تشریح راهبردهای اقتصادی ایران در روابط خارجی/ سطح روابط اقتصادی ما از روابط سیاسی عقب تر است/ تشریح برنامه های ایران برای سرمایه گذاری و تولید مشترک با کشورهای منطقه/ سیاست اشتباهی در قبال اکسپو اتخاذ شد/ ایده های ایران برای همکاری با قطر در برگزاری جام جهانی

العالم _ ایران / اقتصادی

"سیدرضا فاطمی‌ امین" وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت)، در گفتگوی تفصیلی با شبکه العالم، درباره استراتژی و راهبرد دولت در بخش اقتصادی و تجاری در منطقه اظهارداشت: دیدگاه کلی ما این است که اقتصاد جمهوری اسلامی ایران باید بزرگتر از مرزهایش باشد، به عبارتی باید دنبال اقتصادی باشیم که متکی بر ساختار درونی و برون گراست.

تشریح راهبردهای اساسی جمهوری اسلامی ایران در روابط خارجی/ سطح روابط اقتصادی ما از روابط سیاسی عقب تر است

وی با بیان اینکه ما در حوزه اقتصادی سه راهبرد اساسی برای روابط خارجی در نظر گرفتیم، تصریح کرد: نخستین راهبرد ما ارتباط بین کسب و کار ها را برقرار کنیم، این بدین معناست که نه تنها دولت ها باید با هم در ارتباط باشند، کسب و کارهای کشورها هم باید با هم ارتباط داشته باشند. بنده از زمان تصدی پست، با مقامات 7 کشور به صورت مستیقیم دیدار داشته ام، در تمامی این کشور ها به جز یک مورد سطح روابط اقتصادی ما از روابط سیاسی عقب تر است.

وزیر صمت در ادامه به تشریح راهبرد های بعدی پرداخت و گفت:راهبرد دوم این است که باید اقتصاد ایران را در جایگاه مناسب در زنجیره های بین المللی قرار دهیم، یعنی نباید روابط ما دوجانبه باشد باید زنجیره هایی را در نظر بگیریم تا ایران نقش مهمی ایفا کند، راهبرد سوم نیز تنوع بخشی به مبادی صادرات و واردات و محصولات وارداتی و صادراتی می باشد که از مهمترین رویکرد های ما است. مهمتر اینکه ترکیب صادرات و واردات باید متنوع شوند و باید از محصولات خام به دانش بنیان حرکت کنند از همین رو به این سه راهبرد توجه ویژه ای داریم.

فاطمی‌ امین با بیان اینکه مصداق راهبردها برای هرکشور متفاوت است بیان داشت: برای مثال نیاز سوریه تراکتور است قرار شد قطعات برای تولید این محصول صادر شود و با سرمایه گذاری مشترک می توانیم رشد بیشتری کنیم.

وی با بیان اینکه تمام کشورها به این سمت می روند تا محصولات نهایی وارد نکنند، گفت: در تمامی این سفرها تیم اقتصادی همراه بنده بودند تا توافقات شکل بگیرد. برای مثال در ارمنستان قرار دادی در حوزه محصولات لوازم خانگی امضا شد و مقرر شد دانش و احداث خط تولید محصولات در این کشور توسط جمهوری اسلامی ایران صورت پذیرد تا از این طریق به کشورهای دیگر همچون بلاروس صادرات صورت گیرد. در مورد دارو نیز به همین نحو مثلا در عمان نیز این مسیر شکل گرفت، ما زنجیره های بین المللی را شکل می دهیم تا ایران در جایگاه مناسب قرار بگیرد.

برنامه ایران برای سرمایه گذاری و تولید مشترک با کشورهای منطقه

سید رضا فاطمی‌امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در زمنیه برنامه ایران برای تولید مشترک با کشورهای منطقه گفت: در این زمینه با کشورهای مختلف از جمله عمان، قطر، سوریه، ارمنستان، ازبکستان و پاکستان گفت وگو کرده ایم. این روند می تواند کمک کند که کشورمان از صادرات مواد خام فاصله گرفته و به صادرات پایدارمنجر شود.

