العالم ـ کشکول
در این نشست عبدالله بن ناصر بن خلیفه آل ثانی نخست وزیر قطر به جای تمیم بن حمد امیر قطر مشارکت کرد و به نظر می رسد که استقبال گرم از رئیس هیات قطری توسط میزبانان سعودی اش و نیز اظهارات رسانه ای عربستان که بارها در آن از الفاظ بسیار دوستانه نسبت به قطر و ملت قطر استفاده شد، در پشت پرده آن اختلافات عمیقی میان عربستان و متحدان اماراتی و بحرینی اش درباره نحوه تعامل با قطر نهفته است؛ فیصل بن فرحان آل سعود وزیر خارجه عربستان در نشست مطبوعاتی اعلام کرد که 'مذاکرات همچنان ادامه دارد و چهار کشور به حمایت از این تلاشها ادامه می دهند و بر به ثمر رساندن آن تاکید دارند و بهتر است که این امر به دور از رسانه ها باشد'.
این سخنان در پی اظهارات محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر خارجه قطر درباره مذاکرات کشورش با عربستان درخصوص بحران خلیج فارس مطرح شد؛ آل ثانی تاکید کرد که 'سخن از شروط 13 گانه ای که پیشتر برای بازگشت روابط با دوحه مطرح شده بود، در میان نیست؛ بلکه مذاکرات درباره مسائل دیگری است'.
با وجود اظهارات دوستانه میان عربستان و قطر، اما انور قرقاش وزیر مشاور دولت امارات در امور خارجه سخنان تندی مطرح کرد.
وی در توئیتی نوشت: 'بحران قطر ادامه دارد. دلیل غیبت امیر قطر در این اجلاس ارزیابی منفی از مواضع است و باید برای حل بحران میان قطر و 4 کشور (عربستان، امارات، بحرین و مصر) ریشههای این بحران حل و فصل شود'.
خالد بن محمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین اما آشکار تر صحبت کرد و گفت: 'جدی نبودن قطر برای پایان دادن به بحران کاملا روشن است. مواضع منفی قطرمبنی بر ارسال شخصیت دیگری غیر از امیر قطر مساله ای است که نمی تواند در حل بحران با این کشور سهیم گردد'.
روشن است که علل و عواملی که در پس پرده اختلافات کشورهای حاشیه خلیج فارس نهفته است، آن است که عربستان در وضعیتی نیست که بتواند مانند گذشته به سیاست های خود در منطقه ادامه دهد؛ محمد بن سلمان ولیعهد این کشور، عربستان را گرفتار ماجراجویی هایی کرد که به بحرانهای گسترده ای انجامید که مهمترین آنها تجاوز این کشور به یمن و نیز کارنامه ننگین عربستان در عرصه حقوق بشر پس از کشته شدن جمال خاشقچی و نیز سرکوب روزنامه نگاران و فعالان زن و مرد و اندیشمندان و روحانیون این کشور است؛ از این رو عربستان تلاش می کند تا خود را از برخی از این بحرانها نجات دهد به این دلیل ممکن است وادار شود که شروط 13 گانه که برای بازگشت روابط با قطر درنظر گرفته است، نادیده بگیرد و این مساله خشم مصر و امارات و بحرین را برمی انگیزاند.
در مقابل، قطر نیز بر این باور است که نادیده گرفتن آن شروط توسط عربستان برای بازگشت روابط دو جانبه میان دوکشور کافی نیست و می بایست ریاض گفته های خود را عملی کند و تحریم های زمینی و دریایی و هوایی علیه قطر را رفع کند و به نظر می رسد علت عدم مشارکت امیر قطر در نشست ریاض همین مساله بوده باشد.