العالم - یمن
منابع یمنی خبر دادند، طرفهای داخل دولت «عبد ربه منصور هادی» (دولت مستعفی یمن مقیم ریاض) و خارج آن بر سر اینکه یمن را به چند اقلیم تقسیم کننداختلاف نظر دارند در حالی که ائتلاف سعودی-اماراتی هم با مداخله و اعمال فشار بر طرفهای حکومت به دنبال پیشبرد دیدگاه برخی متحدان یمنی خودشان است.
العربی الجدید نوشت: استانهایی در یمن بخصوص استانهای جنوب، شرق و غرب که در کنترل حوثیها نیست خواهان تغییر وضعیت اقلیمهای یمن هستند و منافع خاص هر اقلیم در کنار مداخلات کشورهای منطقه مهمترین عواملی است که به طرح ایدههای جدید درباره نقشه اقلیمهای یمن منجر شده است.
«عبد ربه منصور هادی» رئیس جمهور مستعفی یمن در فوریه 2014 بر مبنای نتایج گفتوگوی ملی ساختار نهایی دولت فدرال آتی یمن را این گونه تصویب کرد که از شش اقلیم، دو اقلیم در جنوب و چهار اقلیم در شمال، تشکیل شود.
بر اساس آن مصوبه اقلیم «حضرموت» به مرکزیت «المکلا» از استانهای المهره، حضرموت، شبوه و سقطری تشکیل میشود و اقلیم «عدن» به مرکزیت عدن شامل استانهای عدن، أبین، لحج و الضالع است.
درمورد اقلیمهای شمالی هم اقلیم «سبأ» به مرکزیت مأرب از استانهای الجوف، مأرب و البیضاء تشکیل میشود . اقلیم «الجند» به مرکزیت تعز هم شامل استانهای تعز و إب است. اقلیم «تهامه» به مرکزیت الحدیده شامل الحدیده، ریمه، المحویت و حجه است. اقلیم «آزال» به مرکزیت صنعا هم شامل صنعا، صعده، عمران و ذمار میشود.
العربی الجدید به نقل از منابع خود افزود: تحولات یمن در سالهای اخیر موجب بروز ایده تغییر نقشه اقلیمهای یمن شده است که در مقدمه آن تحولات کودتا در عدن و حوادث و اختلافات بین طرفهای قدرت ( دولت مستعفی) از یک سو و امارات و گروههای تحت حمایت آن از سوی دیگر است. علاوه بر این مخالفانی هم به دنبال مداخلات عربستان در استانهای یمن ظهور یافتند. بخصوص از زمانی که توافق اخیر ریاض میان دولت منصور هادی با شورای انتقالی جنوب بر سر تقسیم مجدد قدرت حاصل شد و طرفهایی از جنوبیهای یمن به نفع شورای انتقالی که مورد حمایت امارات است، متضرر شدند.
دولت منصور هادی گفته که خواسته برخی استانها نظیر سقطری و المهره برای تبدیل شدن به یک اقلیم واحد و مجزا از اقلیم حضرموت را درک میکند. این طرح همچنین مورد حمایت کشور عمان (که با استان المهره هم مرز است) قرار دارد، اما عمان شرط گذاشته که نباید عربستان و امارات در مرزهای آن حضور داشته باشند. عربستان هم برای توقف اعتراضات روز افزون مردمی علیه حضور آن در این دو استان بخصوص المهره درصدد راضی کردن مردم آنجاست.
با وعده ریاض به حمایت از تبدیل المهره و سقطری به یک اقلیم مجزا، منصور هادی به دنبال بررسی تجزیه حضرموت به دو استان است. «حضرموت وادی» و «حضرموت ساحل» بخصوص که وسعت حضرموت سرجمع 193 هزار کیلومتر مربع از 555 هزار کیلومتر مربع وسعت کل یمن است که بخش اعظم ثروت یمن در آنجا متمرکز است.
