العالم - نظرکده
کارشناسان امور بین الملل معتقدند که این دور از مذاکرات وین در واقع دنباله 6 دور قبلی است.
آنها می گویند: هر یک از هیئت های اروپایی سه یا چهار عضو دارند در حالی که هیئت 40 نفره ایرانی – که سالن تقریبا گنجایش همه آنها را ندارد – با تخصص های مختلف و بیشتر اقتصادی در این مذاکرات حضور دارند.
این کارشناسان خاطرنشان کرده اند که با توجه به مذاکرات ایران و آمریکا در عراق، متوجه یک نکته خیلی مهم و جالب توجه می شویم و آن، این است که هیئت ایرانی با این تعداد و تخصص های متنوع تقریبا هم تعداد و هم وزن هیئت آمریکایی هستند. به عبارت دیگر شاهد نوعی توازن بین دو هیئت از نظر تخصص و امکانات هستیم.
آنها معتقدند که همین موضوع نشان می دهد که این مذاکرات تا چه حد جدی و پر چالش است؛ آمریکایی ها سعی دارند بخشی از تحریم ها را بردارند نه همه آن را؛ تا دستاوردی برای جو بایدن در داخل آمریکا ایجاد کنند. در حالی که ایران نه تنها خواستار لغو همه تحریم هاست بلکه تلاش می کند بابت خروج یک جانبه آمریکا از برجام، از این کشور غرامت بگیرد. به گفته کارشناسان، شواهد نشان می دهد که بخش عمده ای از بیانیه نهایی محقق شده است و برای پیشرفت های بیشتر باید منتظر ماند.
دیپلمات های ایرانی تأکید کرده اند که روش و منطق ایران و مسیر مذاکراتی که هیئت ایرانی این بار برای خود انتخاب کرده است، به کلی از نظر کمی و کیفی با دوره روحانی رییس جمهوری پیشین، فرق دارد.
کارشناسان می گویند هیئت ایرانی پیش از این هم در 6 دوره مذاکرات قبلی حضور داشتند اما با کارشکنی آمریکا به هیچ نتیجه ای نرسیدند. در حالی که فضای کنونی، حکایت از آغاز عصر نوین در مذاکرات وین دارد. زیرا ایران از پیش خطوط قرمز خود را مشخص کرده است که اصلی ترین و مهمترین آن، برداشته شدن تحریم هاست وگرنه توافق، به امضا رسیده و تمام شده است و در این مورد "عقبگرد" نخواهیم داشت. برجام امضا شده و طرف مقابل می بایست آن را اجرا می کرد در حالی که این آمریکا بود که در این مسیر سنگ اندازی کرد.
دیپلمات های ایرانی می گویند تغییر در توافق برجام، هیچ ضرورتی ندارد زیرا سالها درباره بندهای آن بحث و گفتگو شده است اما ترامپ آن را با اینکه به طور رسمی در حضور شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی به امضا رسیده است، زیر پا گذاشت. به گفته دیپلمات های ایرانی، سناریوی ایران این است که یا همه تحریم ها رفع می شوند یا کلا برجام نقض خواهد شد. باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران در این باره تصریح کرده است که اگر نتایج ملموسی به دست نیاید، مذاکره شکست خواهد خورد.
ناظران معتقدند کشورهای اروپایی که در حال حاضر در غیاب آمریکا سخنگوی این کشور در مذاکرات هستند، نقش پیام رسان آمریکا را ایفا می کنند. هیئت آمریکایی به زودی وارد وین خواهد شد.
آنها می گویند که متأسفانه کشورهای اروپایی قبل از آنکه مذاکرات را شروع کنند، شکست خوردند زیرا فرانسه همچنان اصرار می کند که مذاکرات، برنامه موشکی و موضوع به اصطلاح مداخله ایران در منطقه را هم شامل شود در حالی که این موضوع ربطی به مذاکرات هسته ای ندارد.
آنها به نقل از منابع موثق گفته اند که آمریکایی ها در حال حاضر اصل موضوع مذاکره را پذیرفته اند و هیئت ایرانی هم اعلام کرده است که عجله ای ندارد اما برای همیشه پای میز مذاکره نمی ماند. ایران خواستار رفع کامل تحریم هاست نه بخشی از آن و آمریکا هم باید طبق توافق همه غرامت ناشی از خروج از برجام را پرداخت کند. کارشناسان معتقدند که خواسته ایران، خواسته غیر ممکنی نیست بلکه این کشور فقط حق خود را مطالبه می کند. کما اینکه می کوشد برای جلوگیری از تکرار خروج از برجام در دوره بایدن یا هر دولت دیگری، تضمین های لازم را بگیرد.