ویژگی های فردی و رفتاری امام خمینی (ره)

سه شنبه 13 خرداد 1393 - 14:59

امام چشمه حیات و گنجینه اسرار بود.انسان کامل بود.او به خصلتهای والا ، سجایا و مکارم اخلاق آراسته بود.

چیزى بر اموال خود نیفزودند

ما در تمام طول عمر امام، شاهد بودیم كه ایشان چیزى بر اموال خود نیفزودند . تنها ملك مختصرى از پدربزرگشان مانده بود كه مزروعى بود . امام در آمدى كه از همان زمین به دست مى‏آمد را خرج مى‏كردند.

زاهد بودن طلبه از نظر امام به این معنى نبود كه طلبه لباس ژنده بپوشد، خوار شود یا علامت گدایى در لباسش باشد . امام معتقد بودند كه طلبه در عین حال كه باید لباس متناسب بپوشد، باید قلب خود را نیز آماده كند و مى ‏فرمودند عمران و آبادى قلب با معنویت و توجه به خداست. (1)

این ها را نگذارید خراب شوند

در منزل امام درخت توتى وجود داشت. توت زیادى مى‏آورد كه معمولا به زمین ریخته شده و از بین مى‏رفت .امام مى ‏فرمودند : «اینها را نگذارید خراب بشوند، جمع كنید.» درخت ‏خرمالویى هم بود كه آقا مى‏فرمودند:«از خرمالوهایى كه مى‏چینید به باغبان ها هم بدهید» . (2)

باید رعایت كنید

یك بار كه خدمت امام بودیم، از من خواستند پاكت دارویشان را به ایشان بدهم . داخل پاكت، دارویى بود كه باید به پایشان مى‏مالیدند.

بعد از مصرف دارو، امام یك دستمال كاغذى را به چهار تكه تقسیم كردند و با یك قسمت از آن چربى پایشان را پاك كردند و سه قسمت دیگر را داخل پاكت گذاشتند تا براى دفعات بعد بتوانند از آن استفاده كنند .

به امام گفتم: اگر برنامه زندگى این گونه است، پس ما همه جهنمى هستیم! چون ما واقعا این رعایت ها را به خصوص در مورد دستمال كاغذى نمى‏كنیم . آقا فرمودند: «شما این طور نباشید، ولى باید رعایت كنید» . (3)

هیچ كس مثل امام از دنیا دورى نگرفت

امام خميني (ره)

با این كه به طور قطع و یقین خصوصا پس از انقلاب براى هیچ مرجعى سیل وجوهات ، خیرات ، نذورات ، هبه‏ها و هدیه‏هاى شخصى به اندازه امام سرازیر نمى ‏شد اما این كثرت و فراوانى در زندگى امام حتى در امور مربوط به زندگى شخصى و خصوصى ایشان هیچ تفاوت و تغییرى را پدید نیاورد كه باعث ‏شود با مصرف زیادتر و هزینه بیشتر از روال زندگى زاهدانه و على گونه خودشان فاصله بگیرند . در حقیقت، مى ‏توانم بگویم براى هیچ كس مثل امام ، شهرت ، ریاست ، دنیا و متاع آن روى نیاورد وهیچ كس هم مانند امام از این مناصب دورى و فاصله نگرفت . (4)

خودشان برمى‏ خاستند

امام در مصرف برق، بسیار صرفه جویى مى‏كردند. در اتاق اندرونى كه محل استراحت و مطالعه ایشان بود سه لامپ وجود داشت ، یك لامپ مهتابى ، یك لامپ صد و یك چراغ بسیار كوچك 15 ولت.

وقتى امام ، قرآن تلاوت مى‏كردند یا گزارشات مختلف را مطالعه مى نمودند، دو چراغ مهتابى و یك لامپ صد ولت روشن بود ولى وقتى كه مطالعه و تلاوت ایشان قطع مى‏شد امام على رغم كهولت ‏سنى كه داشتند و برخاستن برایشان مشكل بود، خودشان از جاى بر مى‏خاستند، لامپ را خاموش مى‏كردند و فقط از نور مهتابى استفاده مى‏نمودند. آنگاه كه به نماز مى‏ایستادند نیازى به مهتابى هم احساس نمى‏كردند و فقط چراغ كوچك را در حدى كه نور ضعیفى در اتاق باشد روشن نگه مى‏داشتند. (5)

همه را به دیگران مى‏دادند

لباس هاى امام از یكى دو دست تجاوز نمى‏كرد با این كه پارچه‏ها و لباس هاى دوخته و ندوخته زیادى براى ایشان هدیه مى‏آوردند ولى هر چه براى ایشان سوغات یا هدیه مى‏آوردند همه را به دیگران مى‏دادند. در خوراك نیز خیلى اهل قناعت ‏بودند و اقتصادى زندگى مى‏كردند، در حالى كه همه گونه امكانات براى ایشان فراهم بود. (7)

