العالم ـ گزارش
واقعیت امر این است که روند همکاری و تعامل جمهوری اسلامی ایران با آژانس مطابق برجام و بنا بر اعلام متعدد آژانس در چارچوب توافقات بوده است لذا رفت و آمدهای مقامات و مسوولان آژانس همواره در این چارچوب در جریان بوده و بخشی از روند همکاری دو طرف محسوب می شود، اما برخی رسانه های غربی وابسته به آمریکا و رژیم صهیونیستی تلاش می کنند نخستین سفر رافائل گروسی را پس از تصدی مدیرکلی آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران از دسامبر سال گذشته، به اقدامات اخیر دولت دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا مبنی بر اجرای مکانیسم ماشه و بازگرداندان تحریم های سازمان ملل علیه ایران مربوط کرده و به تبلیغ در این زمینه مبادرت کرده اند تا شاید آبروی بردبا رفته واشنگتن را در شورای امنیت قدری بازیابند.
شانتاژ خبری آسوشیتدپرس
خبرگزاری آسوشیتدپرس آژانس خبرگزاری آمریکایی و بزرگترین از نوع خود در جهان، در گزارشی با اشاربه اینکه آژانس بارها پاینبدی ایران به توافق برجام را تایید کرده است، در شانتاژی خبری مدعی شده که سفر مدیرکل آژانس به تهران با تلاش آمریکا برای باز گرداندن تحریم ها با استفاده از مکانیسم ماشه همزمان شده است.
این رسانه آمریکایی در عین حال اذعان کرده که دیگر امضا کنندگان توافق از جمله روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان اعلام کرده اند که اقدام آمریکا غیرقانونی است و این کشور از توافق خارج شده و نمی تواند از قطعنامه سازمان ملل برای اعمال دوباره تحریم ها استفاده کند.
آسوشیتدپرس با اشاره به این که آژانس بارها پایبندی ایران به توافق را تایید کرده نوشته است، تهران در واکنش به تحریم های آمریکا، در چند گام بخشی از تعهدات برجامی را کاهش داده و از محدودیت های غنی سازی خارج شده است.
این رسانه آمریکایی همچنین به نقل از مقام های ایران دیدار رافائل گروسی را فرصتی برای همکاری بیشتر بین ایران و آژانس توصیف و خاطرنشان کرده این دیدار هیچ ارتباطی با فشار آمریکا برای اعمال تحریم های بیشتر ندارد.
همچنین روزنامه صهیونیستی جروزالم پست، این خبر آسوشیتدپرس را با این عنوان بازنشر داده که «مدیرکل آژانس برای درخواست دسترسی بیشتر به تاسیسات هسته ای ایران در این کشور بسر می برد».
بازتاب سفر گروسی به تهران در رویترز
خبرگزاری بین المللی انگلیسی رویترز که دفتر مرکزی آن در لندن قرار دارد، نیز با بازتاب سفر گروسی به ایران ادعا کرده که رافائل گروسی به دنبال دسترسی به دو تاسیسات اتمی ایران بعد از اختلافات بین تهران و این آژانس بر سر بازرسی از این تاسیسات است.
تلاش رویترز برای برجسته کردن موضوع دسترسی به دو تاسیسات اتمی ایران درحالی است که این رسانه اشاره ای به قوانین و مقررات مربوط به بازرسی های آژانس نکرده است. درحالی که این رسانه به خوبی می داند که رفتار آژانس در قبال کشورها نامحدود نبوده و مبتنی بر وظایف و اختیاراتی است که از سوی دولت ها بدان اعطا شده است. بر اساس بند (ج) ماده ۴ پروتکل الحاقی، هرگونه درخواست برای دسترسی از سوی آژانس بایستی همراه با دلایل مربوطه باشد.
در همین خصوص بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز یکشنبه (2 شهریور ماه 1399) و درست یک روز قبل از سفر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفت وگوی اختصاصی با شبکه خبری العالم، توضیحات شفاف و دقیقی را مطابق قوانین بین المللی درخصوص بازدید از تاسیسات هسته ای کشورهای عضو آژانس ارایه داد و به خصوص در مورد دو مکانی که آژانس خواستار دسترسی به آنهاست، خاطرنشان کرد که از ابتدا ایران با دسترسی به اماکن هسته ای خود مخالف نبوده است اما معتقد است سوالات آژانس بایستی مبتنی بر مبانی، مدارک و دلایل جدی باشد. سوالات مبتنی بر ادعاهای معطوف به جاسوسی و مواردی از این دست به هیچ وجه مقبول نبوده و نخواهد بود و فراهم آوردن امکان دسترسی برای آژانس مشروط به آن است که سوالات و ابهامات یک بار و برای همیشه تمام شود.