فاطمی امین خاطرنشان کرد، وقتی که یک محصول تولید شده مانند لوازم خانگی را به کشوری مثل عمان و یا ارمنستان صادر می کنید، حضور در آن بازار به صورت رقابتی خواهد بود اما وقتی یک تولید مشترکی را در کشور دیگری ایجاد می کنید، آن کشور در تولید آن محصول ذی نفع خواهد شد، به عنوان مثال وقتی که یک شرکت ایرانی ـ عمانی و یا ایرانی ـ سوری یک کالای مشترکی را تولید می کنند چون تولید داخلی آن کشور نیز محسوب می شود، لذا برای آن کشور اشتغال ایجاد و امکان صادرات را ممکن می کند و هم برای ما امکان صادرات فناوری و قطعات را فراهم می کند و از آنجا که آنها درصدد حمایت از تولید و اشتغال خود برخواهند آمد لذا یک بازار تضمین شده را برای ما نیز منجر می شود و در کل یک رابطه ای ایجاد می شود که هر دو کشور نفع می برند.

وی افزود: البته در زمینه تولید مشترک، سایر کشورها نیز علاقه مند هستند در ایران نیز سرمایه گذاری کنند از جمله عمانی ها، ارمنستانی ها و قطری ها تمایل دارند در ایران سرمایه گذاری کنند. منظور از تولید مشترک سرمایه گذاری متقابل است که هم کشورهای منطقه در ایران وهم ایران در آن کشورها سرمایه گذاری کند.

مزیت ترانزیتی ایران و علاقه مندی عمان به سرمایه گذاری در بندر چابهار/ تمایل قطر به سرمایه گذاری در کشورمان در زمینه کشت فراسرزمینی

وزیر صمت در باره جایگاه ایران درحوزه ترانزیت نیز گفت: دو مساله در کارهای تجاری حایز اهمیت است که یکی نقل و انتقال پول و مساله مالی و دیگر مساله ترانزیت است. ایران از نظر جغرافیایی و به لحاظ ترانزیت در جایگاه بسیار مناسبی قرار گرفته است. به ویژه کریدور شمال ـ جنوب که روسیه و دریای سیاه را به کشورهای منطقه متصل می کند در همین زمینه عمان تمایل دارد صادرات خود را از مسیر چابهار به ازبکستان داشته باشد.

وی گفت: عمانی های خیلی علاقه مند هستند در بندر چابهار سرمایه گذاری کنند که ما از آنها برای بازدید از چابهار دعوت کردیم. به لحاظ موقعیت ویژه ایران، قطری ها نیز مایل به کشت فراسرزمینی در ایران هستند مانند کشت گلخانه ای و هم این که تمایل دارند از طریق ایران به روسیه نیز برای کارهای اقتصادی و تجاری دسترسی داشته باشند.

وزیر صمت افزود: کشورهای امارات، قطر، عمان، پاکستان و ارمنستان مایل هستند از امکانات ترانزیتی ایران استفاده کنند و ما نیز مایل به استفاده از امکانات بندری این کشورها هستیم که البته این کار نیز مثلا در مورد پاکستان چند ماه قبل شکل گرفت به طوری که کامیون های ایرانی که قبلا خیلی در عمق خاک پاکستان نمی توانستند تردد کنند، توانستند برای صادرات کالا تا لاهور و کراچی بروند و همین طور کامیون های پاکستانی نیز توانستند به سمت ترکیه حرکت کنند واین همکاری ترانزیتی بین دو کشور شکل گرفت.

سیاست اشتباهی در قبال اکسپو اتخاذ شد

فاطمی‌امین در خصوص نمایشگاه اکسپو امارات گفت: متاسفانه ما در مورد نحوه کارکرد و استفاده از نمایشگاه اکسپو یک تصمیم گیری اشتباهی داشتیم. سه سال قبل قراردادهایی با شرکت هایی بسته شده بود و آن شرکت ها رفتند سرمایه گذاری و غرفه هایی را ایجاد کردند برای این که درآمد داشته باشند که اصل ایده اشتباه راهبردی بود چون اکسپو جایی نیست که شما بخوهید نمایشگاه و غرفه ای برای کسب و کار راه بیندازید.

وی افزود: در شهریور ماه که کار دولت جدید شروع شد ما با قراردادهایی مواجه شدیم که دیگر نمی شد آن را تغییر داد. البته در چند ماه اول کارهایی صورت گرفت مثلا وزارت میراث فرهنگی افرادی را به نمایشگاه فرستاد تا به نوعی اطلاعاتی به بازدید کنندگان داده شود. اکسپو بیشتر یک فضای ایده پردازی است و معمولا کشورها تاریخ و فناوری خودشان را به نمایش می گذارند ونوع نگاه های خود را بیان می کنند، ما متاسفانه نتوانستیم در این زمینه از نمایشگاه اکسپو استفاده لازم را ببریم.

