العالم _ ایران / سیاسی
حجت السلام و المسملين سيدعبدالفتاح نواب نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت در گفتگوی تفصیلی با شبکه العالم، پیرامون حج تمتع امسال توضیحاتی ارائه داد.
مشروح این مصاحبه به شرح ذیل است؛
العالم: در دیدار مقام معظم رهبری با کارگزاران حج امسال مهمترین رهنمودهای ایشان چه بود؟
حضرت آیت الله خامنه ای در دیداری که با خادمین داشتند پیرامون سه نکته اساسی صحبت فرمودند؛ پیرامون حج ، برنامه های حج، آثار حج و اینکه حج کاملا یک امر سیاسی عبادی است و آن کسانی هم که درباره سیاسی بودن حج انکار دارند چگونه می توانند انکار کنند در حالی که برنامه های حج مشهونی از مباحث و مسایل سیاسی است از جمله مراسم برائت از مشرکین و اجتماع ها. ایشان سپس در رابطه با توصیه هایشان صحبت فرمودند. به زائرین توصیه فرمودند در برنامه جماعات حضور داشته باشند، با زائرین کشورهای دیگر با الفت و محبت برخورد کنند. بخش دیگر صحبت های ایشان خطاب به کسانی بود که میزبان زائرین هستند و کسانی که در کشور عربستان حضور دارند تا امنیت زائرین را باید فراهم کنند ولی فضا نباید امنیتی شود تا زائرین بتوانند برنامه های عبادی شان را همراه با عزت و کرامت اسلامی به خوبی انجام دهند.
العالم: شعار حج امسال چیست و علت نامگذاری را بیان کنید ؟
اگر در آموزه های اسلامی نگاه کنید و یا در انتظارات حضرت امام خمینی (ره) ومقام معظم رهبری از نمایندگان شان و از زائرین همه را مورد ملاحظه قرار دهید میبینیم این سه بندی که به عنوان شعار حج سال جاری است دقیقا در ان ها بیان شده است؛ یکی خودسازی است که اساس حج برای خودسازی انسان هاست و درس گرفتن از ابراهیم خلیل الرحمان است .
دوم اخوت دینی و دیگری هم تمدن اسلامی است. در حج از تمام دنیا حضور دارند، آن هدف غایی که برای این جمع در نظر گرفته شده نوعی آینده نگری وبهینه شدن برنامه ها و تمدن مورد تذکر روایات خود حج می تواند زمینه سازش باشد. طوری که در آن وضعیت عقول افزایش پیدا می کند و آرامش در جهان ایجاد می شود. تمدنی که مورد تذکر و توصیه روایات است این حج می تواند زمینه ساز آن باشد. پس خودسازی مسئله فردی ، اخوت دینی مسئله اجتماعی و تمدن اسلامی مسئله بین المللی است یعنی از فرد به جامعه جهانی و تمدن اسلامی .
العالم: آخرین وضعیت زائران حج امسال چگونه است و آخرین آمار حجاج ایرانی چه مقدار است؟
86550 نفر زائر هستند که ان شاءالله مشرف می شوند و تعداد کاروان هایی که در نظر گرفته شده 575 کاروان است. از این تعداد کاروان 311 کاروان مدینه قبل هستند یعنی ابتدا وارد مدینه می شوند و در مسجد شجره محرم می شوند سپس به مکه مشرف می شوند و 264 کاروان مدینه بعد هستند که ابتدا وارد فرودگاه جده می شوند به سمت جحفه حرکت کرده و محرم می شوند و حج را انجام می دهند و بعد از مناسک حج برای زیارت حرم پیامبر گرامی اسلام و ائمه مظلوم بقیع به مدینه می روند.
ان شاءالله فردا دوشنبه 17 تیرماه اولین کاروان های زائرین از تعدادی از استان ها به سمت سرزمین وحی مدینه منوره پرواز خواهند کرد که زائرین تهران در فرودگاه امام خمینی (ره) برای اولین بار از ترمینال سلام پرواز خواهند کرد.
