العالم - گوناگون
سرفه‌هایی که بیش از شش هفته ادامه داشته باشد، سرفه مزمن نامیده می‌شود که علل متعددی دارد و با بررسی سابقه بیماری و گرفتن تاریخچه کامل پزشکی بیمار و خانواده او، معاینه دقیق و در صورت نیاز انجام آزمون‌های آزمایشگاهی از سوی پزشک معالج علت آن تشخیص داده می‌شود، اما سرفه حاد به سرفه‌های کوتاه‌تر از سه هفته گفته می‌شود. در واقع، سرفه‌های حاد به دنبال عفونت‌های ریه، سرماخوردگی‌ها و افتادن جسم خارجی در راه‌های هوایی ایجاد می‌شود، به همین منظور به سراغ دکتر پریسا فروزان، متخصص داخلی رفتیم تا درخصوص اتهامات وارده بر سرفه که عامل بسیاری از بیماری‌هاست تحقیق کنیم.
شایع‌ترین علت سرفه؛ سرماخوردگی
شایع‌ترین علت سرفه سرماخوردگی است، ولی سرفه در حقیقت زنگ خطری در رابطه با بسیاری از بیماری‌هاست. اگر بعد از سرماخوردگی، سرفه بیش از ۱۰ تا ۱۴ روز طول بکشد، باید پیگیری شود. یکی از مشکلاتی که شب‌ها ممکن است سراغ هر کسی بیاید سرفه‌های شبانگاهی است.
بسیاری از ما این مشکل را داشته‌ایم، اما شاید دلیل اصلی به‌وجود آمدن آن را نمی‌دانید. افرادی که مبتلا به بیماری‌های قلبی ـ عروقی هستند، دچار سرفه‌های شبانه می‌شوند و این بیماری دلیلی برای بروز سرفه‌های شبانه است و گاهی مصرف برخی داروها از جمله داروهای فشار خون می‌تواند تحریک سرفه‌ای ایجاد کند و بیمار دچار سرفه‌های خشک و ناخودآگاه شود.
همچنین سرفه‌های شبانگاهی ممکن است به‌دلیل بیماری قلب ناشی از مشکل ریه باشد. پرفشاری خون ریوی عبارت است از نارسایی احتقانی قلب در اثر افزایش فشار خون در ریه‌ها. این وضعیت عارضه‌ای از بیماری‌هایی است که جریان خون را در ریه‌ها آهسته یا متوقف می‌کند.
فشار خون و سرفه‌های خشک
اگر شما مبتلا به بیماری آنژین هستید، برای درمان فشارخون نیاز به بررسی‌های دقیق‌تری دارید. این بررسی‌ها شامل آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح کلسترول خون شماست. گاهی اوقات برخی داروها می‌تواند باعث ایجاد سرفه شود. در اغلب موارد، بیمارانی که از مصرف داروهای فشار خون در مورد سرفه شکایت دارند، باید فورا با پزشک مشورت کنند.
مهم‌ترین نکته‌ای که باید در درمان فشارخون در بیماری قفسه سینه مورد توجه قرار بگیرد، این است که اگر شما دچار خس‌خس سینه، آسم یا دیگر مشکلات تنفسی هستید، نباید داروهای بتابلوکر مصرف کنید؛ اما مصرف دیگر داروهای فشارخون اشکالی ندارد.
داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) می‌تواند به سرفه‌های خشک و آزاردهنده منجر شود؛ اما مصرف این داروها تنگی نفس ایجاد نمی‌کند و زمانی که شما دارو را قطع کنید، سرفه‌ها متوقف خواهد شد.
ریفلاکس معده و مری (GERD)
ریفلاکس معده و مری هنگامی رخ می‌دهد که محتویات معده به‌جای روده به مری برود. آروغ زدن، طعم و مزه ترش در دهان و بوی بد دهان از علائم شایع ریفلاکس است،اما اسید نیز موجب تحریک اعصاب در پایین مری می‌شود و این اعصاب می‌تواند ریفلکس تولید کرده و باعث سرفه شود. در واقع، حدود یک‌سوم از بیماران مبتلا به ریفلاکس از سرفه التهاب حنجره یا گلودرد شکایت دارند. بنابراین از خوردن وعده‌های غذایی در اواخر شب اجتناب کنید.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
معمولا وقتی به مدت یک یا دو هفته سرفه‌های ملایمی دارید، نیازی به مراجعه به پزشک نیست. در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- زمانی که بیش از سه هفته دچار سرفه شده‌اید.
- سرفه واقعا شدید باشد و به مرور زمان هم وخیم‌تر شود.
- سرفه با خون یا تنگی نفس، اختلالات تنفسی و درد در قفسه سینه همراه باشد.
- سرفه همراه با علائم نگران کننده دیگر مثل کاهش غیرمنتظره وزن، تغییرات مداوم در صدا، وجود توده یا تورم در گلو باشد.
اگر پزشک شما در مورد علل ایجاد سرفه در شما مردد است، ممکن است شما را برای آزمایشات تخصصی‌تر به بیمارستان ارجاع دهد. آنها ممکن است از شما بخواهند تا برخی آزمایش‌ها را انجام دهید که از آن جمله می‌توان به عکسبرداری از قفسه سینه به‌وسیله اشعه ایکس، تست‌های تنفسی و کشت و آنالیز نمونه خلط برای تشخیص عفونت‌های احتمالی اشاره کرد.
خس‌خس سینه و بیماری‌های قلبی
ممکن است شما به‌دلیل نارسایی قلبی دچار سرفه و خس‌خس سینه (صدای خس‌خس در سینه‌ها یا هنگام تنفس) شده باشید. صدای خس‌خس سینه مشابه آسم است، اما در نارسایی قلبی، سرفه و صدای خس‌خس دلایل دیگری دارد.
برخی اوقات افراد مبتلا به نارسایی قلبی دچار سرفه‌های خلط‌دار با مایع مخاطی که با خون همراه است، می‌شوند که غالبا علت آن عفونت ریه (پنومونیا) است. سرفه و صدای خس‌خس می‌تواند به‌دلیل تجمع مایع یا جمع شدن خون و اخلاط در ریه‌ها به وجود آید که باعث افزایش تنگی نفس می‌شود.
اگر احساس شد همزمان با بدتر شدن سرفه و صدای خس‌خس سینه، مشکلات تنفسی هم بروز می‌کند، ممکن است نارسایی قلبی وخیم‌تر شده باشد و باید با پزشک تماس گرفت.
سرفه خشک مداوم هم می‌تواند از عوارض جانبی داروهایی باشد که برای نارسایی قلبی مصرف می‌کنید.