العالم _ آمریکا
دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا با خودداری از ارائه اسناد مربوط به حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به خانواده‌های قربانیان این حادثه آنها را از ادله مورد نیاز برای شکایت از عربستان سعودی محروم کرده است.
روزنامه ایندیپندنت گزارش داده «ویلیام بار»، وزیر دادگستری آمریکا و «ریچارد گرنل»، مدیر موقت اطلاعات ملی آمریکا در اسناد دادگاهی که این هفته به دادگاه فدرال نیویورک ارائه شده ادعا کرده‌اند که این اسناد جزو اسناد محرمانه هستند و جلوگیری از ارائه آنها برای «حراست از منافع امنیت ملی» ضروری است.
نمایندگان دولت آمریکا در این سناد خاطرنشان کرده‌اند ارائه اطلاعاتی درباره ارتباط عربستان سعودی با این حملات می‌تواند «لطمه جدی» به امنیت ملی آمریکا وارد کند.
گرنل که دونالد ترامپ درماه فوریه او را به سمت مدیر موقت اطلاعات ملی آمریکا منصوب کرد نوشته که این اسناد حاوی «اطلاعات به شدت محرمانه و طبقه‌بندی‌شده» هستند که باید از آنها محافظت کرد.
ویلیام بار هم به این دادگاه گفته حتی صحبت‌های عمومی درباره این اسناد و ارائه توجیه درباره محرمانه آنها هم مخاطره‌آمیز است و ممکن است به آشکار شدن اطلاعاتی منجر شود که باید مخفیانه نگاه داشته شوند.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» چند ماه پیش در گزارشی مفصل به تلاش‌های آمریکا برای پنهان کردن نقش عربستان سعودی در حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ پرداخته بود.
در حادثه ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، چهار هواپیمای مسافربری به قصد حمله به مراکزی مهم در آمریکا ربوده شدند. دو هواپیما به فاصله کمتر از ۲۰ دقیقه برج‌های شمالی و جنوبی ساختمان تجارت جهانی را هدف قرار داد، یک هواپیما به ساختمان پنتاگون برخورد کرد و چهارمین هواپیما در حادثه‌ای که هنوز هم همه جوانب آن روشن است در منطقه‌ای در شانسکویل سقوط کرد. در حملات این روز ۲۹۷۷ نفر جان باخته و بیش از ۲۵۰۰۰ نفر زخمی شدند.
روایت رسمی دولت آمریکا درباره مسائل مختلف پیرامون این حادثه به شدت به چالش کشیده شده و دانشمندان رشته‌های مختلف علوم در آن تشکیک کرده‌اند.
منتقدان گفته‌اند آنچه دولت آمریکا در قالب کمسیون بررسی وقایع ۱۱ سپتامبر و گزارش‌های سایر نهادهای رسمی آمریکا درباره علل وقوع این حادثه و ابعاد مختلف آن ارائه کرده‌اند تفاوت‌های آشکاری با مستنداتی دارد که محققان با روشهایی کاملاً علمی و به دور از جانبداری‌های سیاسی به دست آوردند.
یکی از زوایای پنهان این حادثه، نقش احتمالی عربستان سعودی در ماجرای ۱۱ سپتامبر است.
روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش بهمن‌ماه خود نوشته بود نوشته صبح ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۱۸، در هجدهمین سالروز حادثه سال ۲۰۰۱، نزدیک به ۲۴ نفر از خانواده‌های قربانیان این حادثه برای دیدار با «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا روانه کاخ سفید شدند.
نیویورک‌تایمز نوشته خانواده‌های قربانیان، به این دیدار به عنوان فرصتی برای طرح خواسته‌ای می‌نگریستند که بارها ناکام مانده بود. آنها نمی‌خواستند این فرصت را از دست بدهند.
این روزنامه نوشت: «خانواده‌ها یکی پس از دیگری از ترامپ خواستند اسناد مربوط به تحقیقات افبیآی درباره توطئه ۱۱ سپتامبر را علناً منتشر کند، اسنادی که وزارت دادگستری از مدت‌ها پیش به دنبال مخفی نگاه داشتن آنها بوده است.»
طبق نوشته نیویورک‌تایمز، دیدارکنندگان با ترامپ، در آن جلسه به او گفته‌اند که می‌خواهند حقیقت را بدانند و این پرونده را بعد از این همه سال مختومه کنند.
برخی از خویشاوندان افراد جان‌باخته در حادثه ۱۱ سپتامبر همچنین به ترامپ یادآوری کرده‌اند که «جورج دبلیو بوش» و «باراک اوباما»، روسای جمهور سابق آمریکا اجازه دیدن این اسناد را به آنها نداده‌اند؛ برخی مقام‌های «افبیآی» هم همین رویه را دنبال می‌کنند.
نیویورک‌تایمز می‌نویسد خانواده‌های قربانیان اشاره‌ای به اینکه امیدوارند بتوانند از این اسناد در شکایت‌نامه‌‌ای که عربستان سعودی را به همدستی در حملات ۱۱ سپتامبر متهم می‌کند استفاده کنند.
نیویورک‌تایمز نوشته ترامپ به این افراد قول کمک داد و با گفتن اینکه «کارتان انجام می‌شود» آنها را خاطرجمع کرد.
اندکی بعد به این خانواده‌ها اطلاع داده شد ترامپ به «ویلیام بار»، وزیر دادگستری دستور داده نام یکی از دیپلمات‌های عربستان سعودی را که در یکی از گزارش‌های افبیآی از او به عنوان یکی از افراد مرتبط با توطئه ۱۱ سپتامبر نام برده شده افشا کند.