البته دو تا پیش پرواز داشتیم که یکی پرواز کرده و بعدی هم امروز عازم می شود این پیش پروازها مقدمات کار را فراهم می کنند تا بتوانند آرام آرام زائرینی که وارد سرزمین وحی می شوند خدمتگزاریشان را انجام بدهند.
العالم: در مورد صیانت از حقوق و عزت و کرامت زائران چه برنامه هایی دارید ؟
برای اینکه کرامت زائر ایرانی و آن عزت و شرافتی که دارد حفظ بشود از چند ماه قبل در موافقتنامه ای که بین سازمان حج و زیارت و وزارت حج عربستان انجام گرفته است، یکی از بندهای توافقنامه همین مسئله امنیت ، کرامت زائر ، حفظ زائر و حرمت زائر است که در آنجا ذکر شده و بیان شده است . در دیدارها و گفتگوهایی که بین مسئولین دو کشور انجام می شود به این مسئله توجه شده است ضمن اینکه خود عربستان و مسئولین آنجا هم به دنبال حفظ حرمت زائران هستند . زائرین ایرانی هم عموما مقررات آنها را رعایت می کنند وقتی که رعایت بکنند احترامشان حفظ می شود .
چون در وضعیت موجود اعتقادمان بر این است که عربستان می داند، حج با آرامش برگزار بشود برای آن به عنوان یک برگ برنده است . سعی و تلاشش هم این است که این کار به خوبی انجام بگیرد و مشکلی پیش نیاید بنابراین چون تصمیم دولت عربستان این مسئله است ، از طرفی نیز دولت ایران هم به دنبال این است که حج زائرین به خوبی انجام بگیرد افرادی که بیش از 13 سال است در نوبت هستند و الآن می خواهند مشرف بشوند این ها حجشان به راحتی انجام بگیرد ، هم ما و هم عربستان به دنبال انجام حج مقبولی برای زائرین هستیم که این عزیزان براحتی بتوانند حج خود را انجام بدهند ضمن اینکه امسال وضعیت هوا خصوصا در ایام تشریق بر طبق آنچه که اعلام کرده اند ،گرم است و میانگین سن زائر ما هم یک مقدار زیاد است سن زائران ما تقریبا طبق آمارهایی که داریم خودش را زیاد نشان می دهد. مثلا" ما زیر 14 سال 24 زائر داریم و بین 14 تا 18 سال 77 زائر داریم. البته این ها عموما" به این صورت است که زائر می خواسته به حج مشرف بشود دیده فرزندش تنها می ماند و همچنین ایام تعطیلات مدارس است ، فیش آزاد تهیه کرده و فرزندش را همراه خودش می برد و الا این افرادی که زیر 14 سال سن دارند ، این افراد آن زمانی که ثبت نام حج می کردند در عالم دنیا نبودند .
جوانی اول که 19 تا 27 سال است 480 نفر هستند و بین 28 تا 39 سال 5707 نفر بین 40 تا 55 سال 31682 نفر وبین 56 سال تا 69 سال 34872 نفر و از 70 تا 100 سال 9551 نفر هستند یعنی میانگین سنی 56 سال است و این سنی است که باید احتیاط کرد تا مشکلی پیش نیاید
العالم: در زمینه همکاری دولت سعودی و وزیر حج عربستان در خصوص همکاری با مسئولین ایرانی را چگونه ارزیابی می کنید ؟
در توافق نامه ای که بین وزارت حج عربستان و سازمان حج و زیارت امضا شده است مراسم برائت از مشرکین قید شده و مشکلی در این مورد وجود ندارد. ولی در مورد دعای کمیل این مطالبه عمومی زائرین ما است؛ آنها می خواهند عربستان اجازه دهد آنها که در طول عمرش فقط یکبار و یک شب جمعه در مدینه حضوردارد در کنار تربت پاک پیامبر گرامی اسلام و ائمه مظلوم بقیع بتواند دعای کمیل بخوانند و دولت عربستان هم به دنبال جلب رضایت زائر است. "خدمة الحاج شرف لنا" یکی از شعارهای عربستان است و ما هم انتظار داریم و امیدواریم آنها همکاری کند و رضایت زائرین را جلب کند .
