العالم-ایران
چند روز گذشته بود که محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در بیست و یکمین جلسه هیأت نمایندگان اتاق ایران در سخنان انتقادی خطاب به محیط زیست گفت: «اعتقاد ما بر این است که در بخش معدن می‌توان بیشتر کار کرد اما متأسفانه در جاهایی که معادنی وجود دارد و می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد محیط زیست اجازه بهره‌برداری به ما نمی‌دهد. در هیچ جای دنیا این گونه نیست، فعالیت معدنی به خاطر حفاظت از محیط زیست انجام نشود و باید در حالی که از محیط زیست حفاظت می‌شود، از معادن نیز بهره‌برداری انجام شود.»
وی در بخش دیگری از سخنان تأمل برانگیز خود گفت: «یکی از معادن مهم آهن و مس در منطقه بهرام گور واقع است که محیط زیست به علت عبور 4 گورخر به روی آن دست گذاشته و اجازه کار در آنجا را به ما نمی‌دهد.»
این اظهارات در چند روز گذشته انتقاد بسیاری از فعالان و کارشناسان محیط زیست را به دنبال داشت یکی از منتقدان طرح این سخنان وزیر صنعت مدیرکل اسبق دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان محیط زیست است که در یادداشتی انتقادی آورده است:
« اظهارات وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت در رابطه با منطقه حفاظت شده بهرام گور در جلسه هیأت نمایندگان اتاق ایران آنقدر شگفت انگیز بود که پس از انعکاس در اخبار بیست و سی یکشنبه 24 بهمن طیف وسیعی از پاسخ‌ها را در فضای مجازی به خود اختصاص داد. لکن تا این لحظه هیچگونه پاسخ رسمی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست و مسئولین مرتبط در این سازمان نسبت به این اظهارات مشاهده و شنیده نشد.
مهندس نعمت زاده در سخنانش در جمع صنعتگران اتاق ایران چنین گفته است که: «در هیچ جای دنیا این گونه نیست که فعالیت معدنی به خاطر حفاظت از محیط زیست انجام نشود. یکی از مناطقی که از نظر آهن و مس ارزشمند است منطقه بهرام گور است که سازمان حفاظت محیط زیست روی آن دست گذاشته و اجاره معدنکاوی نمی‌دهد. من خودم رفتم و آنجا را دیدم. یک بیابان است که حالا در گوشه‌ای 4 تا گورخر هم هست. می‌گوییم اینجا را بدهید به معدنکار. معدنکار، گورخرها را هم تکثیر می‌کند تا جایی که کشور پر از گورخر شود. اما سازمان حفاظت محیط زیست مخالفت می‌کند و می‌گوید بخش خصوصی گورخرهای ما را از بین می‌برد.»
اما چند پاسخ به وزیر محترم:
جناب آقای نعمت زاده! صرفنظر از تمامی ظرفیت‌های طبیعی شناخته و ناشناخته منطقه حفاظت شده بهرام گور و تنوع زیستی منحضر بفرد آن که از نظر جنابعالی (دارنده لوح وزیر سبز از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در دولت تدبیر و امید) مغفول مانده اتفاقاً برعکس در هیچ کجای دنیا از تمام ظرفیت‌های معدنی کشورشان برای مصرف نسل امروز استفاده نمی‌کنند و بخشی از این ذخایر را برای نسل آینده در قالب مناطق حفاظت شده ذخیره می‌نمایند.
شبکه ای از ذخیره گاه‌های زیست کره و مناطق حفاظت شده در کل جهان موجود است که در برخی از کشورهای اروپایی مثل هلند که اتفاقا مثل کشور ما سرزمین چندان پهناوری هم در اختیار ندارند حتی تا 30 درصد پهنه کشورشان را در بر می‌گیرد. حال آنکه وسعت این عرصه‌ها در کشور ما هنوز به 15درصد نرسیده است.
