یاغی گری آمریکا؛ آیا تحریم ها ترامپ را به مقاصدش می رساند؟

العالم ـ گزارش 

آمریکا روز دوشنبه (14 آبان ماه 1397) با اعلام آغاز دور دوم تحریم های ضد ایرانی،  به بازگرداندن کامل تحریم‌هایی که مطابق معاهده برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت لغو شده بود، مبادرت کرد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز سه‌شنبه (18 اردیبهشت‌ماه/ 9 می) رسما از "برنامه جامع اقدام مشترک" (برجام) یا توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 خارج شد و سپس وزارت خزانه‌داری آمریکا در دستورالعملی از دوره های 90 و 180 روزه برای بازگشت تحریم ها خبر داد.

دور اول تحریم های یکجانبه آمریکا شامل محدودیت بخش خودرو، تجارت طلا و سایر فلزات مهم و دور دوم که از 14 آبان ماه شروع شده بخش انرژی، کشتیرانی و مالی از جمله بانک مرکزی ایرن را هدف قرار داده است.

این دور از تحریم های آمریکا که بخش نفت و مالی کشورمان را هدف گرفته از آنجا که بر مروادات نفتی ایران با جهان و همچنین مساله نقل وانتقالات مالی تاثیر می گذارد، با واکنش های صریح کشورهای جهان از جمله اتحادیه اروپا مواجه شده است.

دور تازه تحریم های قلدرمابانه آمریکا علیه ایران که مغایر قواعد و قوانین بین المللی است در حالی شکل گرفته که شرایط بین المللی با زمان تحریم های ایران در دوران باراک اوباما، رییس جمهور پیشین آمریکا، به خاطر توافقنامه بین المللی برجام به نفع ایران تغییرکرده است.

درحالی که ترامپ ابتدا اعلام کرده بود صادرات نفت ایران را به صفر خواهد رساند و به هیچ کشوری در این خصوص تخفیف نخواهد داد، به ناچار برای مواجه نشدن با سیر افزایش قیمت جهانی نفت و گرانی بنزین در آمریکا به خاطر پیدا نکردن جایگزین برای نفت ایران، 8 کشور شامل چین، ایتالیا، کره جنوبی، ژاپن، یونان، ترکیه، هند و تایوان را از ممنوعیت معاملات نفتی با ایران معاف کرده است.

از سوی دیگر جنگ تجاری آمریکا با چین و روسیه هرگونه امکان جلب همکاری واشنگتن با این کشورها را منتفی کرده و برخلاف تحریم های دوره قبلی که قطعنامه سازمان ملل و اجماع جهانی را در پشت سرخود داشت، حالا دوستان و دشمنان آمریکا درجبهه مقابل وی در قضیه تحریم ها قرار گرفته اند و آشکارا حمایت از برجام و قطعنامه سازمان ملل دراین خصوص را اعلام کرده اند.

در همین خصوص برای اولین بار شاهد اعلام اتخاذ ساز وکار مالی جدید از سوی اروپا برای رهایی از وابستگی به سیستم مالی جهانی آمریکا هستیم حتی یکجانبه گرایی ترامپ در این زمینه زمزمه هایی را در اروپا مبنی بر خودکفایی درزمینه تامین امنیت این اتحادیه و خروج از وابستگی به ناتو نیز ایجاد کرده است.

علاوه بر این، اقدام آمریکا برای خروج از برجام و بی اعتنایی واشنگتن به قطعنامه 2231 شورای امنیت منجر به اجماع سیاسی جهانی علیه این کشور شده به طوری که اروپا به صرحت اعلام کرده که در صدد اتخاذ راهکارهایی برای حفظ مراودات تجاری خود با ایران است.

کشورهای مختلف جهان به ویژه اتحادیه اروپا بر خلاف آمریکا، خود را ملزم به پیروی از معاهدات بین المللی و قطعنامه های شورای امنیت می دانند و به ویژه درخصوص برجام بر خلاف توهمات دونالد ترامپ، این معاهده را که آژانس بین المللی انرژی اتمی بارها پایبندی ایران را به آن تایید کرده، برای امنیت منطقه و جهان مفید و حفظ آن را به خاطر آنچه که آن را جلوگیری از عدم اشاعه سلاح هسته ای می شمارند، ارزشمند می داند به همین خاطر واشنگتن این بار برخلاف دوران اوباما بهانه ای دردست ندارد و از همراه کردن متحدان خود علیه تهران عاجز و در این راه تنها مانده و حتی مورد سرزنش دوستان خود نیز قرار گرفته است.