وکلای وزارت دادگستری آمریکا نام این مقام عربستان سعودی را در یک قالب یک سند حفاظت‌شده دادگاهی تحویل دادند. نیویورک‌تایمز نوشته این سند به گونه‌ای بود که تنها وکلا می‌توانستند آن را برای شاکیان پرونده قرائت کنند.
اما ویلیام بار امیدهای خانواده‌های جان‌باختگان ۱۱ سپتامبر را بر باد داد. وزیر دادگستری آمریکا روز ۱۲ سپتامبر در بیانیه‌ای خطاب به دادگاه تأکید کرد که لازم است اسناد دیگری که احتمالاً با این پرونده در ارتباط هستند به عنوان اسرار دولتی حفاظت شده و محرمانه نگاه داشته شوند. او در آن بیانیه نوشته افشای این اسناد ممکن است باعث وارد آمدن «صدمات مهم به امنیت ملی» شود.
این مسئله، خانواده‌ها را مبهوت کرد. آنها می‌دانستند که موفقیت شکایت آنها به دسترسی به تحقیقات افبیآی درباره نقش احتمالی عربستان سعودی در طراحی حملات ۱۱ سپتامبر ارتباط دارد.
در یک دادگاه فدرال در منهتن، نزدیک به جایی که برج‌های دوقلوی تجارت جهانی زمانی قد بر افراشته بودند جدال بر سر یافتن شواهد در ارتباط با پرونده شاکیان خانواده‌های قربانیان ۱۱ سپتامبر بیش از یک سال است که ادامه دارد. اکنون که قاضی پرونده آماده صدور حکم درباره اسنادی است که باید افشا شوند، وزارت دادگستری، خودش را وارد ماجرا کرد.
«دانیل گونزالز»، یکی از افسران سابق «اف‌بی‌ای» از جمله کسانی است که پیگیر خواسته‌های شاکیان پرونده است و قول داده حقایق ماجرا را برای آنها افشا کند.
گونزالز طی ۱۵ سال حضورش در افبیآی یکی از افراد محوری بود که برای یافتن ارتباط عربستان سعودی با ۱۱ سپتامبر تلاش می‌کرد. نیویورک‌تایمز نوشته گونزالز احساس می‌کرد حتی دولت آمریکا هم علاقه‌ای به یافته‌های او در این خصوص نداشت.
از روز نخست حادثه، شواهد متعددی به نقش عربستان سعودی اشاره می‌کردند. نخستین نشانه، این حقیقت غیرقابل انکار بود که ۱۵ نفر از ۱۹ هواپیماربای حادثه ۱۱ سپتامبر، همانند خود «اسامه بن‌لادن» شهروند عربستان سعودی بودند. دو نفر از آنها ژانویه ۲۰۰۰ وارد لس‌آنجلس شدند و به سرعت عضو یکی از مساجد عربستان سعودی شدند.
اما سیر تحقیقات افبیآی درباره نقش‌آفرینی احتمالی عربستان سعودی به ناگاه تغییر کرد: مقام‌های افبیآی مدعی شدند که هیچ شواهد متقنی مبنی بر اینکه حکومت عربستان سعودی یا مقام‌های ارشد این کشور تعمداً کمکی به عاملان حادثه کرده‌اند وجود ندارد. طبق اعلام افبیآی در آن زمان برخی از مقام‌های رده‌پایین حکومت عربستان سعودی ممکن است به دو نفر از هواپیمارباها کمک کرده باشند اما هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه آنها اطلاعی از برنامه‌های این تروریست‌ها داشته‌اند، وجود ندارد.
اما گونزالز می‌دانست که او همه شواهد را ندیده و آنچه به آن دسترسی داشته تنها بخشی از تحقیقات بوده است. مطمئناً سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا بخش‌های دیگری از این پازل را که حتی مقام‌های ارشد افبیآی هم از آن آگاه نبودند و می‌توانست تصویر مربوط به نقش‌آفرینی احتمالی ریاض را کامل کند در اختیار داشتند.
افبیآی انتقادها مبنی بر اینکه ملاحظات سیاست خارجی نقشی در تحقیقات این سازمان درباره نقش‌آفرینی احتمالی عربستان سعودی در حملات ۱۱ سپتامبر داشته را رد کرده است.
با این حال، دیگر افراد دخیل در این پرونده، از جمله برخی از اعضای رده‌بالای افبیآی به نیویورک‌تایمز گفته‌اند روابط پیچیده و اغلب دردسرساز آمریکا با رژیم عربستان سعودی، واقعیتی غیرقابل‌انکار در سراسر تحقیقات آنها بوده است.
این روزنامه نوشته در سال‌های گذشته تلاش‌های واشنگتن برای مخفی نگاه داشتن نقش عربستان سعودی در این حادثه تشدید شده است. به مأموران سابق افبیآی که در دادگاه‌ها در حمایت از خانواده‌های قربانیان شهادت داده‌اند هشدار داده شده که ممکن است قوانین مربوط به حفاظت از اطلاعات محرمانه را زیر پا گذاشته‌اند.
«کنث ویلیامز»، از مأموران بازنشسته افبیآی در سوگندنامه‌ای برای شاکیان این پرونده نوشته یکی از وکلای افبیآی به او گفته دولت ترامپ تمایلی ندارد که ویلیامز به شاکیان کمک کند چون این کار ممکن است «رابطه خوب آمریکا با عربستان سعودی را به خطر بیندازد.»
نیویورک‌تایمز نوشته ماجرای کامل تحقیقات درباره نقش احتمالی حکومت عربستان سعودی در این حادثه مسئله‌ای است که تا کنون بازگو نشده. حتی اسم رمز این تحقیقات، Operation Encore، مسئله‌ای است که قبلاً اشاره‌ای به آن نشده است.