در اینجا بر سر «شبوه» اختلاف نظر است که احتمالا جزو همان اقلیم حضرموت باقی میماند، اما یک نظر هم مطرح است درباره اینکه شبوه به اقلیم جدیدی ملحق شود. برای امارات اهمیت زیادی ندارد این دو استان جزو یک اقلیم باشند یا دو اقلیم شوند، اما برایشان مهم است که چه کسی حاکم اقلیم حضرموت شود. از همین رو امارات از یک جنبش حضرموتی حمایت میکند که از شخصیتهای برجسته آن «علی سالم البیض» رئیس جمهور اسبق یمن است که در ابوظبی اقامت دارد. امارات اخیرا شروع کرده تا البیض را به عرصه سیاسی یمن بازگرداند و همچنین «خالد بحاح» معاون رئیس جمهور یمن و نخست وزیر اسبق را هم آماده کرده تا مهره برجسته او در جنوب یمن باشد.
تلاشهای امارات فقط محدود به این نیست که بحاح را مجددا معاون رئیس یا نخست وزیر کند بلکه میخواهد او رئیس جمهور آتی یمن شود. منصور هادی در آوریل 2016 پس از اختلافاتی که با بحاح پیدا کرد او را از سمت معاون رئیس جمهور و نخست وزیر برکنار کرد.
دولت منصور هادی میخواهد امارات و گروههای طرفدار آن را از مناطق ثروت یمن دور کند، اما عربستان که نفوذ بزرگ و چند دههای در حضرموت دارد و بسیاری از شخصیتهای اجتماعی، سیاسی وتجاری حضرموت تبعه سعودی هم هستند، برای اقلیم حضرموت اهمیت زیادی قائل است. بخصوص که عربستان میخواهد پروژه صادرات نفت خود از طریق دریای عرب پیاده کند آن هم از طریق عبور خط لوله نفت از حضرموت به بندر الضبه در حضرموت تا بندر صادرات نفت عربستان شود.
از سوی دیگر عمان هم نزدیک شدن عربستان و امارات به مرزهایش را برای خود خطرناک میبیند از همین رو از گروه موسوم به «شورای نجات ملی» به رهبری «حسن باعوم» که یک حضرموتی است، حمایت میکند تا قدرتی در برابر نفوذ عربستان و امارات در نزدیکی مرزهایش باشد. باعوم که بیشتر اوقات در عمان به سر میبرد اهل حضرموت است و از طریق فرزند خود «فادی باعوم» با ایرانیها هم رابطه دارد و در حال سر و سامان دادن به وضعیت خود در حضرموت است.
اما شورای انتقالی جنوب افزایش اقلیمها در جنوب یمن از دو اقلیم به چهار یا پنج اقلیم را منجر به ورود بازی سهم بندیهای جنوب و تضعیف نفوذ خود و در پس آن تضعیف نفوذ امارات میبیند، یعنی تلاشهای این دو طرف برای اینکه جنوب، یک اقلیم واحدی به نام اقلیم عدن باشد که بر آن حکومت کنند از دست میرود.
در شمال یمن هم امارات میخواهد، بخشهایی از اقلیم الجند در استانهای إب و تعز یعنی مناطق ساحل شامل المخاء، ذوباب و باب المندب یک اقلیم جداگانه با نام اقلیم ساحل غربی شوند به گونهای که گروههای تحت حمایت آن آنجا و اقلیم «تهامه» را تحت کنترل بگیرند. یعنی جایی که افراد «علی عبدالله صالح» رئیس جمهور سابق یمن و فرزندان آن قدرت را در دست دارند چیزی که با اعتراض امارات روبروست.
در محاسبات ابوظبی اگر تعز و إب به طور کامل از دست حوثیها خارج شود میتواند در آنجا نفوذ پیدا کند، زیرا پایگاه دولت منصور هادی و طرفهای آن است. اقلیم سبأ هم که آرامتر است و شامل استانهای مأرب، الجوف و البیضاء است، پایگاه دیگر دولت منصور هادی است و در آنجا بزرگترین قدرت نظامی و مردمی طرفدار دولت حضور دارد و هم مرز با حضرموت و شبوه است و شبوه و حضرموت و أبین از این اقلیم برای توقف نفوذ امارات و گروههای تحت حمایت آن به سمت این مناطق کمک گرفتند.
فارس