تحولاتی بزرگتر از آنچه که گذشت و فراتر از توان کابینه او باشیم؟