العالم - لبنان
دکتر طلال عتریسی در گفتگوی اختصاصی با شبکه العالم در خصوص تجربه سیاسی ایران در برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در طول 41 سال تاریخ انقلاب اسلامی ایران گفت: از چندین زاویه می توان به این تجربه نگریست اینکه چطور ایران توانست خود را به عنوان یک تجربه موفق در حکومت اسلامی عنوان کند و چگونه جمهوری اسلامی ایران از یک مرجعیت اسلامی به حکومت رسید تمامی این سالها علیرغم تمامی سختی هایی که با آن مواجه بود توانست مقاومت کند، این یکی از زاویه هایی است که باید آن تجربه جمهوری اسلامی ایران را بررسی کرد، از طرفی دیگر چگونگی اداره سیاست خارجی و تشکیل ساختارهای سیاسی داخلی و همچنین ایجاد سلسـله مراتب انتقال قدرت و مقابله با شرایط مختلف و به دست آوردن پیشرفت های علمی، فرهنگی و عمرانی بخش مهمی از تاریخ 41 ساله انقلاب اسلامی ایران است.
وی در خصوص بهای تبعیت نکردن انقلاب اسلامی ایران از سیستم جهانی که شامل تبعیت از ابرقدرتهای جهانی و تکیه بر مشروعیت مردمی گفت: انقلاب اسلامی ایران وقتی پیروز و جمهوری اسلامی تشکیل شد ملت های منطقه عادت به ایجاد انقلاب و استقلال را نداشتند، همه یا تابع شوروی بودند یا آمریکا، این انقلاب در نوع خود کم نظیر بود چرا که این انقلاب اصرار زیادی بر استقلال و تبعیت نکردن از دو قطبی حاکم بر جهان دارد، برای همین کسی که می خواهد مستقل باشد نباید بر قوای خارجی تکیه کند، برای همین منظور امام خمینی(ره) اصطلاح تکیه بر قدرت مردم را وارد عرصه سیاست کرد، امام می توانست به مردم بگوید که من تصمیم گرفتم این حکومت را جمهوری اسلامی بنامم و هر چند که مردم ایران به دلیل عشق به ایشان این حرف را قبول کنند اما امام برای تعیین نوع حکومت به آرای مردمی مراجعت کرد.
دکتر طلال عتریس در خصوص میزان موفقیت تجربه انقلاب اسلامی ایران در طول این 40 سال علیرغم امید دشمنان به شکست این تجربه طی ماه های اول افزود: تاسیس یک حکومت که بین اسلامی و جمهوریت را جمع کرده است یک تجربه معاصر به شمار می آید، چرا که جمهوری یعنی ساختار سیاسی و جدایی بین حکومت و انتخابات، یعنی اقلیت و اکثریت این معنای جمهوریت است اما اسلامیت یعنی وجود ساختارهای مرجع مانند مرجعیت ولایت فقیه است که در شخصیت یک عالم و مرجع جامع الشرایط خلاصه می شود که در کنار ارکان دیگر جمهوریت مانند ریاست جمهوری، دولت، مجلس و انتخابات قرار می گیرد که در آنها کسانی هستند که رای می اوردند و بعضی دیگر رای نمی آورند، یعنی اینکه ولی فقیه ریاست جمهوری و وزرا و نمایندگان و شهرداران را تعیین نمی کند بلکه این مسئله از طریق آن چیزی که آن را دموکراسی می نامیم انتخاب می شوند که جمهوری اسلامی ایران در طی این 40 سال با برگزاری بیش از 37 انتخابات نشان داده است در این زمینه موفق عمل کرده است.
وی درخصوص انتخابات میان دوره مجلس خبرگان تصریح کرد: اعضای مجلس خبرگانی که توسط مردم انتخاب می شوند، رهبری را انتخاب می کنند و این بدان معناست که مردم رهبر را انتخاب می کنند همانطور که در دستگاههای سیاسی دیگر، اعضای پارلمان توسط مردم انتخاب می شوند و پس از آن پارلمان منتخب مردم رئیس جمهور را انتخاب می کند و این به آن معناست که رئیس جمهوری توسط مردم انتخاب می شوند.
عتریسی افزود: مردم ایران دربرابر انتخابات در کشورشان احساس مسئولیت می کنند و رابطه دوجانبه ای میان مردم و دستگاه مقننه و مجریه وجود دارد، مردم احساس مسئولیت می کنند و مطالبه دارند در مقابل نیز قوه مجریه و مقننه نیز از فشارهای مردم و مطالبات مردم هراس دارند و درصدد تحقق مطالبات مردمی هستند و همین امر منجر به آن می شود که به رغم برودت هوا شاهد صفوف طولانی مردم باشیم که در تلاشند رای های خود را به صندوق های رای بیندازند، این مساله نشانگر اعتمادی است که مردم به جمهوری اسلامی ایران دارند و خود را جزئی از این سیستم می دانند.
وی در پاسخ به سوالی درخصوص تنوع رویکردهای سیاسی و مذهبی مردم ایران تصریح کرد: در جامعه ای مثل ایران که تنوع قومیتی و تفاوت میان مناطق و اقوام مختلف وجود دارد، مردم به رغم داشتن فرهنگ های متفاوت و گاها زبان و نژادهای متفاوت در یک چیز مشترکند، این مردم دارای یک عرق قدرتمند ملی هستند و خود را ایرانی می دانند و همین امر مسلمانان و غیر مسلمانان زیر یک پرچم گرد آورده است و این حس میهن دوستی در طیف مختلفی میان ملت ایران وجود دارد و در برخی گرایش های ملی گرایانه بیشتر است و در برخی گرایش های اسلامگرایانه اما مسئله ای که ثابت است این است که مردم ایران در برابر هرگونه تهدید خارجی به رغم تنوع قومیتی، نژادی، فرهنگی و حتی دینی در کنار یکدیگر می ایستند و متحد می شوند و اجازه نمی دهند تحت هر شرایطی کشورشان مورد تعدی بیگانگان و متجاوزین قرار بگیرد.
وی در خصوص نقش ولایت فقیه در ساختار جمهوری اسلامی و چگونگی حضور این جایگاه در دموکراسی ایران خاطر نشان کرد: در این زمینه دو نکته وجود دارد: اول اینکه منتقدانی هستند که تماما نمی دانند که اختیارات ولی فقیه چه بوده و رابطه جایگاه ولی فقیه با چشم انداز حکومت اسلامی چیست چرا که وقتی که شما از چشم انداز حکومت اسلامی صحبت می کنید باید یک مرجعیت اسلامی داشته باشید و مرجعیت اسلامی در فقه شیعه همان ولایت فقیه است که به نیابت از حضرت ولیعصر(عج) به امور مسلمانان می پردازد، این مسئله اعتقادی است و کسی نمی تواند بگوید که چرا، چگونه، قبول می کنیم یا نمی کنیم، اما مسئله دوم این است که ولی فقیه در تمامی مسائل دموکراتیک مانند انتخابات که درون کشور اجرا می شود ورود نمی کند و نمایندگان مجلس و همچنین رئیس جمهور را منصوب نمی کند بلکه آنها در انتخابات و توسط مردم انتخاب می شوند.