العالم - آمریکا
رویترز در مطلبی نوشت: به گفته مقامات و تحلیلگران، منازعه ایجادشده در خصوص ممنوعیت صدور روادید آمریکا می‌تواند بیش از پیش به تضعیف سیاست‌های حسن روحانی در خصوص جذب سرمایه‌گذاران خارجی به ایران منجر شود؛ به خصوص اگر این منازعه، کندی اجرای قراردادهای خرید هواپیما‌های غربی را در پی داشته باشد.
قراردادهای خرید 80 هواپیما از بوئینگ و 100 هواپیما از ایرباس که سال گذشته امضا شد، از سوی سرمایه‌گذاران غربی آزمون‌هایی حیاتی تلقی می‌شوند؛ آن هم در زمانی که این سرمایه‌گذاران در پی حصول توافق هسته‌ای سال گذشته که به لغو بیشتر تحریم‌ها منجر شد، به دنبال کسب و کار در ایران هستند.
به نوشته رویترز، افراد درگیر در قراردادهای هواپیما با ایران می‌گویند هنوز برای ارزیابی تأثیر ممنوعیت صدور روادید از سوی آمریکا زود است. اما آن‌ها نگرانند تند‌تر شدن مواضع در واشینگتن و تهران به فهرستی از پیچیدگی‌های موجود بی‌افزاید که اگر فروش جت‌ها به ایران را تهدید نکند، به کند شدن این روند منجر خواهد شد.
گرچه هواپیما‌های ایرباس در اروپا تولید می‌شود، دولت دونالد ترامپ می‌تواند فروش تمامی هواپیما‌ها را به ایران به دلیل استفاده گسترده از قطعات آمریکایی در آن‌ها – که به مجوزهای صادراتی آمریکا نیاز دارند – وتو کند. این محدودیت صدور روادید همچنین می‌تواند تأخیر در مذاکراتِ مرتبط با تأمین بودجه این هواپیما‌ها را طولانی‌تر کند. ممکن است بانک‌های اروپایی و چینی، از بیم واکنش در قبال فعالیت‌هایشان در آمریکا، برای تخصیص پول به خرید جت‌ها از سوی ایران تمایل چندانی نشان ندهند.
یک سرمایه‌گذار غربی که مایل به افشای نامش نبود در این خصوص گفت: «این وضع مردم را عصبی‌تر می‌کند، در برابر ریسک آسیب‌پذیرتر می‌کند و آن‌ها را بیشتر در وضع صبر و انتظار قرار می‌دهد.»
رویترز خاطرنشان کرد، به گفته مقامات ایرانی، حتی پیش از اعمال سیاست مهاجرتی ترامپ در خصوص ممنوعیت ورود اتباع 7 کشور عمدتاً مسلمان به آمریکا، نگرانی‌ها در خصوص اقدامات رئیس‌جمهور جدید آمریکا تجارت در دوران پسا‌برجام را در وضعی معلق قرار داده بود. ترامپ در زمان فعالیت‌های انتخاباتی خود از توافق هسته‌ای ایران انتقاد کرد و پیروزی وی در نوامبر سال گذشته نیز به افزایش تردیدها در خصوص جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی از سوی ایران منجر شد.
در ادامه مطلب رویترز آمده است: ترامپ از زمان به دست گرفتن قدرت، قراردادهای هواپیمایی ایران را نادیده گرفته است؛ حتی زمانی که از شرکت‌های هواپیمایی آمریکا – از جمله بوئینگ – در خصوص سایر پروژه‌ها به شدت انتقاد کرد. بوئینگ دست‌کم در حال حاضر احساس می‌کند ترامپ قراردادهایش را به شکل خودکار لغو نخواهد کرد گرچه به گفته دو منبع نزدیک به حوزه صنعت، پرسش‌هایی درباره تأییدهای بیشتر از سوی ایران وجود دارد. ایران‌ایر پیشتر سفارش خرید سوپرجت‌های ایرباس ای380 را لغو کرد که در ابتدا تصور می‌شد قرار است از آن‌ها برای رقابت با آژانس‌های هواپیمایی بزرگ در خلیج فارس استفاده شود.
به نوشته رویترز، بازسازی ناوگان هوایی قدیمی و نا‌امن ایران نیز پیش از انتخابات ریاست جمهوری ماه مه این کشور در شرایطی که یک سال پس از لغو تحریم‌ها ناکامی روحانی در تقویت اقتصاد رقابتهای سیاسی داخلی را تشدید کرده است، به یک آوردگاه اصلی سیاسی تبدیل شده است.
گروهی از مخالفان، روحانی را به دلیل ناکامی در بهبود سریع استانداردهای زندگی پس از توافق هسته‌ای سرزنش می‌کنند؛ آن هم در زمانی که بهای نفت صادرشده پایین است و سرمایه‌گذاری خارجی وعده داده‌شده هنوز از راه نرسیده است. منتقدان، هواپیما‌های جت دورپرواز را برای انتقاد انتخاب کرده اند و استدلال می‌کنند این جت‌ها فقط برای مسافران متمول سودمند هستند.
یک تحلیلگر ایرانی در این خصوص می‌گوید: «اقتصاد، مهمترین عامل برای بیشتر رأی‌دهندگان ایرانی است... روحانی امیدوار بود قرارداد با سازندگان مهم هواپیما سایر سرمایه‌گذاران را به حضور در ایران ترغیب کند.»
البته مقامات ایرانی معتقدند این قراردادها از سوی ایران لغو نخواهد شد؛ ولی روحانی ممکن است برای حفظ قراردادها مجبور شود برخی از سفارش‌ها را لغو کند.
حالا ورود هواپیما‌ها به ایران پیش از انتخابات ریاست جمهوری ماه مه، برای ایران‌ایر یک اولویت محسوب می‌شود تا بتواند نتایج عینی توافق هسته‌ای را به نمایش بگذارد.