العالم _ عربستان سعودی
اذعان عربستان سعودی به قتل «جمال خاشقچی» هجده روز بعد از ناپدید شدن در کنسولگری ریاض در استانبول، سبب شده که برخی از اعضای مجلس سنا و مجلس نمایندگان آمریکا بر لزوم بازنگری در روابط با عربستان سعودی و توقف حمایتهای واشنگتن از جنگ یمن شوند.
اعضای ارشد دموکرات کنگره آمریکا از قبیل «برنی سندرز»، «الیزابت وارن»، «کریس مورفی» و برخی دیگر از همحزبیهای آنها در مجالس سنا و نمایندگان، روایت ریاض درباره قتل روزنامهنگار منتقد عربستان سعودی در ترکیه را رد کردند.
به رغم ادعاهای دولت و رسانههای عربستان سعودی درباره خروج «جمال خاشقچی» از کنسولگری ریاض در استانبول در روز دهم مهرماه بعد از حضور در این نهاد دیپلماتیک، بامداد امروز شنبه دادستان کل پادشاهی عربستان سعودی بالاخره تایید کرد که این روزنامهنگار به قتل رسیده است.
به ادعای دادستانی عربستان سعودی نتایج تحقیقات اولیه نشان میدهد بین خاشقچی و افرادی که روز ۲ اکتبر با او داخل کنسولگری سعودی در استانبول ملاقات کردند درگیری رخ داد که به کشته شدن روزنامهنگار سعودی منجر شد.
دادستان کل اعلام کرده افرادی که بین آنها و خاشقچی درگیری رخ داده برای گفتوگو با وی درباره احتمال بازگرداندنش به عربستان به استانبول رفته بودند. خبرگزاری دولتی عربستان سعودی هم اعلام کرد ۱۸ نفر در ارتباط با همین پرونده دستگیر شدهاند.
«کریس مورفی» سناتور ارشد دموکرات و عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، در واکنش به اذعان ریاض به قتل خاشقچی خواستار «بازنگری اساسی» در روابط واشنگتن با عربستان سعودی شده است.
این قانونگذار مردم ایالت «کنتیکت» که یکی از منتقدان سرسخت «جنگ یمن» و تداوم حمایتهای آمریکا از ائتلاف سعودی- اماراتی بوده، حتی طرحی هم برای توقف فروش سلاح به ریاض به کنگره پیشنهاد داد اما این طرح به جایی نرسید.
«برنی سندرز» سناتور نام آشنای «سوسیال دموکرات» آمریکایی هم به بیانیه عربستان سعودی واکنش نشان داد و او هم مانند مورفی بر لزوم تجدید نظر در روابط با ریاض تاکید کرد.
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ گفت: «از مدتها قبل ما باید درباره روابط آمریکا- (عربستان) سعودی ارزیابی مجددی میکردیم و از خودمان میپرسیدیم آیا ما داریم منافع و ارزشهایمان را پیش میبریم».
خانم «الیزابت وارن» یکی دیگر از اعضای ارشد دموکرات سنای آمریکا که همواره یکی از افراد هدف حملات لفظی ترامپ در سخنرانیهای مکررش بوده است، خواستار توقف فروش سلاح به عربستان سعودی شد.
سخنگوی این سناتور دموکرات به «آکسیوس» خبر داد، وارن حامی توقف فروش سلاح به عربستان سعودی و همچنین توقف کمکهای واشنگتن به ائتلاف به رهبری ریاض در جنگ یمن است.
«جک رید» سناتور دموکرات و نفر دوم کمیته امور مسلح سنای آمریکا در اظهاراتی برای خبرنگاران آمریکایی بر لزوم پایان یافتن حمایتهای واشنگتن از حملات هوایی ریاض به یمن سخن گفت.
به گفته او، آمریکا فارغ از پرونده جمال خاشقچی، «باید سوخترسانی به هواپیماهای ائتلاف سعودی در یمن را متوقف کند».
از نظر این سناتور ارشد، بعد از «یک تحقیق جامع و مستقل» درباره قتل این روزنامهنگار امکان محدود کردن فروش سلاح به عربستان سعودی وجود دارد.
«جف مرکلی» یکی دیگر از سناتورهای دموکرات در انتقاد از مواضع واشنگتن در قبال ریاض گفت: «قویترین ابزار آمریکا در صحنه جهانی، رهبری اخلاقی ما است. در حال حاضر موضع ما در قبال عربستان سعودی این رهبری اخلاقی را در معرض خطر قرار داده است».
«رو کهانا» عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت کالیفرنیا که یکی از قانونگذاران فعال در زمینه محدود کردن اختیارات رئیسجمهور برای به راه انداختن جنگ بوده ، درباره عربستان سعودی و یمن اظهارنظر قابل تاملی کرده است.
او به پایگاه آکسیوس درباره قتل خاشقچی گفت: «به نظرم من، در حال حاضر توجه افکار عمومی آمریکا به نحوی (به عربستان سعودی) جلب شده که صادقانه بگویم کشته شدن ۱۶۰۰۰ نفر در یمن هرگز نمیتوانست سبب جلب توجهات مردم آمریکا شود و این موضوع به یک ارزیابی مجدد و اساسی در روابط ما با عربستان سعودی پیش میرود».
«استنی هویر» یکی از رهبرای ارشد دموکراتها در مجلس نمایندگان آمریکا که از منتقدان جدید جنگ یمن و حمایتهای واشنگتن از این جنگ بوده است، خوساتار بررسی دقیق و موشکافانه روابط واشنگتن با ریاض شد.
انتقادها درباره قتل خاشقچی، منحصر به دموکراتهای نبوده و جمهوریخواهان ارشدی از قبیل رئیس کمیته روابط خارجی سنا و «لیندسی گراهام» توضیحات ریاض را قابل قبول ندانستهاند اما کاخ سفید این روایت را «قابل باور» میداند.
فارس