العالم- اروپا
در حالیکه روسیه در این روزها با حملات نیروهای اوکراینی در داخل خاک خود مواجه است، "ولادیمیر پوتین" پس از نزدیک به ۶ سال به باکو سفر کرد تا نقش سنتی مسکو در منظقه قفقاز را احیا کند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه امروز دوشنبه در جریان گفتوگو با "الهام علیاف" همتای آذربایجانی خود اظهار داشت که روسیه "خوشحال خواهد شد" تا امضای یک معاهده صلح بین دشمنان دیرینه و همسایه یعنی ارمنستان و آذربایجان را تسهیل کند.
علاوه بر دیدارهای رسمی، رئیس جمهوری پوتین در چندین رویداد نمادین شرکت کرد. وی بر مزار "حیدر علی اف" رهبر ملی آذربایجان حاضر شد.
سفر دولتی دو روزه رئیس کرملین نشاندهنده تغییر اتحادها در منطقه آشفته سیاسی حوزه قفقاز است. آذربایجان از جمهوریهای متعلق به شوروی سابق است که با ثروت نفتی خود، تا کنون سیاستی به طور مستقل از مسکو دنبال کرده است.
از سوی دیگر، روسیه قدرت محافظ ارمنستان در منطقه قفقاز بود. اکنون ارمنستان به دلیل ناامیدی از اینکه مسکو به آذربایجان اجازه داد تا منطقه قرهباغ کوهستانی را بازپس گیرد، از روسیه رویگردان شده است. جمعیت ارمنی این منطقه در سپتامبر ۲۰۲۳ از ترس انتقام از آنجا گریختند.
پیشنهاد میانجیگری صلح بین باکو و ایروان
پوتین در جریان سفر رسمی خود به باکو به الهام علیاف گفت: "اگر بتوانیم کاری انجام دهیم که آذربایجان و ارمنستان را به امضای توافقنامه صلح سوق دهد... بسیار خوشحال خواهیم شد که این کار را انجام دهیم."
پوتین گفت که قصد دارد با نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان نیز دیدار کند و نتیجه مذاکرات خود با علی اف را با او نیز در میان بگذارد.
پوتین گفت: "همه میدانیم که روسیه نیز با بحرانهایی، عمدتاً از سمت اوکراین مواجه است. با این حال، با توجه به سابقه تاریخی روسیه در قفقاز جنوبی در سال های اخیر، لازم است ما در این تحولات مشارکت کنیم."
کشورهای ارمنستان و آذربایجان به عنوان دو دشمن دیرینه، چندین دهه است که بر سر منطقه قرهباغ با یکدیگر درگیر بودهاند. این منطقه اگرچه در سطح بینالمللی به عنوان بخشی از آذربایجان شناخته میشود، اما به لحاظ تاریخی عمدتاً ارمنیها در این منطقه ساکن بودهاند.
تا اینکه باکو این منطقه مورد مناقشه را در سپتامبر ۲۰۲۳ در یک حمله برقآسا تصرف کرد که به انحلال دولت جداییطلب ارمنیها تحت حمایت ایروان در این منطقه و آواره شدن حدود ۱۰۰ هزار ارمنیتبار انجامید، پایان یافت. ساکنان ارمنی قرهباغ از ترس پاکسازی قومی توسط مقامات آذربایجان، خانه و کاشان خود را رها کردند.
نیروهای حافظ صلح روس که بر اساس توافقنامه آتشبس نوامبر ۲۰۲۰ در قره باغ مستقر شده بودند، در جریان حمله آذربایجان مداخله نکردند، و همین امر باعث شد تا ایروان مسکو را به عنوان ضامن امنیتی دیرینهاش متهم به اهمال کاری کند.
نیروهای حافظ صلح روسیه در ژوئن امسال خروج خود از قره باغ کوهستانی را یک سال زودتر از موعد مقرر تکمیل کردند.
از آن زمان، مقامات روسی به طور خصوصی اذعان کردند که کرملین در حال از دست دادن نفوذ در حیات خلوت خود در قفقاز جنوبی است، زیرا ارمنستان مشارکت خود در بلوک امنیتی تحت رهبری مسکو را متوقف کرده و نشان از تغییر سیاست خارجی به سمت غرب داشت.