حال به فرض محال رجحان ارزش معدنی این منطقه بر ارزش‌های تنوع زیستی آن، برابر ماده 3 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، تمامی مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست از جمله همین منطقه حفاظت شده بهرام گور و بخش مرکزی آن تحت عنوان پارک ملی قطروئیه قبل از تصویب در شورایعالی محیط زیست موافقت کتبی وزیر صنعت و معدن را دریافت نموده‌اند. این درحالیست که وزیر صنعت و معدن و تجارت عضو شورایعالی محیط زیست است و تمامی صورتجلسات آن را نیز امضاء نموده است. حال چگونه است که اعتبار تمام موافقت‌ها و صورتجلسات شورایعالی محیط زیست با این سخنان به زیر سوال می‌رود؟
جناب وزیر! این منطقه‌ای که شما آن را به شکل صرفاً یک بیابان می‌بینید یک اکوسیستم تکامل یافته با قدمت میلیون‌ها سال است که موفق شده تاکنون خود را از خطر انسان ماشینی دو قرن اخیر در امان نگه دارد. البته 44 سال آخر آن به مدد رشادت محیطبانان غیور استان فارس و مابقی هم به مدد دور بودن از سکونت‌گاههای انسانی است! نسل‌های آینده ما را نخواهند بخشید اگر همین اندک باقیمانده‌های تنوع زیستی کشورمان را نیز فدای استخراج مقداری آهن و مس نماییم.
جناب آقای نعمت زاده! سازمان حفاظت محیط زیست روی منطقه بهرام گور دست نگذاشته! این معدنکاران هستند که روی این منطقه دست گذاشته اند و از اصرار بر معدنکاوی و شخم زدن این بهشت تنوع زیستی ایران دست برنمی‌دارند.
اتفاقا سازمان، همکاری‌های خوبی هم در این زمینه داشته! 44 سال از اعلام حفاظت این منطقه می‌گذرد و سازمان حفاظت محیط زیست و همکاران خدوم در اداره کل حفاظت محیط زیست استان فارس در طول این 44 سال علیرغم دورافتادگی این منطقه با تمامی کمبودها و مشکلات ساختند و با مجاهدت و ایثار و حتی به قیمت خون خود نگذاشتند نسل آخرین بازمانده‌های جمعیت گورخر ایرانی از این منطقه هم منقرض گردد. اما آنچه مسلم است دانش معدنکاران عزیز از تنوع زیستی و اهمیت گونه‌های گیاهی و جانوری و نقش بسزایی که در سلامت و سعادت انسان به عنوان اشرف مخلوقات دارند بسیار ناچیز است.
به همین سبب تمامی تنوع زیستی منطقه حفاظت شده بهرام گور و پارک ملی قطروئیه را در چهار رأس گورخر خلاصه می‌کنند و وقتی به آنجا سفر می‌کنند آن همه گونه های ریز و درشت جانوری و پوشش گیاهی غنی آن را نمی‌بینند و گمان می‌کنند که می‌توانند جمعیت 400 الی 500 رأسی باقیمانده گورخر کشور در یکی از دو زیستگاه طبیعی باقیمانده این گونه را تکثیر کنند و ایران را پر از گورخر کنند!!.
سخن پایانی اینکه ایکاش در روز هوای پاک امسال که به سازمان حفاظت محیط زیست آمدید و لوح وزیر سبز به شما تقدیم شد همانجا با چند تن از کارشناسان زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان در رابطه با این منطقه و گورخرهایی که در آن مشاهده فرمودید نیز مذاکره‌ای می‌داشتید. در اینصورت یقیناً به شما توضیح داده می‌شد که این سازمان با تمامی توان علمی و اجرایی متخصصین داخلی در طول بیست سال گذشته علیرغم تعریف و اجرای پروژه‌های مختلف تکثیر و رهاسازی در اقصی نقاط کشور تا کنون موفق به ازدیاد جمعیت و رهاسازی حتی یک راس گورخر هم نشده است!
فلذا اینجانب آمادگی کامل دارم هر زمان که اراده بفرمایید در سفری به اتفاق جنابعالی به این بهشت دوردست، و با نگاهی متفاوت، بخشی از ارزش‌های واقعی این زیستگاه نادر و گونه‌های موجود در آن و سایر نقاط پیشنهادیتان را به رؤیت و استحضار آن وزیر محترم رسانیده تا از این پس ارزش‌های محیط زیست کشور در نظرتان وزنی شایسته تر یابد ان شاءالله.
منبع:فارس