العالم - آمریکا
رکس تیلرسون وزیر امور خارجه آمریکا ماموریت خود را در منطقه خلیج فارس به منظور پایان دادن به اختلاف بین قطر و همسایگانش، روز پنج شنبه در دوحه به پایان رساند بدون آن که بتواند ظاهرا شکافی در دیوار بزرگترین بحران دیپلماتیک چند سال اخیر در منطقه خلیج فارس ایجاد کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه از دوحه، تیلرسون بعد از چهار روز سفرهای رفت و برگشت بین کویت به عنوان میانجی حل بحران و کشورهای قطر و عربستان سعودی که دوطرف اصلی اختلاف هستند، به دوحه بازگشت تا برای دومین بار ظرف 48 ساعت با شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر این کشور دیدار کند.
وزیر آمریکایی و مقامات قطری پس از این دیدار، از پاسخ دادن به پرسش های خبرنگاران در این باره که آیا پیشرفتی در مسیر حل بحران به وجود آمده است یا خیر، خودداری کردند. شیخ محمد بن حمد آل ثانی برادر امیر قطر به تیلرسون گفت: امیدواریم بار دیگر شما را در شرایطی بهتر در اینجا ببینیم.
به خبرنگاران گفته شد ممکن است کنفرانسی مطبوعاتی با شرکت تیلرسون برگزار شود، ولی وزیر امور خارجه آمریکا پس از دیدار با امیر قطر بدون آن که با خبرنگاران صحبت کند این کشور را ترک کرد.
به استثنای یادداشت تفاهم قطر و آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم که روز سه شنبه در دوحه امضا شد، بحران بین کشورهای خلیج فارس پابرجا ماند. کشورهای تحریم کننده قطر بر شروط خود پافشاری می کنند و قطر نیز به رغم تحریم های تحمیل شده بر آن حاضر به پذیرفتن این خواسته ها نیست.
منطقه اکنون منتظر ورود ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه در روزهای شنبه و یکشنبه است که برای دعوت به آرامش سریع پس از همتایان آمریکایی و آلمانی و انگلیسی خود وارد منطقه خواهد شد. منابع دیپلماتیک در پاریس به خبرگزاری فرانسه گفتند لودریان برای اعتماد سازی و ایجاد منافع مشترک که همه طرف ها را به سوی جلوگیری از وخیم شدن بحران سوق دهد تلاش خواهد کرد. وی افزود ما باید راه حلی پیدا کنیم.
یادآور می شود، روز پنجم ژوئن عربستان سعودی و امارات و بحرین و مصر با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم و نزدیک شدن به ایران، روابط خود را با قطر قطع و تحریم هایی اقتصادی علیه آن اعمال کردند. اما دوحه که میزبان بزرگترین پایگاه هوایی آمریکا در خاورمیانه است بارها اتهام حمایت از تروریسم را رد کرده است.
چهار کشور تحریم کننده قطر فهرستی از خواسته ها را برای از سرگیری روابط با قطر ارائه کرده اند که شامل کاهش سطح روابط با ایران و تعطیل کردن شبکه الجزیره می شود. قطر پاسخ رسمی خود به این خواسته ها را به کویت تسلیم کرد که میانجی در این بحران است. کشورهای تحریم کننده قطر پاسخ این کشور را منفی توصیف کردند و متعهد شدند گام های جدیدی علیه این شیخ نشین ثروتمند اتخاذ کنند.
تیلرسون ماموریت خود را روز دوشنبه از کویت آغاز کرد و روز سه شنبه به دوحه رفت و بر امضای یادداشت تفاهم با قطر نظارت داشت. اما چهار کشور تحریم کننده قطر پیش از آن که با وزیر امور خارجه آمریکا در جده دیدار کنند، این گام قطر را ناکافی توصیف کردند. نشست جده هیچ نشانه ای از نزدیک بودن به حل دیپلماتیک بحران در خود نداشت.
قدرت های بزرگ جهان منافع اقتصادی عظیمی در کشور قطر دارند که غنی از منابع گاز است. دوحه می گوید تدابیر اتخاذ شده علیه قطر از جمله بستن حریم هوایی به روی هواپیماهای این کشور و اخراج اتباعش از کشورهای مجاور، نقض حقوق بشر محسوب می شود. در این خصوص سازمان دیده بان حقوق بشر روز پنج شنبه در گزارشی اعلام کرد تلاش برای منزوی کردن قطر موجب نقض جدی حقوق بشر شده است و حق آزادی بیان را نقض می کند و موجب متلاشی شدن خانواده ها و توقف خدمات رسانی پزشکی می شود.
این سازمان اعلام کرد وضع 50 شهروند قطری و بحرینی و عربستانی و بیش از 70 شهروند خارجی را که در قطر زندگی می کنند، مستندسازی کرده است که نشان می دهد حقوق آنها به علت سیاست های محدود کننده که از پنجم ژوئن تحمیل شده، نقض شده است.
این سازمان افزود صدها شهروند عربستانی و بحرینی و اماراتی با انتخاب دشواری مواجه هستند؛ یا باید دستور مقامات کشورشان را نادیده بگیرند یا خانواده ها و شغل خود را رها کنند.
برخی شهروندان منطقه خلیج فارس به سازمان دیده بان حقوق بشر گفتند، عده ای از پدران به اجبار از کودکان خردسال خود و برخی مردان از همسرانشان دور افتاده اند و به اعضای خانواده ها اجازه داده نشده است که با خویشاوند بیمار یا سالمند خود ملاقات کنند.