وی با بیان این که دو مکان مورد تقاضای آژانس برای بازدید یکی در اطراف شهرضای اصفهان و دیگری در نزدیکی تهران قراردارد، گفت: وقتی آژانس از کشوری سوال داشته باشد حق مسلم آن کشور است که از آژانس مبانی و مدارک مربوط به سوال یا سوالات را مطالبه کند.
با این حال خبرگزاری انگلیسی رویترز نوشته که گروسی در بیانیه روز یکشنبه خود اعلام کرد موضوع دسترسی را در این سفر بررسی خواهد کرد.
خبرگزاری انگلیسی رویترز در ادامه با هدف ربط دادن سفر گروسی به تلاش های اخیر آمریکا برای اجرای مکانیسم ماشه، ادعا کرده که دیدار گروسی به دنبال فشار هفته گذشته واشنگتن بر شورای امنیت برای اعمال تحریم های بین المللی بر تهران انجام می شود؛ تحریم هایی که به دنبال توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران لغو شدند.
این درحالی است که دیگر کشورهای عضو توافق از جمله، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان از اقدام آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه حمایت نکردند.
رویترز پس از تلاش برای ربط دادن سفر گروسی به ایران برای فعال سازی مکانیزم ماشه، این دیدگاه را در مقابل اظهارات مقامات کشورمان قرار داده و نوشته که با این حال مقامات ایرانی گفته اند که دیدار گروسی ارتباطی به اقدام آمریکا برای بازگرداندن تحریم ها ندارد.
بازتاب سفر گروسی به ایران در خبرگزاری فرانسه با ادعای مکانیزم ماشه
سفر گروسی به ایران در بخش انگلیسی خبرگزاری فرانسه نیز بازتاب داشت. این رسانه فرانسوی هم به نحوی تلاش کرده تا این سفر را به مکانیسم ماشه گره بزند.
خبرگزاری فرانسه نوشته دیدار گروسی بعد از آن انجام می شود که واشنگتن از روز پنجشنبه فعال سازی مکانیسم مناقشه آمیزی را با هدف احیای تحریم های ایران آغاز کرد؛ اقدامی که از سوی روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان حمایت نشده است.
این رسانه فرانسوی پس از ارجاع سفر گروسی به ایران برای مکانیزم ماشه سپس به نقل از محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نوشت که ایران روابط و همکاری شفافی با آژانس داشته است و این امر ربطی به تلاش آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه ندارد.
ظریف روز دوشنبه در حاشیه افتتاح میز خدمت کنسولی در جمع خبرنگاران درباره سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: این سفر هیچ ارتباطی با مکانیسم ماشه ندارد البته این اصطلاح نادرستی است که آمریکایی ها باب کردند. همانطور که ۱۳ کشور از ۱۵ کشور عضو شورای امنیت اعلام کردند، نه اینکه آنها با اقدام آمریکا یا موضوع آمریکا مخالفند، معتقدند که آمریکا حق ورود به این موضوع را ندارد.
پیش از سفر گروسی به ایران، کاظم غریبآبادی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در صفحه اینستاگرامش درباره این سفر نوشت: اعتماد ایران به آژانس در ماههای اخیر صدمه دیده است. ضروری است که سفر مدیرکل به ایران، موجب اعتمادسازی شود.
به رغم شانتاژهای خبری رسانه های غربی همان طور که مسوولان کشورمان به اتفاق اعلام کرده اند، سفر گروسی به ایران ارتباطی با مکانیسم به اصطلاح ماشه ندارد و خواست آمریکا هم نبوده بلکه به دعوت طرف ایرانی صورت گرفته است. تهران تاکید کرده که اجازه نخواهد داد دیگران روابط آژانس و ایران را به ویژه در شرایط حساس فعلی مدیریت کنند.