العالم - ایران
سید جواد ساداتی‌نژاد در گفتگو با شبکه العالم درباره کارنامه این وزارت خانه توضیح داد که به این شرح است:
العالم: یکی از برنامه هایی که دولت سیزدهم در سال اول حضورش اجرا کرد، مساله اصلاح قیمت ها بود، آیا در حال حاضر وضعیت بازار محصولات کشاورزی با توجه به حذف ارز ترجیحی به ثبات رسیده است؟
ساداتی نژاد: طبیعتا طرح هدفمندی یارانه ها یک اصلاح اقتصادی مهم در کشور ما بود که بر عمده حوزه غذا اجرا شد که این جسارت و تدبیری بود که دولت سیزدهم پیگیری و انجام داد که در حوزه اقتصادی اولویت داشت و ضروری بود. با توجه به جنگ روسیه و اوکراین ما شاهد افزایش قیمت جهانی برخی از کالاهای ضروری در دنیا بودیم، جنگ اوکراین و اصلاح قانون یارانه با هم تاثیراتی بر قیمت محصولات گذاشت اما اکنون در شهریور تقریبا به یک ثبات و پایداری در حوزه قیمت ها رسیدیم. در زمینه تورم در بخش خوراکی ها و آشامیدنی ها، اکنون به یک ثباتی رسیده ایم و تقریبا می توانیم بگوییم که تورم تخلیه شده به طوری که در مرداد ماه میزان تورم دو درصد بود، لذا اکنون شرایط مطلوب تری را در زمینه ثبات قیمتی در بازار خوارکی ها و آشامیدنی ها داریم.
العالم: ذخایر محصولات استراتژیک کشور نظیر گندم، گوشت قرمز و سفید چگونه است؟
ساداتی نژاد: وضعیت ما اکنون از نظر ذخایر محصولات استراتژیک و کالاهای اساسی بسیار مطلوب است، شاید درابتدای دولت از نظر میزان ذخایر وضعیت ما خیلی مطلوب نبود اما اکنون ذخایر ما کامل است و وضعیت بسیار خوبی داریم . دربخشی از ذخایر وضعیت ما بالاتر از آن چیزی است که به عنوان مصوب ذخایر بوده است. با توجه به شرایطی که درزمینه امنیت غذایی در دنیا بعد از جنگ اوکراین به وجود آمد، اکنون اطمینان خاطر ایجاد شده وهیچ مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
العالم: با توجه به جنگ اوکرین آیا مشکلی در تامین گندم وارداتی وجود دارد و آیا از اوکراین هم محموله هایی وارد می شود؟
ساداتی نژاد: با برنامه ریزی که درحوزه تولید از سال گذشته انجام دادیم و به خصوص افزایش قیمتی که در زمینه گندم در سال 1401 انجام شد و قیمت را به 11 هزاز و 500 تومان ارتقا دادیم، حوزه تولید تقویت شده است به طوری که تولید گندم کشور از 8 میلیون تن سال گذشته به 11 میلیون تن طی امسال رسیده است. اکنون با خرید 7 و نیم میلون تن گندمی که صورت گرفته ما تا پایان سال هیچ مشکلی در زمینه تامین گندم نداریم، از سوی دیگر کماکان خرید خارجی گندم را نیز در دستور کار داریم.
العالم: یکی از مشکلات سال های اخیر، اختلاف قیمت محصولات کشاورزی و دام با کشورهای همسایه و در نتیجه قاچاق این محصولات بوده است، چه برنامه هایی برای کنترل این مساله دارید؟
ساداتی نژاد: با اصلاح قیمت ارز از 4200 (ارز ترجیحی) به ارز نیمایی به نظرم جریان قاچاق کالا کاهش پیدا کرده است، مثلا در روغن ما این مساله را داشتیم. به عنوان مثال در محصولات روغنی بشدت قاچاق کالا کاهش یافته و به شرایط مطلوبی هم رسیده ایم که با پیگیری ها، تمهیدات و برنامه ریزی های ستاد قاچاق کالا و ارز در بحث محصولات آردی هم این موضوع رو به کاهش است ، البته نظارت و بازرسی جدی هم در این خصوص در دستور کار قرار دارد که شرایط باثبات تر شود و برای کاهش قاچاق در حال پیگیری مسیرهای قانونی نیز هستیم به عنوان مثال در صادرات فرآورده های طیور با کشور عراق رسما این کار از مسیرهای قانونی صورت می گیرد که با این روند، قاعدا قاچاق خیلی جذابیت ندارد، در بحث صادرات دام نیز ، شیوه نامه ها از روز شنبه ابلاغ شده است که این صادرات می تواند از مبادی رسمی انجام شود.