واکنش اروپا به تحریم های ضدایرانی آمریکا

مینا آندریف سخنگوی کمیسیون اتحادیه اروپا روز دوشنبه (14 آبان ماه 1397) بلافاصله در برابر بازگشت تحریم های کامل آمریکا علیه ایران، موضع گرفت و خاطرنشان کرد که منتظر واکنش اروپا به تحریم های واشنگتن علیه تهران باشید.

بنابر گزارش یورونیوز، وی با خودداری از ذکر جزئیات این واکنش تاکید کرد که مسائل بسیار مختلفی هست و مایل نیستم که درباره مباحث موجود پیش از مشخص شدن آن ها صحبت کنم.

پیشتر فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در بیانیه ای مشترک با آلمان، انگلیس و فرانسه با ابراز تاسف از اعمال این تحریم ها گفته بود که عزم اروپا برای تکمیل سازوکار مالی ویژه ایران خلل ناپذیر است.

اتحادیه اروپا در حال کار روی سازوکار ویژه مالی موسوم به (SPV) است که تعاملات مالی با ایران را برای شرکت های اروپایی بدون آسیب دیدن از تحریم های آمریکا ممکن می کند هر چند که هنوز اقدام اروپا در این خصوص عملی نشده و فعلا در حد حرف باقی مانده است.

عهد شکنی های مکرر دولت ترامپ و نقض صریح قوانین بین المللی از جمله قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد، کار را به جایی رسانده که برخی سیاستمداران اقدامات آمریکا را بی شرمانه توصیف کرده اند.

در همین زمینه رئیس کمیسیون امور بین الملل دومای روسیه روز دوشنبه (14 آبان ماه 1397) در واکنش به تحریم های جدید آمریکا علیه ایران خاطرنشان کرد که دولت کنونی آمریکا بی شرمانه قوانین بین المللی را نقض می کنند.

لئونید سلوتسکی در گفت وگو با خبرنگاران از سرگیری تحریم های آمریکا علیه ایران را نمونه آشکار تهدید و فشار سیاسی عنوان و خاطرنشان کرد: دولت کنونی آمریکا کاملا بیشرمانه و سودجویانه برای تامین منافع خود رفتار و تمام توافق های بین المللی را نقض می کند. تحریم های آمریکا علیه ملت ایران نمی تواند نتیجه ای در تغییر سیاست این کشور بوجود آورد، برعکس ممکن است تهدید بیشتری برای نظام منع انتشار سلاح هسته ای باشد.

یاس واشنگتن از واکنش اروپا به تحریم‌های ایران

گوردون ساندلند، سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا که انتظار واکنش منفی اروپا را نداشت، روز دوشنبه (14 آبان ماه 1397) بعد از اجرایی شدن تحریم‌های این کشور علیه ایران به واکنش اتحادیه اروپا انتقاد و خاطرنشان کرد که واکنش بروکسل به اقدام آمریکا در بازگشت این تحریم‌‌ها او را «اندکی مأیوس کرده است.»

وی به اختلافات ادعایی میان «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا در موضوع برجام اشاره کرد و گفت: «با آنکه می‌دانیم اختلافاتی میان اتحادیه اروپا و رئیس‌جمهور ترامپ درباره رفتار با برجام وجود دارد برای من عجیب است که اتحادیه اروپا سیگنال‌هایی به ایران می‌فرستد که به آنها در زمینه فعالیت‌های دیگر مصونیت می‌دهد.»

این مقام‌ آمریکایی در عین حال ساز و کار ویژه مالی اتحادیه اروپا با ایران را ببر کاغذی عنوان کرده و گفته که " هیچ بازیگر جدی نگفته که قصد دارد از این ساز و کار استفاده کند."

اقدام قلدرمابانه و یکجانبه آمریکا در خصوص بازگرداندن تحریم های ایران که در مغایرت آشکار با معاهده برجام، قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد و رای دادگاه بین المللی لاهه قرار دارد، کشورمان را بر آن داشته که از سازوکار سازمان ملل متحد برای مهار آمریکا استفاده کند.