العالم: آیا با مسئولین عربستانی در مورد حج عمره هم صحبتی شده و نتایج آن چه بوده است ؟
بستگی دارد همکاری آنها در حج با ما خوب باشد و به خواسته های ایران پاسخ بدهند و این زمینه ایی می شود تا مسئله عمره هم پیگیری شود.
باید آنجا در گفتگوها و صحبتهایی که انجام می گیرد، مطرح شود. وظیفه و ماموریت ما در قبال زائر است. آنچه که ما دنبال می کنیم درخصوص بهینه شدن برنامه زیارت زائر و انجام مناسک است. البته این امکان هم وجود دارد که در گفتگوها پیامی هم رد و بدل شود اما آنچه که ما در حال حاضر پیگیری میکنیم، انجام بهینه مناسک زائران است.
العالم: برای برداشتن محدویت زیارت قبور بقیع ایا صحبتی شده است ؟
زیارت قبرستان بقیع در مدینه منوره فقط خواست زائران ایرانی نیست و این خواست همه مسلمانان جهان است که در کنار قبور اهل بیت پیامبر گرامی اسلام حضور یابند و عرض ارادت کنند؛ وقتی صبح ها بعد از نماز صبح هجوم جمعیت را از مسجد النبی به سمت قبرستان بقیع می بینید واقعا زائران ایرانی در بین آنها نفرات کمی هستند به طوری که شرطه بقیع دیگر نمی توانند جوابگو باشند و راه عبور زائرین را منحرف می کنند تا به سمت راست دور بزنند. بقیع و فضایی که در جلوی قبورائمه هست دیگر جوابگو نیست البته اگر آنها تدبیر می کردند و نرده های جلوی قبور را عقب تر می بردند و فضا را بازتر می کردند بهتر بود چون این تسهیلات برای زائران باعث رضایتمندی بیشتر آنها می شد .
العالم: با توجه به اینکه حضرتعالی امسال اولین سال حضور خود بعنوان نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت هستید بفرمایید برنامه های شما در این زمینه چیست ؟
آنچه در بعثه مقام معظم رهبری انجام گرفت چه در دورانی که آیت الله ری شهری نماینده مقام معظم رهبری بودند و چه در دوره اخیر که حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسکر این مسولیت را داشته اند ما هم در خدمت عزیزان بودیم و کار به صورت متقن و فراگیر انجام گرفته است و ما هم ان شاالله در بهینه شدن برنامه ها و به روز رسانی آنها تلاش می کنیم.
العالم: در مورد پروازهای حجاج بفرمایید آیا از شرکت های خارجی هم کمک گرفته شده است ؟
در گذشته پروازی که زائران ایرانی را در عمره و حج منتقل می کرد پروازهای ایران بود ولی نزدیک به یک دهه قبل عربستان اعلام کرد که آنها هم در انتقال زائران سهیم باشیم و در قراردادی 50 درصد انتقال زائران ایرانی را هواپیماهای سعودی به عهده گرفتند البته هزینه آنها از هواپیما های ایرانی بالا تر بود ولی چون قراردادی بود سازمان حج و زیارت هم با آنها همکاری می کرد.