العالم: یکی دیگر از مشکلات حوزه کشاورزی نبود الگوی کشت مناسب برای کشاورزان است ، مثلا کاشت برنج در مناطق کم آب یا کاشت محصولات با مصرف بالای آب نظیر هندوانه که صادرات آنها مقرون به صرفه نیست چه اقداماتی برای اصلاح این امورداشته اید؟
ساداتی نژاد: الگوی کشت براساس قانون از شهریورماه ابلاغ می شود و تلاش براین است که با خرید قیمت های تضمینی که اعلام می شود ، اجرای الگوی کشت در مناطق به سطح مطلوبی برسد و به کسانی که الگوی کشت را رعایت می کنند در مبلع آب بهایشان بخشودگی داده می شود و به زودی با کمک وزارت نیرو این امر ابلاغ خواهد شد. برای صادرات محصولاتی که آب بر هستند براساس قانون بودجه 1401 عوارض تعیین می شود تا در داخل کشور کشت محصولات آب بر کاهش داده شود و براساس الگوی کشت ، محصولات کم آب بر در داخل کشور ، کشت و تولید شود و همزمان به دنبال کشت های فراسرزمینی هستیم تا محصولات پرآب بر را از سایر مناطق وارد کنیم .
العالم: در حوزه مدیریت آب برای کشاورزان چه اقداماتی انجام داده اید؟
ساداتی نژاد: در بحث مدیریت آب ، آبیاری نوین یکی از موضوعاتی است که به جد در حال پیگیری است ، سامانه های نوین آبیاری ، آبیاری زیر سطحی برای بالابردن میزان بهره وری آب و همچنین، توسعه کشت گلخانه ای در دستور کار قرار داد. در حال حاضر بیش از 23 تا 22 هزار هکتار گلخانه داریم که با تاکید رییس جمهور محترم آن را تا 100 هزار هکتار توسعه خواهیم داد تا بتوانیم سبزیجات صیفی را از کشت های فضای باز آبی به گلخانه منتقل کنیم تا در حوزه های مربوط به کشت آبی به ویژه در کالاهای اساسی و غلات؛ مسیر خودکفایی را به سرعت در تامین امنیت غذایی پیش ببریم.
العالم: یکی از کمبود ها در حوزه کشاورزی ایران، نبود صنایع تبدیلی و خام فروشی و واردات محصولات کنسروی است.در این خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟
ساداتی نژاد:زنجیره ارزش در استان ها به خصوص در قطب های کشاورزی کشور کامل نیست، ما باید صنایع تبدیلی و فرآوری را توسعه دهیم ، البته نیازمند سرمایه گذاری بسیاری دارد و دعوت میکنیم از کسانی که علاقمند هستند در حوزه صنایع تبدیلی و غذایی سرمایه گذاری کنند به طور کامل آمادگی داریم که با آنان همکاری کنیم. به طور مثال ما در حوزه های شیلات و آبزی پروری و پرورش ماهی در قفس و غیره ، ظرفیت های سرمایه گذاری بسیاری را در جنوب کشور داریم و آمادگی داریم بخش خصوصی در آنجا فعال شود و واگذاری اراضی صورت گیرد و حوزه صادرات را بتواند فعال کند، بنابراین این بخش بسیار مهمی در تولید ثروت به شمار می آید و این اقدامات در راستای حمایت از بخش کشاورزی است که بتوانیم جلوی خام فروشی را بگیریم .
العالم: در سال های گذشته شاهد بازگردانده شدن برخی از محصولات کشاورزی از برخی کشورهای بودیم به طور مثال باز گردانده شدن محصول کشاورزی از روسیه، به چه دلیلی این اتفاق صورت گرفته است؟
ساداتی نژاد: ایران جزو کشورهایی است که از کمترین سموم در محصولات کشاورزی خود استفاده میکند، لذا محصولات تولیدی ایران از نظر سلامت و کیفیت بسیار مطلوب است و موضوع بازگردانده شدن محصولات کشاورزی مانند فلفل دلمه از کشور روسیه، بحث مربوط به آلودگی و افزایش استفاده از سموم نبود، در آن بخش با توجه به آزمایشی که کشور روسیه در یکی از محموله ها انجام داده بود از چهار آفت کشی استفاده کرده بودیم که در سازمان حفظ سازمان نباتات روسیه ثبت نشده بود که جزو آفت کش های کم خطر به شمار می آید که با مذاکرات و آنالیزهای که صورت گرفت این مشکل رفع و صادرات فلفل دلمه ادامه دارد و بعد از آن اتفاق به دلیل اینکه صادرات محصولات کشاورزی آسیب نبیند در همه استان های کشور ، با کمک وزارت بهداشت آزمایشگاه مرجع ایجاد کردیم و استاندارد کشورهای مورد هدف برای صادرات را رعایت و اجرا میکنیم، لذا صادرکنندگان ما در ایران آنالیز را قبل از صادرات انجام میدهند و با جدیت سلامت محصولات کشاورزی چه در مصرف داخل و چه در صادرات آنان دنبال و مورد بررسی قرار می‌دهیم.