نامه ایران به دبیرکل سازمان ملل متحد برای مقابله با آمریکا

به دنبال اقدامات غیر قانونی و یکجانبه آمریکا در 14 آبان ماه 1397، نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد خواهان اقدام دسته جمعی سازمان ملل و اعضای جامعه بین المللی برای مقابله با این تحریم ها شد.

غلامعلی خوشرو در این نامه همچنین اقدام آمریکا را مغایر با مقررات متعدد بین المللی قلمداد و خاطرنشان کرده، "این تحریم ها غیرقانونی و مغایر با اصول شناخته شده مصرح در منشور ملل متحد و مورد پذیرش جامعه بین المللی نظیر برابری حاکمیت دولت ها، عدم مداخله در امورداخلی دولت های عضو و آزادی تردد و تجارت بین المللی است".

در نامه ایران به دبیرکل سازمان ملل آمده که تحریم های آمریکا در 14 آبان ماه با رای دیوان بین المللی دادگستری که اخیرا صادر شده، مغایرت دارد و مسلما باعث بغرنج تر شدن شرایط حاکم بر دعوای جاری بین طرفین می‌گردد که دیوان بین المللی دادگستری در رای اخیر خود آمریکا را ملزم کرده از آن خودداری کند. خوشرو اقدامات بی پروای امریکا را تهدید کشورها و دولت های دیگر در جهت اختلال در روابط اقتصادی ایران قلمداد و تصریح کرده که ایالات متحده نه تنها آشکارا در مقابل قطعنامه 2231 شورای امنیت می ایستد بلکه بی شرمانه به دیگر دولت ها فشار وارد می کند تا آن قطعنامه را نقض کنند.

در نامه ایران خاطرنشان شده، اقدامات قهر آمیز یکجانبه ایالات متحده به ویژه مواردی که اثرات فراسرزمینی دارند تبعیضی علیه شهروندان یک کشور بر مبنای محل اقامت یا ملیت است و میثاق حقوق مدنی و سیاسی و کنوانسیون بین‌المللی محو تمام اشکال تبعیض نژادی را زیر پا می‌گذارد و درخواست شده که جامعه بین‌المللی به صورت دستجمعی به این اقدام غیرقانونی و غیر انسانی آمریکا پاسخ محکمی بدهند و از حاکمیت قانون و چندجانبه گرایی حمایت کنند.

در همین خصوص کشورهای زیادی به تحریم های یکجانبه امریکا علیه ایران و دهنکجی واشنگتن به قواعد و معاهدات بین المللی واکنش نشان داده اند که از جمله می توان به همپیمانان آمریکا همچون انگلیس، فرانسه، آلمان، نیوزیلند، سوئیس و کشورهای غیر همپیمان چون روسیه، چین و بسیاری کشورهای منطقه و جهان اشاره کرد در سوی دیگر این ماجرا نیز البته می توان به شادمانی و پایکوبی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی درحمایت از اقدام آمریکا و رفتار معنادار برخی کشورهای هم پیمان واشنگتن در منطقه نیز یاد کرد.

بی شک حافظه افکار عمومی جهان از یاد نبرده که جرج بوش پسر رییس جمهور پیشین آمریکا به بهانه فعالیت های هسته ای، بارها ایران را به یاغی گری متهم و صفتی را که خود و کشورش به آن متصف بودند، به کشورمان منتسب می کرد، حالا که ماه از پشت ابرها بیرون آمده و به گواه آژانس بین المللی انرژی اتمی ایران در زمینه هسته ای کشوری مسوولیت پذیر و به معاهده برجام پایبند است، برجهانیان معلوم شده که بوش با حربه ارایه آدرس عوضی در صدد جلوگیری از برملا شدن یاغی گری بین المللی واشنگتن بود.

حالا ترامپ با رفتار کودکانه خود رشته های اسلاف خویش را پنبه و عربده کشی و یاغی گری آمریکا را برملا کرده به طوری که بی شرمانه و بی محابا قوانین و تعهدات بین المللی را نقض و عجیب تر این که آشکارا کشورهای مختلف جهان را تهدید می کند که اگر به معاهده برجام و قطعنامه سازمان ملل عمل کنند آنها را جریمه خواهد کرد.

احمد نیکنام