العالم - عربستان سعودی
«حنان العتر» بیوه جمال خاشقچی در مقاله ای به مناسبت چهارمین سالگرد قتل شوهرش توسط ماموران امنیتی سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول در روزنامه گاردین نوشت: چهار سال پیش در چنین روزی، جهان یک رهبر روشنفکر، روزنامه‌نگار، همسر، پدر و پدربزرگ را از دست داد و به عنوان بیوه او، با سرپوش گذاشتن بر آنچه دقیقاً در روزها و هفته های منتهی به قتل عمدی وی توسط ولیعهد عربستان رخ داد، خسارت سنگینی به من وارد شد.
به گفته وی، عناصر کلیدی از شواهدی که به سوالات پرونده قتل جمال پاسخ می‌دهد، در دستگاه‌های شخصی وی یعنی دو گوشی موبایل، یک لپ‌تاپ و یک تبلت وجود دارد.
بیوه «خاشقجی» در این مقاله افزود که این دستگاه‌ها جزئیاتی از قتل جمال را که قبلاً فاش نشده بود، فاش می‌کند و برای دانستن حقیقت کامل و پیشبرد اهداف و تحقق عدالت در پرونده قتل خاشقچی ضروری است اما این دستگاه ها در اختیار دولت ترکیه است.
به نوشته حنان، در جریان کار مهمی که سازمان‌های حقوق بشر از جمله عفو بین‌الملل انجام می دهند، متوجه شده که دستگاه‌های شخصی اش توسط نرم‌افزار جاسوسی «پگاسوس» متعلق به شرکت برنامه‌نویسی اسرائیلی NSO هدف قرار گرفته‌اند و بدون اینکه قربانی (جمال خاشقچی) بداند دوریبن و صوت (گوشی خاشقچی) مورد استفاده قرار گرفته اند.
بر اساس آنچه وی در این مقاله نوشته است، بررسی بیشتر دستگاه‌های همسر خاشقجی نشان داد که آنها توسط نرم افزار جاسوسی پیگاسوس و همچنین نرم افزار جاسوسی دیگری به نام « Cellebrite » هک شده و این نرم افزارها تمام ارتباطات او با همسر مرحومش را دانلود و ردیابی کرده است.
وی افزود: همه اینها در سال ۲۰۱۸ و قبل از قتل جمال اتفاق افتاد؛ هنگامی که من حدود ۷۲ ساعت تحت بازجویی هولناک مقامات اطلاعاتی امارات بودم.
حنان تصریح کرد که او و همسرش در ارتباطات از طریق این دستگاه‌ها درباره برنامه‌های خود برای آینده از جمله سفر و غیره صحبت کردند.
حنان با طرح این سوال که آیا آنها از این طریق از تمام تحرکات و برنامه های سفر جمال مطلع بودند؟ نوشت: من گمان می کنم تلفن های جمال به همان اندازه توسط نرم افزار جاسوسی پیگاسوس وابسته به شرکت NSO به دستور دولت سعودی هک شده است.
وی افزود که در سال ۲۰۱۹، «اگنیس کالامارد» گزارشگر ویژه سابق سازمان ملل که در مورد قتل «خاشقجی» تحقیق می کرد، از مقامات ترکیه خواست تا اطلاعاتی از تلفن های همراه و دستگاه های جمال را که پیش از این مورد بررسی قرار گرفته است، به عنوان بخشی از تحقیقات، در اختیارش قرار دهند.
بیوه خاشقچی اضافه کرد: امیدوار بودم که در جریان محاکمه در ترکیه، دادستان مدارک اصلی را که از دستگاه های جمال جمع آوری کرده بود، فاش کند اما این اتفاق هرگز نیفتاد، زیرا دادگاه در ترکیه متوقف و بدون هیچ پاسخی به عربستان سعودی منتقل شد.
وی گفت: برای دریافت این دستگاه ها اخیراً از طریق وکیل خود درخواستی را به سفیر ترکیه در آمریکا ارائه کرده است، همانطور که از رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه درخواست کرده بود اما نتیجه ای نداشت.
حنان ادامه داد: من از او ( وکیل خود) خواسته ام که با توجه به اقدامات قانونی قریب الوقوع در آمریکا، رسماً از ترکیه بخواهد که این شواهد کلیدی را بازگرداند.
وی افزود: از آنجایی که ترکیه به صراحت اعلام کرده است که قصد ندارد تحقیقات مربوط به قتل جمال خاشقچی یا روند محاکمه او را ادامه دهد، باید هر مدرکی که هنوز در اختیار دارد را به همسر وی تحویل دهد. من به عنوان تنها همسر جمال پس از مرگ او، می‌خواهم همه طرف‌ها از جمله دولت‌های عربستان سعودی و امارات متحده عربی و شرکت NSO در قتل شوهرم پاسخگو باشند.
او در پایان تصریح کرد: برای تحقق عدالت بسیار مهم است که بدانیم آیا دستگاه های جمال به نرم افزارهای جاسوسی وابسته به گروه NSO آلوده شده اند یا خیر. ترکیه باید اکنون این دستگاه ها را تحویل دهد.
در این پیوند، خدیجه چنگیز نامزد « جمال خاشقچی » که قرار بود در کنسولگری استانبول سند ازدواج خود را امضا کنند به توئیتی که « آنتونی بلینکن » وزیر امور خارجه آمریکا در چهارمین سالگرد قتل نامزدش منتشر کرد، واکنش نشان داد
بلینکن در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: قتل « جمال خاشقجی » در چهار سال پیش حمله ای به آزادی بیان در همه جا بود. در حالی که ما عزادار جمال هستیم، همچنان در کنار مدافعان حقوق بشر، روزنامه نگاران و دیگران خواهیم ایستاد تا با حمایت از آنها از آزادی اساسی در سرتاسر جهان حمایت کنیم.
خدیجه چنگیز در واکنش به این توئیت پاسخ داد: فکر می‌کنم شما به جای ارسال پیام یادبود، عمل گرا باشید.
جمال خاشقچی روزنامه نگار مخالف بن سلمان که در واشنگتن پست قلم می‌زد مهر ماه سال ۹۷ پس از مراجعه به کنسولگری عربستان در استانبول ترکیه ربوده و به طرز فجیعی به قتل رسید.
این روزنامه نگار ۵۹ ساله به‌عنوان منتقد هیأت حاکمه سعودی، دوم اکتبر ۲۰۱۸ (۱۰ مهر ۹۸) یک هفته پس از آنکه از مقام‌های سعودی به خاطر سکوت در برابر اهانت‌های رئیس جمهوری آمریکا انتقاد کرده بود، در کنسولگری سعودی در استانبول به قتل رسید.
خاشقچی پیش‌تر نیز در سلسله مقالاتی در روزنامه واشنگتن پست آمریکا، از سیاست‌های عربستان در خصوص بحران قطر، قطع روابط با کانادا، جنگ علیه یمن و برخورد مقامات سعودی با رسانه‌های و فعالان مدنی به‌ویژه مدافعان حقوق بشر انتقاد کرده بود.
ایرنا