العالم - تحلیل روز
شرایط موجود،ناکامی این توافق را نشان می دهد، هرچند که برخی از بندهای این توافق از جمله تسلط نیروهای سعودی بر شهر عدن و استقرار در ساختمان فرودگاه و برخی از پایگاه های نظامی و مناطق مهم و پایگاه هایی در لحج و حضرموت به جای نیروهای اماراتی؛ در حال اجرایی شدن است و این اقدام، بیانگر یکی از نکات مورد توافق مذاکره جده میان دولت عبدربه منصور هادی مورد حمایت عربستان و شورای انتقالی هوادار امارات است.
برخی منابع همسو نیز اعلام داشتند پیش نویس این توافق که قرار شد توافق جده نام بگیرد، به دنبال حل و فصل همه اختلافات گروه های درگیر در همه زمینه های سیاسی، امنیتی، نظامی و اداری با ضمانت اجرایی آن، تحت نظارت کمیته مشترکی به رهبری عربستان است به شرط اینکه این راهکارها به تشکیل دولت جدید مشترک و هم چنین تشکیل کمیته ویژه ای متشکل از اعضای شورای انتقالی و ائتلاف برای نظارت بر عملکرد دولت بیانجامد اما ناظران معتقدند با توجه به درگیری موجود و اختلاف اهداف عربستان و امارات و اختلافات شدید مذاکره کنندگان در شهر جده عربستان برسر بسیاری از بندها و راهکارهایی که پیش نویس توافق تضمین کرده، چنین راهکارهایی نمی تواند فضای مناسبی برای اجرایی شدن بیابد.
اطلاعات درز یافته از نشست های مذاکرات حاکی از آن است که این توافق هنوز با مخالفت دولت موسوم به دولت قانونی روبه رو است زیرا این توافق، دولت را به حاشیه رانده و برای تقسیم قدرت در عدن و مناطق جنوبی هیچ نقشی برایش در نظر نگرفته و هیچ اطلاعی از جزئیات توافق ندارد و به نظر و موافقت آن نیز هیچ توجهی نشده است این در حالی است که عربستان و ائتلافش می گویند جنگ یمن برای بازگرداندن این دولت به قدرت است.
یکی دیگر از دلائل نابودی زودرس این توافق؛ مخالفت بسیاری از گروههای سیاسی و محافل مردمی جنوب است که معتقدند این توافق نیز تبادل نقش میان ریاض و ابوظبی است و اشغالگران سعودی و اماراتی با تحمیل نیروی زور و سلاح در صدد تسیلم کردن اهالی استان های جنوبی و شرقی هستند و آنان نیز با هیچ یک از توافقات منعقد شده در جده یا هرجای دیگر میان گروههایی، تحت سلطه اشغالگران سعودی و اماراتی موافق نیستند.
از این رو گروه های امضا کننده توافق جده ، حق ندارند نماینده اهالی استان های جنوبی باشند این در حالی است که برخی گروه های جنوبی هشدار داده اند که با این اقدامات مقابله خواهند کرد و آن را نمی پذیرند و با آن مخالفت می کنند. آنها همچنین معتقدند هرگونه تلاش اشغالگران خارجی برای تقویت نفوذ عربستان و امارات در جنوب یمن است که با موضع گیری جدید اما در نهان به دنبال تقسیم ثروت ها و جغرافیای این کشور هستند.
مساله دیگری که موفقیت این توافق ها را زیر سوال می برد بی توجهی به نکات مهمی در جنوب یمن از جمله نادیده انگاشتن رهبران کنونی آن و سخن نگفتن از دادن تضمین هایی برای حفط وحدت یمن است که به نگرانی ها بیش از پیش دامن می زند که مذاکره جده زمینه را برای طرح ائتلاف متجاوز جهت تجزیه یا تقسیم یمن یا قطع ارتباط جنوب از شمال را رقم بزند.
به هرحال، برخی معقتدند تحولات جنوب یمن، هیچ راهکار فعلی عملی برای حل این درگیری های 5 ساله ندارد و مرحله جدیدی از آشوب و اقدامات بیهوده را رقم می زند و هیچ واقعیتی را تغییر نمی دهد زیرا هیچ تفاوتی میان تسلط نیروهای سعودی و اماراتی وجود ندارد اما براساس اعلام کارشناسان سیاسی، ریاض با نظارت براین توافق به دنبال اولویت بندی اهداف ائتلاف است که هم اکنون به دنبال ناکامی های میدانی و سیاسی در نوعی سردرگمی به سر می برند. ریاض هم چنین درصدد این است که خود را به عنوان اصلاح کننده و راهبر فرایند صلح نشان دهد در حالی که واقعیت خلاف آن است.
علی ذهب