البته آنها نرخ را بالاتر از نرخ هواپیماهای ایرانی اعلام می کردند اما چون در قرارداد درج و تعیین شده بود، سازمان حج و زیارت نیز در این زمینه با آنها همکاری می کرد، هر چند که آنها نمی توانستند کار جابجایی حجاج را بطور کامل انجام دهند. گاهی اوقات عربستان با دو شرکت هواپیمایی خود نیز وارد میدان می شد اما نمی توانست 50 درصد مربوط به خودش را که تعهد داده بود، انجام دهد. آنها از شرکتهای ایرانی کمک می گرفتند. برخی سالها شرکت هواپیمایی ماهان به کمک آنها می آمد و کار را انجام می داد یا سال گذشته ایران ایر و قشم ایر این وظیفه را بر عهده گرفتند چرا که پارسال، شرکتهای هواپیمایی ایرانی علاوه بر انجام 50 درصد سهم خود، 25 درصد نیز از سهم شرکتهای هواپیمایی سعودی را انجام دادند یعنی در مجموع 75 درصد کار جابجایی حجاج در سال گذشته توسط خطوط هوایی کشورمان صورت پذیرفت. امسال طرف سعودی درخواست داده بود که 50 درصد جابجایی حجاج را انجام دهد اما به علت بالا بودن نرخ قیمتی، پیشنهاد آنها پذیرفته نشد و بر این اساس شرکتهای هواپیمایی ایرانی انجام این کار را بطور کامل تقبل کردند. امیدوارم خداوند کمک کند تا شرکتهای داخلی بطور مناسب این کار را انجام دهند.
اساساً، زائران ایرانی با پروازهای ایرانی آشناتر بوده و این پروازها مطلوبیت بیشتری برای آنها دارد زیرا هر چند خدمات شرکتهای هواپیمایی سعودی قابل تقدیر است و از این بابت باید از آنها تشکر کرد اما با توجه به نوع خدمات تغذیه ای و وجود برخی بی نظمی ها در داخل هواپیماهای عربستان، زائران ایرانی ترجیح می دهند با شرکتهای ایرانی پرواز کنند.
العالم: توصیه شما به حجاج ایرانی برای برگزاری بهتر حج امسال چیست ؟
بایستی خدمت زائران عزیز عرض کنم که افرادی که الان دارند مشرف می شوند، وسط کاروان ثبت نام شدۀ دهه هشتاد هستند یعنی عزیزانی که اکنون 13 سال در نوبت بوده اند و مشرف خواهند شد، در همین زمان افرادی هستند که 13 سال در نوبت هستند. حال اگر همه این افراد بخواهند مشرف شوند، یک دوره 26 ساله کل این زائران می توانند مشرف شوند. البته اگر عربستان سهمیه زائران ایرانی را افزایش دهد، مدت زمان انتظار افراد کاهش می یابد و زودتر مشرف خواهند شد. خدمت زائران عرض می کنم اگر پس از 13 سال انتظار نتوانید از این فرصتی که خداوند برای شما فراهم کرده، استفاده کنید، خسارت و پشیمانی بسیاری به بار خواهد آورد چرا که دیگر تا 13 سال آینده ثبت نامی وجود نخواهد داشت و این مدت، زمان زیادی است. بنابراین فرصت پیش آمده را مغتنم و منحصر بفرد بدانید. شایسته است از این فرصت بطور تمام و کمال استفاده کنند زیرا هر لحظۀ آن غنیمت است و با یاد خدا و توجه باریتعالی سعی کنند هم خودشان بهره ببرند و هم برای فرزندانشان بهره کسب کنند. در کنار کعبه جناب ابراهیم(ع) برای فرزندان و نسل خود دعا کرده و از خدا خواسته است که در نسل ایشان پیغمبر قرار دهد. برای گذشتگان خود نیز دعا لازم است. بسیاری از پدر و مادرها هستند که در طول عمرشان توفیق تشرف پیدا نکرده اند؛ باید برای آنها هم دعا کرد. فرصت بسیار ویژه ای است که زائران باید تلاش کنند از این فرصت استفاده نمایند. ارتباطشان را با روحانیون کاروانها حفظ کنند. امیدوارم خداوند حج مقبولی را برای همه زائران رقم بزند.
العالم: در زمینه قربانی های که انجام می شود و بازگشت آن به کشور برای کمیته امداد و نهاد های حمایتی چه کارهایی انجام شده است ؟
گفتگوی اولیه با دولت سعودی انجام گرفته و باید در موسم حج صحبتها انجام شود. در هر حال انتقال گوشتهای قربانی پس از موسم حج اتفاق خواهد افتاد و بر این اساس باید پیگیری ها در خلال مراسم حج صورت گیرد.