العالم - فلسطین اشغالی
برای درک بهتر مطلب باید این موضوع را یادآور شویم که جبریل رجوب یکی از رهبران ارشد جنبش فتح و از مدعیان جانشینی (محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان) است؛ وی طی روزهای گذشته به شدت تلاش کرد تا سران جنبش حماس را برای برگزاری کنفرانس مطبوعاتی مشترک با موضوع مقابله با طرح الحاق کرانه باختری از سوی رژیم صهیونیستی و طرح سازش ترامپ معروف به معامله قرن متقاعد کند.
رهبران حماس به ویژه صالح العاروری، رئیس دفتر سیاسی این جنبش عکس العمل مثبتی در قبال این طرح نشان داده و از آن استقبال کردند. این در حالی است که برخی معتقدند این کنفرانس چیزی را عوض نمی کند زیرا اختلاف طرفین تنها بر سر به دست گرفتن ریاست تشکیلات خودگردان نیست بلکه بر سر مشی سیاسی این دو جنبش است؛ جنبش حماس تنها راه برخورد با رژیم اشغالگر را مقاومت مسلحانه می داند در حالی که جنبش فتح در عین اینکه حق مقاومت را محفوظ می داند معتقد است که با مذاکره زیر نظر سازمان ملل می تواند به نتیجه برسد.
رجوب – که پس از توطئه رژیم اشغالگر برای الحاق سی درصد از اراضی کرانه باختری، بیش از گذشته در صحنه حضور یافته است – می داند که هر گونه مقابله با رژیم صهیونیستی در آینده مستلزم وحدت فلسطینی ها است و نخستین لازمه این وحدت، پایان دادن به کشمکش های جاری بین این دو جنبش بزرگ است که هر دو از پشتوانه و جایگاه مردمی قابل توجهی برخوردارند و بدون توافق، هر گونه حرکت آنها محکوم به شکست سیاسی است.
بر همین اساس وی که مرد شماره دو تشکیلات فتح پس از محمود عباس است، سعی می کند ولو به بهانه برگزاری کنفرانس مطبوعاتی مشترک و کسب مقبولیت بیشتر در میان فلسطینی ها، راه های گفتگو با حماس را دوباره باز کند. وی با اینکه به حجم اختلافات بین طرفین و دشواری عبور از این مرحله، واقف است اما اقدامات صورت گرفته را نخستین گام در مسیر طولانی رسیدن به وحدت می داند.
رجوب به خوبی می داند که مردم مدتهاست که دیگر امیدی به طرح های وحدت بخش و امکان اجرای این طرح ها ندارند به همین دلیل تمام تلاش خود را به کار گرفته است که اعتماد مردم را به طرح های مشترک با همتای خود در جنبش حماس جلب کند. از سوی دیگر حماس نیز پیوسته می کوشد از هر فرصتی برای پایان دادن به اختلافات موجود با جنبش فتح استفاده کند. از اینها گذشته طرح برگزاری چنین کنفرانسی نوعی اعتراف ضمنی جنبش فتح به این موضوع است که رویکرد حماس در برخورد و مقابله با رژیم صهیونیستی طی سال های گذشته، رویکردی صحیح و دقیق بوده است.
حماس پیوسته خواستار توافق در مورد استراتژی ملی زیر پرچم مقاومت بوده است. این جنبش، مشی مقاومت را کارآمدترین و قویترین شیوه در ایجاد اتحاد بین گروه های مختلف فلسطینی می داند و هنوز هم بر شعار "مقاومت، وحدت آفرین و سازش، تفرقه انداز است" تأکید می کند. بر این اساس جنبش فتح به خصوص جریان طرفدار رجوب، باید ثابت کند که تصمیمش برای اتحاد با حماس و حرکت به سمت مقابله و برخورد با رژیم اشغالگر، یک تصمیم استراتژیک است و نه تاکتیکی.
اگر این تصمیم، استراتژیک باشد فتح باید گام های بعدی خود را هم مشخص کند؛ این جنبش باید اختلاف و کشمکش با حماس را کنار گذاشته و به فکر ایجاد مکانیسم هایی برای تقویت و تثبیت وحدت باشد. برای مثال می توان با برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست تشکیلات خودگران فلسطین این مکانیسن را ایجاد کرد و یا حداقل با انجام اصلاحات در ساختار سازمان آزادی بخش فلسطین شرایط ورود حماس و جهاد اسلامی را هم به این سازمان فراهم نماید و یا خط مشی خود را که - به گواه بسیاری از شاهدان – پس از توافق اسلو، از مسیر اصلی خود خارج شد، اصلاح کند اما اگر این تصمیم تاکتیکی و ناشی از شرایط جاری است، باید دانست که به محض برطرف شدن این شرایط در مرحله کنونی، این رویکرد هم به پایان خط می رسد و نیاز به آشتی ملی فراگیر بین فلسطینی ها به وادی فراموشی سپرده می شود.
فارس الصرفندی / العالم