العالم: یکی از محصولات مهم صادراتی ایران خاویار و زعفران و پسته می باشد اما در سال های گذشته تا کنون رقبای ایران به دنبال به دست گرفتن بازار های بین المللی و پیشی گرفتن از ایران هستند ، در این خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟
ساداتی نژاد: در بحث خاویار این محصول ، شناسنامه ایران به شمار می آید و همچنین زعفران، اما برداشت خاویار از دریای خزر با توجه به پروتکل هایی که وجود دارد ممنوع است ولی خوشبختانه پرورش خاویار در کشور شروع شده و رو به توسعه است و در سال های آینده انشاءالله به شرایط مطلوبی در این دو محصول خواهیم رسید، خاویار ایرانی محصولی بی رقیب است و همچنین در خصوص زعفران هم ۹۰ در صد تولید زعفران جهان برای ایران و به نام ایران است و هیچ کشوری نمی تواند با زعفران ایرانی رقابت کند و بازار هم در اختیار ایران است که در خصوص برند سازی باید اهتمام ویژه ای صورت گیرد که این محصول بی رقیب را با نشان و برند ایرانی صادر کنیم و برنامه هایی در این خصوص صورت گرفته است.
العالم: ارزیابی کلی شما از محصولات کشاورزی ایرانی چطور است و آیا می تواند نیازهای غالب کشور ما را تامین کند ؟
ساداتی نژاد: ما در دولت سیزدهم با برنامه ریزی که در طرح تحول کشاورزی ایران انجام دادیم و تأکیدی که رئیس محترم جمهور به حوزه غذا دارد و بشدت ایشان تاکید دارد و نظارت می کند در حوزه غذا و تولید محصولات کشاورزی، در ابتدای سال هم، بخش زیادی از فرمایشات مقام معظم رهبری مربوط به بحث کشاورزی بود، (لذا) ما با قوت و قدرت در این حوزه داریم حرکت می کنیم، حوزه تولید را حمایت می کنیم. ما امسال 55 درصد افزایش تولید گندم ، 30 درصد افزایش تولید جو و همچنین 20درصد افزایش تولید پنبه داشتیم، 25 درصد هم در تولید برنج افزایش داشتیم. درحال اجرایی نمودن کشاورزی قراردادی در ایران هستیم، لذا در داخل کشور شرایط ما در تولید رو به افزایش است بخصوص با تاکید بر کالاهای اساسی. در حوزه سلامت محصولات و کیفیت آن کار می کنیم ، یک شعاری را رئیس جمهور برای وزارت جهاد کشاورزی در دیدار اخیر تاکید کرد که وظیفه وزارت جهاد کشاورزی تامین غذای با کیفیت، سالم، ارزان با منشأ داخلی است، لذا؛ ما تلاش می کنیم در حوزه امنیت غذایی، امنیت پایداری را برای مردم انجام بدیم .به شدت روی دیپلماسی غذایی داریم کار می کنیم که بتوانیم با همسایگان مان مراودات مطلوبی در حوزه محصولات کشاورزی و صادرات آن داشته باشیم و حوزه صادرات را داریم با پروتکل هایی که امضا می کنیم مشکلات آن را رفع و رجوع می کنیم ، الان صادرات ما به پاکستان در سیب بدون مانع امضا شده همچنین روسیه در بحث لبنیات و در عراق هم مشکلات موجود را برطرف کردیم و این روند را ادامه می دهیم و امیدواریم که بتوانیم مراودات غذایی و محصولات کشاورزی با کشورهای همسایه مان داشته باشیم.
العالم: وضعیت همکاری ایران با سایر کشورها در حوزه شیلات به چگونه است؟
ساداتی نژاد: یکی از زمینه های جذاب سرمایه گذاری در کشور ما، حوزه شیلات و آبزیان است. ما ظرفیت های خوبی در این حوزه داریم و ما می توانیم تامین کننده ی بخشی از این نیازها برای کشورهای همسایه مان باشیم. در این ظرفیت ها الان داریم سرمایه گذاری می کنیم و من اینجا دعوت می کنم از عزیزانی که صدای من را می شنوند و یا تصویر من را می بینند، ما در حوزه ی تولید محصولات کشاورزی در بحث دامپروری، گلخانه، صنایع تبدیلی و در حوزه سرمایه گذاری شیلات ظرفیت های بسیار خوبی در داخل کشور داریم ، آمادگی داریم زمین در اختیار سرمایه گذاران خارجی بگذاریم و آنها بتوانند سرمایه گذاری کنند ، محصولات خودشان را صادر کنند به کشورهای خودشان و یا کشورهای دیگر و در داخل کشور خودمان هم بتوانند عرضه کنند، بنابراین این حوزه ، حوزه ای است که با برنامه ریزی هایی که ما کردیم می توانیم سرمایه گذاری های خارجی رو تقویت کنیم. همچنین در کشت فراسرزمینی هم ما آمادگی داریم کسانی که سرمایه گذاری می کنند در محصولاتی مثل ذرت، سویا و همانند محصولات آب بَر بتوانیم تامین را از خارج از کشور انجام بدهیم.