ارائه طرح تخليه تسليحات شيميايي سوريه در راستاي همين موضوع قابل بررسي و ارزيابي است چرا كه هر دو طرف درگير – كشورهاي همپيمان تاثيرگذار – را وادار كرد به صورت جدي به بحث در مورد بحران سوريه بپردازند و در حاشيه مساله تسليحات شيميايي، موضوعات ديگري مانند مذاكرات ژنو2 و آينده سياسي سوريه، سركوب جريانهاي تندروي وابسته به القاعده در سوريه و در نهايت ساز و كار سياسي جهت تشكيل هر نهاد سياسي براي يك دوره انتقالي – در قالب برگزاري انتخابات آزاد – را مدنظر قرار دهند.
آمريكا تا پيش از طرح اتهام استفاده ارتش سوريه از تسليحات شيميايي، به صورت تاثيرگذار در مساله سوريه دخالت نداشت و اين مساله را به متحدان منطقهاي خود واگذار كرده بود، اما ناتواني اين متحدان براي پايان ماموريت محوله، حضور مستقيم واشنگتن را الزامي كرد.
تفاهم آمريكا و روسيه براي تخليه سوريه از تسليحات شيميايي در واقع، ايدهاي بود كه در خلال رايزنيهاي تهران – دمشق – مسكو به دست آمد و از آنجا كه ايدهاي مناسب براي جايگزيني با جنگ بود، ميتوانست آمريكا و به خصوص اوباما را از بلوف بزرگ حمله به سوريه و مخمصمهاي كه به تحريك متحدان منطقهايش ايجاد كرد بود رها كند و در نهايت افكار عمومي جهان نيز با آن موافق بودند به سرعت مورد پذيرش قرار گرفت.
در اين طرح كه هنوز ابعاد آن چندان مشخص نشده، قرار بر آن است كه تسليحات شيميايي سوريه مورد نظارت بينالمللي قرار بگيرد و اين كشور همه مكانهايي كه در آن تسليحات شيميايياش را ذخيره و نگهداري ميكرده است در چارچوب پيمان منع استفاده از تسليحات شيميايي، نابود كند.
توافق آمريكا و روسيه براي نابودي تسليحات شيميايي سوريه در واقع گام نخست يك پروسه درازمدت است كه به نظر نميرسد به سادگي قابل دستيابي باشد.
نویسنده: کریم جعفری