مذاکره ایران با مقامات افغانستان برای استخراج معادن سنگ آهن این کشور

وزیر صمت در زمینه رابطه تجاری ایران وافغانستان بعد از روی کار آمدن حکومت طالبان نیز گفت: با یکی از وزرای افغانستان که به ایران سفر کرده بود، دیدار داشتم و در دو حوزه با هم گفت وگو کردیم از جمله معادن و زمین شناسی که از سوی دو طرف در این زمینه اعلام آمادگی شد.

سید فاطی امین افزود: افغانستان ذخایر معدنی بسیار خوبی دارد. بخش قابل توجهی از معدن سنگ آهن در خواف ایران به نام معدن سنگان، در کشور افغانستان امتداد دارد. مذاکراتی با طرف افغانستانی صورت گرفته که با توجه به امکانات و دانش فنی که دراختیار داریم کار استخراج ذخایر آهن طرف افغانستانی را برعهده بگیریم که این مساله به نفع هر دو طرف خواهد بود و این موضوع در دست پی گیری است و مذاکرات در این زمینه ادامه دارد.

مذاکراتی در این مورد کرده ایم که بتوانیم در استخراج معادن سنگ آهن و سایر معادن افغانستان کاری را انجام بدهیم به نفع طرف افغانستانی هم هست شاید الآن آنها به لحاظ فناوری و منابع مالی امکان این را نداشته باشند که معادن را استخراج بکنند. مذاکراتی که صورت گرفت در حال پیگیری است ما دنبال این هستیم که ضمن اینکه ذخائر برداشت می شود کم کم ظرفیت های فرآوری هم در طرف افغانستان احداث بشود و در ازای سنگ آهنی که ما برداشت می کنیم کالاهای مورد نیاز افغانستان را به آنها بدهیم.

وزیر صمت درباره سفر سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور به قطر و توافقات امضا شده گفت: اصل این سفر برای شرکت در شورای کشورهای صادرکننده گاز بود که موضوعات اقتصادی هم در این سفر مطرح شد. رئیس جمهور دیداری با سرمایه گذاران و تجار بزرگ قطر داشتند ما هم با ایرانیانی که در آنجا مقیم هستند و کار تجاری می کنند جلسه گذاشتیم چند اتفاق خوب افتاد، یکی اینکه تفاهمنامه ای امضا شد که بزودی مرکز تجاری راه اندازی شود. این مرکز به تجار و سرمایه گذران قطری کمک می کند تا با ایران کار کنند و همچنین کاسب های ایرانی که می خواهند در قطر کار کنند. درباره جام جهانی چند کار می شود انجام داد به عبارتی چند فایده اقتصادی برای ایران خواهد داشت. یکی تامین مواد غذایی در دوران برگزاری بازی هاست ما با اتاق بازرگانی شیراز و اصفهان صحبت کرده ایم، همچنین با تجاری که در آنجا هستند این ارتباط در حال شکل گیری است که از همین الآن صادرات مواد غذایی آغاز شود که وقتی به اوج بازی ها رسید آنها تامین بشوند. کسانی که برای بازی های جام جهانی به قطر سفر می کنند طبیعتا" ممکن است بین بازی ها دوهفته فاصله باشد که در آن دوهفته قطر ممکن است دو یا سه روز برای گردشگری ظرفیت داشته باشد آنجا صحبت کردیم که علاقمندان به کیش و قشم بیایند یا حتی به ایران سفر بکنند این هماهنگی هم در حال انجام است که کسانی که به قطر می روند یک فرصت گردشگری به ایران را هم داشته باشند. موضعات متنوعی از این قبیل هم مطرح شده است که ستاد ویژه ای هم در دولت شکل گرفته که این کار را مدیریت و هماهنگ کنند.

