العالم _ عراق
نزدیک به دو ماه پیش حمله به اماکن دیپلماتیک آمریکا در عراق در صدر اخبار قرار گرفت و این در حالی بود که این حملات بیش از آنکه با آسیب هایی جدی همراه باشد به گونه ای هشدار نسبت به مداخلات آمریکا در امور عراق معرفی شد و البته طبق معمول انگشت اتهام به سوی ایران نشانه رفت. در همین زمان کنسولگری ایران در بصره نیز با حملاتی تقریبا مشابه و البته شدیدتر مورد آسیب جدی قرار گرفت و خسارت های چشمگیری دید که البته با همراهی مردم عراق بازسازی شد اما در اینکه پس از گذشت بیش از یک ماه از آن ماجرا چرا دولت امریکا تصمیم به بستن کنسولگری خود در بصره گرفته است با اما و اگرهای متعددی همراه است.
اولین نکته در این باب به نظر متوجه حرکت سریع عراق به سمت نوسازی تشکیلات حقوقی و نهادهای دولتی و حاکمیتی است. چنانکه بررسی اوضاع عراق پس از انتخابات نشان می داد آمریکا از نتایج حاصله از انتخابات عراق کاملا نگران بود و به همین خاطر می کوشید تا با تاخیر انداختن پروژه تکمیل "سامان سیاسی" در عراق قضیه شکل گیری پارلمان و متعاقب آن تشکیل دولت و تعیین رییس جمهور را به نفع خود رقم بزند. تحمیل بازشماری آرا، سوءاستفاده از نا آرامی های جنوب عراق و به ویژه مساله بصره و بلاخره کوشش برای تحمیل وابستگان به آمریکا در عراق به عنوان مسئولان امر، تنها بخشی از این سناریو بود. همگان به خاطر دارند که معاون وزیر امور خارجه امریکا شخصا در عراق مستقر شده بود و منتهای سعی خود را به کار بسته بود تا چهره سیاسی عراق را آنچنان که مطلوب می داند ترسیم کند، تلاشی که در اولین ایستگاه یعنی ریاست پارلمان آن چنان که انتظار داشت به نتیجه نرسید.
دومین نکته در این باب آنکه در شرایط پیش رو و در حالی که به زعم منابع آگاه مساله ریاست جمهوری و به ویژه ریاست دولت حتمیت یافته است و در جلسه سه شنبه آینده با تعیین رییس جمهور و پس از آن نخست وزیر، فرآیند قطعی شدن را طی خواهد کرد، به نظر می رسد آمریکا از عراق آینده و حداقل عراق در چهار سال پیش رو ناامید شده و به همین خاطر در سایه اقداماتی نظیر بستن کنسولگری خود در بصره پیش از هر چیز بر آن است تا پیام دلخوری خود از آنچه در عراق در حال تحقق است را صادر و ارسال می کند. عراق امروز اگرچه در اشغال آمریکا نیست اما این به معنای آن نیست که این کشور از نگاه استراتژیک آمریکا خارج شده است.
سومین نکته آنکه امریکا در شرایطی همچنان به عراق نگاه طمعکارانه دارد که از جانب ملت عراق در انتخابات یک "نه بزرگ" دریافت داشته و دو چهره کاملا مخالف و ضد آمریکا یعنی مقتدی صدر و عامری بالاترین استقبال را در میان عراقی ها متوجه خود کردند. توجه به این واقعیت و در کنار آن تحمل شکست در مدیریت روزگار پس از انتخابات عراق، آمریکا را بر آن داشته است تا اینک و با مظلوم نمایی آخرین قسمت از سناریوی خود را در عراق آزمایش کند. بر این اساس آمریکا با تاکید بر اینکه ایران و علاقمندان به این کشور در عراق عامل ناامنی در عراق هستند می کوشد تا کمک های جامعه جهانی را در حمایت از خود بسیج و نگاه دیگر کشورها را با خود نسبت به حضور ایران در عراق همسو کند.
نکته چهارم و پایانی در این باب آنکه اعلام تعطیلی کنسولگری امریکا در عراق از یک سو بلافاصله بعد از دوئل ترامپ و روحانی در سازمان ملل صورت می پذیرد. از سوی دیگر این اعلام همزمان این مساله با تشکیل اولین جلسه مقدماتی "ناتوی عربی" علیه ایران در نیویورک و با حضور پامپئو، همتایانش از کشورهای حاشیه خلیج فارس به انضمام وزرای خارجه اردن و مصر با عنوان ائتلاف استراتژیک در خاورمیانه شکل اجرایی می یابد و بلاخره و از سویه سوم این اعلام در شرایطی صورت می گیرد که همچنان ایران در مقابل تشدید تحریم های آمریکایی حاضر به تسلیم نشده است. همه این ها در کنار شکست در سوریه، لبنان و یمن آن هم در سایه روندهای کاملا دیپلماتیک نشان می دهد که بستن کنسولگری در بصره هدفی جز فشار آوردن به مردم عراق به خاطر انتخابشان نیست و البته مردم هم سوی با محور مقاومت در دیگر کشورها نیز احتمالا بایستی از این آمادگی برخوردار باشند که در صورت طی طریق در مسیر عراق و مخالفت با خواست های آمریکا روزگاری مشابه را تجربه کنند. سنگ اندازی در تشکیل دولت در لبنان، ادامه دشمنی ها علی رغم ایجاد روندی مسالمت آمیز برای حل مساله ادلب در سوریه و بلاخره حمایت تمام قد از محور اماراتی –سعودی در عرصه یمن همگی شواهدی بر این ادعا هستند.
ابورضا صالح