العالم ـ ایران ـ علمی
به گزارش فرهنگستان علوم پزشکی، نبود مستندات قوی علمی و مستندات معتبر، اثرات سوء کمتر شناخته شده و یا ناشناخته زودرس و دیررس محصولات تراریخته و نیز قوانین سختگیرانه کشورهای اروپایی برای ورود و مصرف گیاهان تراریخته و محصولات جانبی از جمله دلائل ابهامات موجود در سلامت محصولات تراریخته عنوان شده است.
بر اساس این گزارش، از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی سلامت آحاد کشور خواسته شده است بررسی های علمی جامع و لازم در خصوص ابعاد مختلف سلامت محصولات تراریخته با استفاده از فناوری های نوین به عمل آورد و نتایج را جهت آگاهی عموم اعلام نماید.
متن کامل بیانیه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی در پایان این نشست علمی تحت عنوان 'ابهام در سلامت محصولات تراریخته' به شرح ذیل است:
در جهت صیانت از سلامت آحاد جامعه توجه جدی به امنیت و ایمنی غذا از طریق کنترل کیفی محصولات کشاورزی، سیستم فناوری تولید غذا به طور خاص تولید بذر، کشت و مصرف محصولات تراریخته از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
به محصولاتی که از طریق مهندسی و اصلاح ژن های یک ارگانیسم به دست می آیند'تراریخته' گفته می شود. در این پدیده یک یا چند ژن از یک موجود به موجود غیرهمگن منتقل می شود.
این امر به طور طبیعی امکان پذیر است، دستکاری ژنتیکی گیاهان به روش بیوتکنولوژی برای نخستین بار در سال 1983 میلادی گزارش شد.
پس از به وجود آمدن گیاهان تراریخته، عملا انتقال ژن از هر موجودی به گیاه امکان پذیر گردید و این امر نگرانی های زیادی را در امر سلامت انسان و محیط زیست به وجود آورد. به همین دلیل جامعه جهانی پروتکل هایی از جمله 'ایمنی زیستی کارتاهنا' را تدوین کرد.
با توجه به اهمیت مسئله، فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران نیز جلساتی برای تبیین دیدگاه خبرگان، با حضور مسئولان و صاحبنظران کشوری تشکیل داد.
بحث ها عمدتا بر بذر، کشت و مصرف محصولات تراریخته متمرکز شد و در جمع بندی نظر فرهنگستان در خصوص سلامت محصولات تراریخته اعلام گردید.
علیرغم دیدگاه برخی از صاحبنظران مبنی بر لزوم استفاده از فناوری های نوین تراریخته در تامین غذای کشور و پایداری تولید محصولات و نیز جلوگیری از خسارت ناشی از سموم کشاورزی باید این نکته را مد نظر قرار داد که قبل از فراگیر کردن آن باید پشتوانه علمی و مستندات معتبر تهیه و ارائه شود.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز به عنوان متولی سلامت کشور بررسی های علمی لازم را معمول داشته و مسئولان و مردم را با همه ابعاد موضوع آشنا نمایند.
لازم به ذکر است به دلیل اثرات سوء کمتر شناخته شده و یا ناشناخته زودرس و دیررس محصولات تراریخته، از سال ها پیش کشورهای اروپایی قوانین سختگیرانه ای برای ورود و مصرف گیاهان تراریخته و یا محصولات آنها وضع کرده اند، لذا رفتار این کشورها در برخورد با این پدیده باید سایر کشورها و از جمله کشور ما را هم به تامل وا دارد.
از موضوعات جدی و بسیار پیچیده، تلاش های سوء یی است که برای تسلط بر کشورها از طریق غذا به ویژه تولید و مصرف محصولات تراریخته صورت می پذیرد.
به دلیل اقتدار و انحصارگرایی اَبَر شرکت هایی که در امور مربوط به محصولات تراریخته نقش دارند، باید قبل از هرگونه تصمیم گیری و با اجتناب از تعجیل در کاربرد استراتژی تولید و مصرف محصولا تراریخته، مطالعات دقیقی در این ارتباط صورت پذیرد چراکه عدم توجه به این موضوع نتیجه عکس داده و می تواند به یک ابزار تهدید کننده امنیت غذایی تبدیل گردد.
بنابراین با توجه به نکات فوق الذکر به نظر فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران، استفاده از فرآورده های تراریخته در کنار فواید، خطراتی نیز خواهد داشت، لذا پیشنهاد می شود تا اطمینان یافتن از سلامت کامل مصرف این گونه محصولات، از کشت و واردات فرآورده های تراریخته به کشور جلوگیری به عمل آید.