چالش جدی برای تامین اقلام ضروری تا پایان سال نخواهیم داشت

فاطمی امین وزیر صنعت ، معدن و تجارت درباره تامین کالاهای اساسی در روزهای پایانی سال و آغاز سال جدید با فرض ادامه تحریم های آمریکا گفت: در تامین کالاهای اساسی چند قلم را ما وارد می کنیم مثل نهاده های خوراک دام، ذرت. امسال به لحاظ اینکه خشکسالی خیلی گسترده ای اتفاق افتاد بیش ازآن چیزی که برآورد می شد مجبور شدیم گندم و جو و سایر نهاده ها را وارد کنیم. خوشبختانه در چند ماه گذشته اتفاقات خوبی افتاد بخش عمده ای از نیازهای کشور وارد شد الآن در کشور موجودی های کافی داریم مثلا در مورد شکر، گندم و روغن. نگرانی درباره روبرو شدن با کمبود کالا نداریم، مواردی هم هست که هنوز واردات داریم اتفاقاتی هم که در روسیه و اوکراین افتاد کلا قیمت ها را در دنیا بالا برد ولی به لحاظ تامین ما هیچ نگرانی نداریم البته عمده کار تامین کالاهای اساسی و توزیع آن را وزارت جهاد کشاورزی انجام می دهد کارهای خوبی را انجام داده اند سیستم هایی را فراهم کرده اند مثلا درباره مرغ و تخم مرغ در مهر و آبان نوسان قیمت زیادی داشتیم توزیع اینترنتی انجام شد هرچند مردم بخش کوچکی از نیازهایشان را از طریق اینترنت خریداری می کنند اما باعث شد که یک مرجع قیمتی شکل بگیرد قیمتی که درباره مرغ و تخم مرغ مشخص شد تقریبا همان قیمت تثبیت شد و ادامه دارد. در مجموع به لحاظ ذخایر وضع مناسبی داریم حتی به صادرات برخی از اقلام مثل مرغ و تخم مرغ فکر می کنیم. چالش جدی تا پایان سال نخواهیم داشت ان شاالله که در چند ماه آینده هم این ثباتی که الآن در بازار داریم تداوم داشته باشد و فقط برنج است که یه مقداری نوسان قیمت بالایی داشته و بقیه اقلام تقریبا یک ثبات مناسبی داشته است.

بحران روسیه و اوکراین بر تامین مواد غذایی و کشاورزی برای کشور تاثیری ندارد

وزیر صمت درباره تاثر بحران روسیه و اوکراین بر تامین مواد غذایی و کشاورزی گفت: اقلامی را از این دو کشور وارد می کردیم که خیلی ما را تحت تاثیر قرار نمی دهد.

در پایان وزیر صمت درباره صادرات ایران در هفت ماه دولت رئیسی این گونه توضیح داد که خوشبختانه صادرات غیرنفتی ایران تا ابتدای اسفند ماه از 45 میلیارد دلار عبور کرد برآورد ما این است که تا پایان سال به 47 میلیارد دلار برسد. این عدد در سال گذشته 35 میلیارد دلار بود یعنی ما امسال 10تا12 میلیارد دلار بیش از سال گذشته صادرات غیرنفتی داشته ایم که جهش بسیار مناسبی است این نشان می دهد که تحریم ها خیلی تاثیرگذار نیستند البته ما هم یاد گرفتیم چطور بتوانیم با شرایط تحریم ها و محدودیت هایی که وجود دارد کار را انجام بدهیم. یکی از اولین کارهایی که ما در دولت جدید انجام دادیم تسهیل صادرات بود در مهرماه سال جاری 25تا26 مانعی را که در حوزه صادرات وجود داشت شناسایی کردیم و با صادرکنندگان جلسه گذاشتیم دغدغه هایشان را شنیدیم و مصوبات خوبی داشتیم که باعث شد که کار انجام بشود. الآن تقریبا" می توانیم بگوییم که اکثر موانعی که در حوزه صادرات هست موانع جدی آن برطرف شده و روش های بسیار متنوعی را برای نقل و انتقال پول تجربه کردیم، تهاتر و انواع روش های تجاری در چند ماه گذشته به شدت توسعه پیدا کرد. امیدوارم که سال آینده صادرات ما رشد بالاتری داشته باشد چرا که ترکیب صادرات را عوض خواهیم کرد مثلا بخش عمده ای از صادرات ما فولاد است که یک ماده خام است وما سال آینده نیاز داریم که برای ساخت مسکن استفاده بکنیم سال آینده هم افزایش صادرات خواهیم داشت هم به دنبال این خواهیم بود که ترکیب صادرات را عوض کنیم و به سمت محصولات دانش بنیان و محصولاتی که ارزش افزوده بالاتری دارند و اشتغال بیشتری را برای کشور فراهم می کنند حرکت کنیم.