العالم - ترکیه
نشریه رای الیوم با انتشار گزارشی در این باره نوشت: در رابطه با گزارش هایی که اخیرا درباره وضعیت بیماری رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه منتشر شده است، سرنوشت این فریب کاری ها نامعلوم است.
مایکل روبین تحلیلگر امریکایی که کارشناس مسایل ایران، ترکیه و خاورمیانه است، در گزارشی که درمجله نشنال اینترست منتشر شد، نوشت: قبل از سه دهه پیش امریکا طرحی موسوم به فراهم کردن آسایش برای کردها را در اوریل ۱۹۹۱ برای دفاع از کردهایی که از مناطق خود در شمال عراق فرار کردند و ارائه کمک های انسان دوستانه به آنان، اجرا کرد.
هدف از اجرای این طرح، این بود که پناهگاهی امن در کردستان عراق ایجاد شود تا از ورود مهاجران به ترکیه جلوگیری شود و صدام رییس جمهوری وقت عراق هم از ، ازسرگیری تلاش هایش ضد کردها منع شد.
روبین می گوید که در سپتامبر ۲۰۰۰ ، اولین شخص غیردیپلمات و غیربومی بود که از مرزها عبور می کرد، وی می گوید : این کار بعد از برخی سختی ها و تاخیری به مدت ۱۷ روز در دیاربکر صورت گرفت، درحالی که ستاد کل ارتش ترکیه و وزارت امور خارجه این کشور درباره تردد من با یکدیگر به مشکل برخورد کردند. پس از اینکه وارد شدم وزارت امور خارجه امریکا از من خواست تا فعالان کرد محلی را برای برنامه ای به مریکا دعوت کنم ، گرفتن گذرنامه سخت بود زیرا اکثر کردها نتوانسته بودند که برای گرفتن گذرنامه به بغداد بروند. و بعد از کشمکش های بسیاری برای گرفتن گذرنامه ، دولت ترکیه به سادگی با سفر آنان مخالفت کرد.
روبین گفت که « شورش» حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک ) بر میزان تنش ها افزود و ترکیه به منظور سلطه بر حکومت خودگردان کردها ، چندین راهبرد را درپیش گرفت : از جمله اینکه به شکل مرحله ای یورش هایی را به داخل اراضی عراق به منظور مبارزه با پ.ک.ک انجام داد.
قبل از اشغال عراق از سوی امریکا ، ترکیه نفوذ دیپلماتیک خود را از دست داد، درحالیکه کردهای عراق محدودیتی را که علیه آنان اعمال شده بود ، شکستند.
کردها مدت های مدید قبل از ساخت فرودگاه ها در سلیمانیه یا اربیل توانستند به بغداد برسند و همچنین توانستند اراضی جدیدی را تحت سلطه خود درآورند و به میدان های نفتی در اطراف کرکوک دست پیدا کنند و در سال ۲۰۰۶ جلال طالبانی اولین رئیس جمهوری کرد عراق شد.
به دنبال آن، اردوغان به این نتیجه رسید که با توجه به واقعیت های جدید بهترین راه برای پیشرفت ، به دست آوردن دل کردها به جای تلاش برای سرکوب آنان است و عملا هم این مساله به معنای دستیابی به توافق با طرفداران مسعود بارزانی رئیس سابق منطقه کردستان عراق است که از طریق مرزهای ترکیه و عراق بر اراضی عراق سلطه پیدا کردند.
از قضا، اردوغان و بارزانی هم از سلطه کردهای سوری وابسته به پ.ک.ک بر میدان های نفتی سود بردند. کسانی که به سبب انزوای جغرافیایی به فروش نفت به مبالغ بسیار به بارزانی مجبور شدند و وی هم همان سوخت را به قیمت کمی ارزانتر به ترکیه فروخت.
به گفته روبین، درحالیکه بارزانی و طرفدارانش ، با قومیت در ازای ثروت و قدرت معامله می کنند، این سوال پیش می آید که اگر اردوغان از صحنه کنار رود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
وی افزود: قراردادهایی که کردها منعقد کردند بین افراد بود نه حکومت ها از این رو، هنوز مشخص نیست که آیا دولتی «کم فسادتر» از دولت اردوغان خواهد بود که به همان توافق ها پایبند باشد.
وی ادامه داد : در نهایت، این جامعه و اقتصاد وسیع ترکیه نیست که از نزدیکی کردهای ترکیه و عراق سود می برند ، بلکه صرفا دایره ای محدود از شرکت های اطراف اردوغان هستند که از این نزدیکی روابط سود می برند.
روبین در پایان افزود: تردیدی نیست که شاید کنار رفتن اردوغان از عرصه سیاست به این زودی اتفاق نیافتد ، زیرا وی می تواند نجات پیدا کند. درحالیکه اردوغان به علت سقوط ارز از محبوبیت برخوردار نیست ، اما به اندازه کافی بر نظام سلطه دارد به گونه ای که کم شدن محبوبیت وی به متضرر شدن وی در صندوق های رای منجر نخواهد شد. با این حال، ممکن است که خودش از عرصه ناپدید شود ، زیرا شایعات درباره وضعیت سلامت وی همچنان ادامه دارد.