العالم - ایران / علمی
سلول‌های بنیادی لیمبال (Limbal stem cell)، سلولی‌های بنیادی اپی‌تلیالی‌ای هستند که در لایه قاعده‌ای لیمبوس قرنیه (حلقه دور قرنیه)، وجود دارند. نقش این سلول‌ها نوسازی سلول‌های موجود در قرنیه است. قرنیه، بیرونی‌ترین لایه چشم است و برای تشخیص آن باید از بغل به چشم نگاه کنید.
در بیماری نقص سلول‌های بنیادی لیمبال، فرد مبتلا دارای ذخیره اندکی از این سلول‌های بنیادی یا فاقد آن‌هاست و این، منجر به عدم نوسازی قرنیه و درنتیجه ایجاد نقایص جدی در آن می‌شود که درنهایت به نابینایی منجر خواهد شد.
یکی از راه‌های درمان این بیماری، پیوند سلول‌های بنیادی لیمبال به مبتلایان است. به منظور بهبود نتایج بالینی پیوند سلول‌های لیمبال، محققان پژوهشگاه رویان موفق شدند در قالب پژوهشی پس از پیوند قطعه‌ای با ابعاد ۱ در ۲ میلی‌متر از ناحیه لیمبال چشم سالم به چشم فرد مبتلا به نقص سلول‌های بنیادی لیمبال و پوشاندن آن با لایه نازکی از دیواره کیسه آمنیوتیک، یک غشاء آمنیوتیک به دست آورند.
در این پژوهش، بیماران به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. بیماران گروه آزمون پس از پیوند، عصاره غشاء آمنیوتیک را به صورت قطره چشمی استفاده می‌کردند؛ اما بیماران گروه کنترل پس از پیوند، این قطره را دریافت نکردند.
پس از چند هفته، روند بهبود دو گروه باهم مقایسه شد. نتایج این پژوهش که در مجله Ocular Surface به چاپ رسیده است، نشان می‌دهد در گروه آزمون، نقایص سلول‌های اپی‌تلیال در تمام بیماران تا ۲ هفته پس از پیوند بهبود یافت. همچنین عروق ایجادشده در قرنیه این گروه، ۲ تا ۳ ماه پس از دریافت پیوند بهبودیافته از میان رفت.
البته بیماران قرارگرفته در گروه کنترل نیز نهایتا بهبود یافتند، اما یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد استفاده از عصاره غشاء آمنیوتیک به عنوان قطره چشمی، چشم را بهبود می‌بخشد.
دکتر مرضیه ابراهیمی، علیرضا برادران‌رافی، نیلوفر شایان اصل و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه ایلی‌نوی آمریکا و دانشگاه علوم پزشکی شیراز، این پژوهش را به نتیجه رساندند.
اثرات قابل‌توجه این سلول‌ها در بهبود زخم و پیوند سلول‌های بنیادی مختلف، پیش‌تر در پژوهش‌های متعدد اثبات و مقالات آن در مجلات بین‌المللی به چاپ رسیده است. این محصول به وسیله پژوهشگاه رویان تجاری‌سازی شده است.
خبر آنلاین