العالم _ اروپا
دیدار پوتین از برلین اولین دیدار او از آلمان پس از پنج سال است. روابط روسیه و آلمان از زمان بروز بحران اوکراین در سال 2014 و الحاق کریمه به خاک روسیه و بحران جدایی طلبی در شرق این کشور با تنش همراه بوده است. اتحادیه اروپا با محوریت آلمان تحریم هایی را علیه روسیه در چهار سال گذشته اعمال کردند. بروز بحران در اوکراین نتیجه برخورد 25 سال سیاست نفوذ روسیه و اتحادیه اروپا در اوکراین پس از فروپاشی شوروی است. با وجود بحران اوکراین آلمان در چهار سال گذشته تلاش کرده است این بحران کمترین تاثیر را در روابط راهبردیش با روسیه داشته باشد. روسیه تامین کنده اصلی نفت و گاز آلمان است. با وجود تلاشهایی که اتحادیه اروپا برای تنوع بخشی به منابع تامین انرژی و کاهش وابستگی به روسیه در بیش از یک دهه گذشته کرده است. روسیه جایگاه خود را برای آلمان در تامین انرژی این کشور حفظ کرده است. پس از خط لوله نورد استریم 1 خط لوله دیگری به نام نورد استریم 2 در حال اجرا است . این حط لوله قرار است از بستر دریای بالتیک احداث شده و گاز روسیه را به آلمان منتقل کند. ظرفیت این خط لوله 55 میلیارد متر مکعب در سال است. پیش بینی می شود این خط لوله تا پایان 2019 میلادی به بهره برداری برسد.
پروژه خط لوله نورد استریم 2 انتقادات ترامپ را نیز به دنبال داشته است . رئیس جمهوری آمریکا آلمان را اسیر روسیه دانست که واکنشهای را در آلمان به دنبال داشت. وال استریت ژورنال در پی دیدار پوتین و مرکل در برلین به نقل از چند مقام آمریکایی نوشت: واشنگتن احتمالا طی هفته های آینده تحریم هایی را علیه شرکت های مشارکت کننده در پروژه خط لوله گازی نورد استریم 2 اعمال خواهد کرد. به غیر از موضوع خط لوله نورد استریم 2 و بحران اوکراین دو موضوع حساس دیگر بحران سوریه و حمایت از برجام نیز در دستور مذاکرات سه ساعته پوتین با مرکل قرار داشت . رهبران روسیه و آلمان بر حفظ و پایبندی طرفین به توافق هسته‌ای با ایران تاکید کردند. در موضوع بحران سوریه ، پس از شکست سیاست اروپائیها در بحران آفرینی در سوریه و براندازی حکومت اسد. تبعات این بحران به اروپا با موج هزاران پناهجو بحران جدی را ایجاد کرد . پانصد هزار نفر از پناهجویان سوری فقط به آلمان مهاجرت کردند. آنگلا مرکل به دنبال ایجاد شرایط با ثباتی در سوریه و بازگرداندن پناهجویان سوری به کشورشان است . آلمان از نقش آفرینی با روسیه و فرانسه و ترکیه بدون آمریکا برای اینده سوریه استقبال می کند. قرار است نشست چهارجانبه ای از سران چهار کشور تشکیل بشود نشستی که تاکنون تاریخی برای آن اعلام نشده است.
سفر پوتین به المان در شرایط خاص سیاسی حاکم بر جهان و اروپا انجام شد. دونالد ترامپ با جنگ تجاری که با شرکا و متحدانش به راه انداخته است و تشدید تحریمهای روسیه و مخالفتی که در سطح جهانی با آمریکا در نقض برجام و بازگرداندن تحریمای علیه جمهوری اسلامی می شود باعث شده مخالفان و منتقدان سیاستهای ترامپ به هم نزدیک بشود. این مهمترین تحلیل محافل سیاسی و رسانه ای در اروپا وآمریکا از سفر پوتین به آلمان بوده است. روزنامه آلمانی تاگس شاو به نقل از " استیفن مایستر"، کارشناس مسائل روسیه در شورای روابط خارجی آلمان نوشت: این یک نزدیکی از روی برنامه است. هر دوی آن ها (پوتین و مرکل) شاید خواهان این مسئله نیستند و من اعتقاد ندارم که اعتماد بین این دو اساسا افزایش پیدا کرده است، اما هر دو می دانند که آن ها به یکدیگر نیاز دارند و درباره این موضوعات باید با یکدیگر صحبت کنند و برای آن یک دلیل وجود دارد و آن دونالد ترامپ است. با توجه به حضور ترامپ در آمریکا مرکل و پوتین دوباره به هم نزدیکتر می شوند.
مرتضی مکی