العالم - ایران
وبسایت «میدل ایست آنلاین» در مطلبی نوشت: حسن روحانی، رئیسجمهور ایران در سال 2016 منتقدانش را مات کرد. 2016 سالی بود که ایران صادرات نفت خود را به روزانه 2 میلیون و 400 هزار بشکه رساند و توانست از نخستین توافق نفتی اوپک از سال 2009 برای کاهش تولید، معافیت دریافت کند. این به معنای پایان تلاش دوساله سعودیها برای کاهش قیمتها و تشدید فشار بر تهران بود.
به نوشته این وبسایت، منتقدان داخلی روحانی در حالت تدافعی قرار دارند. گرچه احتمال دارد یکی از منتقدان برجام در انتخابات ریاستجمهوری ماه مه 2017 روحانی را به چالش بکشد.
میدل ایست آنلاین، دورنمای بهبود اقتصاد ایران را به عنوان یکی از دلایل احتمال پیروزی مجدد روحانی در انتخابات آتی دانست و نوشت، رئیسجمهور در ماه دسامبر (ماه جاری میلادی) از پیشنویس بودجه ایران برای سال آینده رونمایی کرد. این بودجه بر مبنای نفت بشکهای 50 دلار تدوین شده است؛ در حالی که بودجه سال جاری بر مبنای نفت بشکهای 40 دلار نوشته شده بود. پیشبینی بهای نفت در بودجه سال آینده ایران با برآورد صندوق بینالمللی پول در خصوص بهای 55.3 دلاری هر بشکه نفت برای متعادلسازی بودجه ایران نیز فاصله چندانی ندارد. جالب اینجاست که این پیشبینی برای عربستان، بشکهای 79.7 دلار است.
در ادامه این مطلب آمده است: خبر خوب، در ورای پیشنویس بودجه این است که صادرات نفت از ماه ژانویه (دیماه سال گذشته) و همزمان با لغو تدریجی تحریمهای بینالمللی علیه تهران به سرعت افزایش یافته است. همچنین پذیرش افزایش تولید روزانه 90 هزار بشکه نفت ایران از سوی اوپک – آن هم در زمانی که اعضای این سازمان قرار است از صادرات نفت خود روزانه 1.2 میلیون بشکه بکاهند، انعکاسدهنده آن چیزی است که روحانی «دیپلماسی نفتی» بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت نامید.
به گفته سعید گلکار، پژوهشگر مجمع امور جهانی شیکاگو، توافق اوپک برای زنگنه، دولت روحانی و مدیریت تکنوکراتش یک پیروزی بود. بازگشت تدریجی شرکتهای بینالمللی فعال در حوزه نفت و گاز به ایران و اجرایی شدن قراردادهای بوئینگ و ایرباس نیز به پیشبرد برنامههای روحانی کمک میکنند.
با تمامی این اوصاف، سال 2017 برای روحانی چالشهایی نیز به همراه دارد که یکی از آنها، انتخابات ریاستجمهوری ماه مه است. گرچه به نظر میرسد روحانی در سایه تلاش ادامهدار اصولگرایان برای یافتن یک نامزد مناسب از بخت بالایی برای پیروزی برخوردار باشد، نگرش خصمانه دولت ترامپ میتواند موقعیت او را تضعیف کند.
رأی کنگره آمریکا به تمدید تحریمهای ایران – که از سوی روحانی نقض صریح برجام نامیده شد، ممکن است در هفتههای اخیر یکی از عوامل کاهش ارزش ریال در برابر دلار باشد. اقدام کنگره، مجلس ایران را به گسترش برنامه هستهای تهران تشویق کرده است و این امر، در صورت تحقق، ممکن است امتیازات اقتصادی توافق هستهای را خدشهدار کند.
همچنین نرخ بیکاری 12.2 درصدی – که در 6 ماه نخست سال 2016 10.7 درصد بود، یکی دیگر از چالشهای انتخاباتی روحانی به شمار میرود. ایران مدتهاست در انتقال درآمدهای نفتی به صنایع مبتنی بر کار سنگین، توفیق چندانی نداشته است. اما اگر این کشور میخواهد به رشد سالانه 8 درصد – که برای دستیابی به آن برنامهریزی کرده است – برسد، باید در این حوزه گامهای بیشتری بردارد. البته روحانی در این خصوص، اقداماتی انجام داده است. او استدلال میکند ایران، بدون برداشت از حسابها و صندوقهای ذخیره توانسته است توفان بهای نفت را از سر بگذراند و در دو سال اخیر، 20 درصد از دلارهای نفتی خود را در «صندوق توسعه ملی» سرمایهگذاری کند.