امام حتى كفن از خود نداشتند

نكته‏اى كه مى‏تواند براى همه ما بسیار پند آموز باشد، این است كه همان شبى كه مى‏خواستند امام را غسل و كفن كنند، دیدند كه این رهبر عظیم و بزرگمرد عالم اسلام حتى یك كفن نیز از خود ندارد، و این حاكى از نفس مهذب و خصلت هاى پیامبر گونه امام بود. (8)

بدهید به كسى كه استفاده كند

امام هدایاى عتیقه و نفیسى از قبیل قرآن خطى را كه به ایشان داده مى‏شد مى‏فرمودند بدهید به جایى كه بتوانند حفظ كنند. در یك مورد، قرآن خطى گران بهایى را فرمودند كه به كتابخانه آستان قدس رضوى فرستاده شود. ایشان كتاب هایى را كه از سوى مؤسسه‏هاى انتشاراتى یا از سوى نویسندگان به محضرشان فرستاده مى‏شد جز در موارد انگشت‏ شمار، كه كتاب هاى عرفانى جدید الطبع بود (كه آنها را نزد خودشان نگاه مى‏داشتند) در بقیه موارد، بعد از ملاحظه اجمالى مى‏فرمودند: «ببرید بدهید به كسى كه از آنها استفاده كند» . (9)

از غذاى چرب پرهیز مى ‏كردند

امام همواره ساده زندگى مى‏كردند، ساده مى‏پوشیدند و ساده مى‏خوردند . از غذاهاى چرب و سنگین پرهیز مى‏كردند. در نجف غذاى مورد علاقه ایشان نان و پنیر و مغز گردو بود. (10)

شما دو گناه كردید

روزى من در نوفل لوشاتو به علت ارزانى، دو كیلو پرتقال خریدم و چون هوا خنك بود فكر كردم تا سه چهار روز پرتقال خواهیم داشت. امام با دیدن پرتقال ها فرمودند: «این همه پرتقال براى چیست؟» من براى این كه كار خودم را توجیه كنم عرض كردم: «پرتقال ارزان بود براى چند روز اینقدر خریدم.» ایشان فرمودند: «شما مرتكب دو گناه شدید، یك گناه براى این كه ما نیاز به این همه پرتقال نداشتیم و دیگر این كه شاید امروز در نوفل لوشاتو كسانى باشند كه تا به حال به علت گران بودن پرتقال نتوانسته‏اند آن را تهیه كنند و شاید با ارزان شدن آن مى‏توانستند تهیه كنند، در حالى كه شما این مقدار پرتقال را براى سه چهار روز خریده‏اید، ببرید مقدارى از آن را پس بدهید. » گفتم: « پس دادن آنها ممكن نیست‏ » فرمودند: «باید راهى پیدا كرد.» عرض كردم: «چه كارى از دست من ساخته است .» فرمودند:« پرتقال ها را پوست ‏بكنید و به افرادى بدهید كه تا به حال پرتقال نخورده‏اند » . (11)

حاجى خیلى از آب استفاده مى‏كنى

یك روز من داشتم به باغچه آب مى‏دادم، امام به من گفتند:«این آب خوردن نباشد.» گفتم: نه آقاجان این آبى است كه از چاه مى‏آید. گفتند:« آب چاهى نباشد كه مردم از آن استفاده مى‏كنند.» گفتم نخیر آقا آب چاهى است كه مخصوص همین جا است و براى درختان همین جا كنده‏اند. روز دیگر آمدند و گفتند: « حاجى خیلى از این آب استفاده مى‏كنى.» من تعجب كردم كه مى‏گویند از آبى كه كسى از آن مصرف نمى‏ كند زیاد استفاده نكنید. بعدا فهمیدم كه آقا در مورد برق كه براى بالا آوردن آب از چاه مصرف مى‏شود ملاحظه مى‏كنند. خیلى مقید بودند كه در هیچ زمینه‏اى اسراف نشود. اگر مى‏دیدند چیز خوراكى در سطل زباله ریخته شده بسیار ناراحت مى‏شدند كه چرا خوراكى را در سطل ریخته‏اند. (12)

پى‏نوشت‏ها:

1. آیة الله جعفر سبحانى،پا به پاى آفتاب، ج 3- ص 213.

2. عیسى جعفرى.

3. فریده مصطفوى.

4 و5. حجة الاسلام و المسلمین رحیمیان.

6. حجة الاسلام و المسلمین رحیمیان.

7. حجة الاسلام و المسلمین رسولى محلاتى، حوزه، ش 37 و 38 .

8. تیمورى، از محافظین بیت امام .

9. حجة الاسلام و المسلمین مسعودى خمینى،نور علم،دوره سوم، ش 7.

10. سید رحیم میریان.

11. زهرا مصطفوى،شاهد بانوان، ش 149.

12. زهرا مصطفوى.