العالم - آمریکا
«وندی شرمن» قائم مقام سابق وزارت خارجه آمریکا و سرپرست تیم مذاکرهکننده این کشور در گفت وگوهای هستهای با ایران طی یادداشتی در روزنامه آمریکایی «نیویورکتایمز» در خصوص «جان بولتون» مشاور جدید امنیت ملی کاخ سفید نوشت، که بولتون از حمله 2003 به عراق دفاع کرد و از حمله به کره شمالی نیز حمایت میکند. وی معتقد است که آمریکا باید سالها قبل به جای مذاکره درباره برجام به منظور جلوگیری از دستیابی ایران به یک سلاح هستهای، این کشور را بمباران میکرد.
شرمن در این یادداشت سپس ادامه داد، توافق هستهای از زمان اجرایی شدن در سال 2016، مسیر ایران به سوی یک سلاح هستهای را مسدود کرده است و از یک رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه جلوگیری کرد.
وی درباره پایبندی ایران به برجام نوشت، با هرحساب، ایران به توافق پایبند است و متعهد است که هرگز به یک سلاح هستهای دست پیدا نکند و خود را در معرض نظارتها و راستیآزماییهای دقیق قرار دهد.
وی سپس بدینگونه تصریح کرد، با اینحال، ترامپ ظاهراً متعهد به از بین بردن این توافق است. انتصاب بولتون تنها استحکامبخش این انتظار است که عمر برجام کوتاه است.
وی ادامه داد که 12 می، ضرب الاجل بعدی رئیسجمهور برای تمدید تعلیق تحریمهای ایران و تصدیق پایبندی ایران به برجام است، اگر رئیسجمهور چنین نکند، احتمال از بین رفتن برجام بسیار زیاد است.
شرمن ادامه داد، در وهله اول و مهمتر از همه، احتمالاً سریعتر و بدون محدودیت برای غنیسازی اورانیوم پیش میرود، سپاه پاسداران اعلام خواهد کرد که غرب هرگز قابل اعتماد نبوده است.
این مقام سابق وزارت خارجه آمریکا در خصوص پیامدهای از بین رفتن برجام گفت که این مسئله میتواند امنیت رژیم صهیونیستی و دیگر همپیمانان آمریکا را در معرض خطر قرار دهد.
وی بعد از آن نتیجه گیری کرد که در پی این پیامدها، درخواستهای آمریکا برای اقدام نظامی علیه ایران بعنوان تنها گزینه موجود افزایش می یابد و با توجه به اینکه بولتون، هدایت شورای امنیت ملی آمریکا را برعهده خواهد داشت، توقف پیشروی به سوی یک درگیری نظامی دشوار خواهد بود.
وی ادامه داد، فراتر از این نمایش هولناک، تصمیم به از بین بردن برجام میتواند به شکست آمریکا در روابط ترانسآتلانتیک منجر شود.
شرمن توضیح داد، ترامپ تاکنون، وظیفه اصلاح برجام را برعهده بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار داده است که از شرکای آمریکا در گروه 1+5 بودند. ترامپ تقاضا کرده است که آنها در خصوص برنامه موشک بالستیک ایران و بازرسی از تأسیسات نظامی ایران به توافق برسند و خواستار تغییر جدول زمانی برجام شده است به طوریکه محدودیتهای وضع شده برای برنامه هستهای ایران، تاریخ انقضا نداشته باشد. در واقع ترامپ از اروپا خواسته است تا به وی در تغییر شروط خود برجام کمک کنند.
طبق این گزارش، بزرگترین مخالفت اروپا در خصوص موضوع «بند غروب» است. آنها معتقدند که ایران متعهد است که هرگز به یک سلاح هستهای دست پیدا نکند و به شروط برجام پایبند است و مکانیسمی در توافق هستهای برای بازبینی و تحریم ایران در صورت لزوم وجود دارد.
این مقام آمریکایی تصریح کرد که دیپلماتهای اروپایی به درستی احساس میکنند که ترامپ از آنها می خواهد تا یک مشکل سیاسی که وی با به راهانداختن کمپین علیه برجام به وجود آورده است را حل کنند.
بنا به گفته شرمن، لغو برجام توسط ترامپ به نفع روابط آمریکا با باقی جهان نیز نیست. همپیمانان و شرکای مهم آمریکا چون کره جنوبی، ژاپن و هند که تا حد زیادی وابستگی خود را به نفت ایران در راستای کمک به مذاکرات هستهای که به توافق هستهای منجر شد، کاهش دادند و حال از بین بردن برجام، تیرگی این روابط را به همراه خواهد داشت.
بعلاوه آنکه، این کشورها با تحریمهای اقتصادی که مجدداً در نبود دیپلماسی علیه ایران وضع شود، مخالفت میکند و از آن امتناع میورزند.
شرمن تصریح کرد که ممکن است ترامپ به واسطه دسترسی به تحریمهای بانکداری آمریکا، بتواند برخی کشورها را با خود همسو کند اما در عین حال، بذر بیاعتمادی و خشم را می پاشد و دیگر کشورها را وادار میکند که به چین بعنوان یک شریک مالی قابل اعتمادتر نزدیک شوند.
وی تصریح کرد که از بین بردن برجام همچنین ضربه زودهنگام به مذاکرات آتی اتمی با کره شمالی وارد میکند. ترامپ احتمالاً معتقد است که لغو برجام به «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی نشان می دهد که وی از یک توافق بد حمایت نمیکند اما در حقیقت کیم به این مسئله می اندیشد که چطور میتواند به توافقی که رئیسجمهور آمریکا پیشنهاد میدهد، اعتقاد داشته باشد.
این مقام سابق آمریکایی تصریح کرد، در نهایت، اگر کاخ سفید برجام را لغو کند، دقیقاً آمریکا چیزی که کمترین نیاز را به آن دارد و آن انزوای بینالمللی است، به دست میآورد.
شرمن تأکید کرد، ترامپ با لغو برجام، ایران را منزوی نمیکند بلکه آمریکا را به انزوا می کشاند و موجب میشود که شرکای و همپیمانان این کشور، چین و روسیه را بعنوان شرکای قابل پیش بینیتر و اعتمادتر مورد ارزیابی قرار دهند.
وی در پایان نتیجهگیری کرد، هیچ چیز در خصوص این تصمیم لغو برجام، به افزایش امنیت آمریکا منجر نمیشود و پیامدهای ناشناخته و مخربی را به همراه خواهد داشت. اگر اعتماد و اعتقاد به آمریکا که به سختی به دست آمده است، زمانی از بین برود، به سادگی برنمیگردد. بولتون و ترامپ نباید این اشتباه بزرگ را مرتکب شوند.